ΑΓΙΟΥ ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ "Περί τοῦ Παραδείσου" Κεφάλαιον Γ'
Τοῦ ἁγίου Ἀμβροσίου, ἐπισκόπου Μεδιολάνων
"Περί τοῦ Παραδείσου"
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ
ΧΡΙΣΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
ΘΕΟΛΟΓΟΣ-ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Κεφάλαιον Γ'
Διὰ τῆς πηγῆς τοῦ παραδείσου δηλοῦται ὁ Χριστός·
περὶ τῶν ἐκεῖθεν πηγαζόντων τεσσάρων ποταμῶν, (ποὺ
εἶναι) οἱ κύριες άρετὲς καὶ οἱ τέσσαρες ἐποχὲς τοῦ κόσμου.
12. Ὁ
παράδεισος λοιπὸν εἶναι κάποια εὔφορη γῆ ἤτοι γόνιμη ψυχή, φυτευμένη ἐν
Ἐδέμ, δηλαδὴ ἔν τινι ἐπιθυμίᾳ εἴτε καλλιεργημένη γῆ ἐν τῇ ὁποίᾳ
εὐφραίνεται ἡ ψυχή. Προσέτι ὑπάρχει νοῦς ὡς ὁ Ἀδάμ: ὑπάρχει σ' αὐτὸν
αἴσθησις ὅπως ἡ Εὔα. Καὶ γιὰ νὰ μὴ ἔχης αὐτὸ ποὺ νὰ τὸ διαστρέφης σὰν
(δῆθεν) ἀδυναμίαν τῆς φύσεως, ἢ σὰν βλαβερὴν συνθήκη διὰ τοὺς ἀνεκτοὺς
κινδύνους, νὰ θεωρῇς ποιὰ ἐπικουρικὰ ἀποθέματα ἔχει αὐτὴ ἐδῶ ἡ ψυχή.
13.
Ὑπῆρχε πηγὴ γιὰ νὰ ποτίζῃ τὸν παράδεισον (Γεν. β', 10). Ποιὰ ἡ πηγὴ παρὰ
ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός! Αὐτὸς εἶναι πηγὴ αἰώνιας ζωῆς, ὅπως καὶ ὁ
Πατήρ. Διότι ἐγράφη: "Διότι κοντὰ σὲ σένα πηγὴ ζωῆς" (Ψαλ. λε', 10).
Ἔπειτα, "ποταμοὶ ὕδατος ζῶντος ῥέουν ἐκ τῆς κοιλίας του" (Ἰω. ζ', 38).
Ἀναγινώσκεται καὶ πηγή, ἀναγινώσκεται καὶ ποταμὸς ποὺ ποτίζει τὸ
καρποφόρον δένδρον τοῦ παραδείσου, τὸ ὁποῖον κάνει καρπὸν εἰς ζωὴν
αἰώνιον. Ἐδῶ λοιπόν, ὅπως διάβασες, πηγή, διότι, εἶπεν, πηγὴ πηγάζει ἐξ
Ἐδέμ, τοὐτέστιν, ἡ ψυχή σου ἔχει πηγήν. Ὅθεν ὁ Σολομὼν λέγει: Πίνω νερὸ
ἐκ τῶν δοχείων σου καὶ ἐκ τῶν πηγῶν τῶν φρεάτων σου (Παρ. ε', 15). Ἐδῶ
εἶναι ἡ πηγὴ ποὺ πηγάζει ἀπὸ ἐκείνην τὴν ἀσκημένην καὶ πλήρη ἐπιθυμίας
ψυχήν: ἐδῶ ἡ πηγὴ ποὺ ποτίζει τὸν παράδεισον, τοὐτέστιν, τὶς ἀρετὲς τῆς
ψυχῆς ποὺ βλασταίνει ἀπὸ ἐξαισιότατη ἀξιομισθίαν.
14. Καὶ
ἐδῶ διαιρεῖται, εἶπεν, ἡ πηγὴ εἰς τέσσαρας κλάδους. Τὸ ὄνομα τοῦ ἑνὸς
(εἶναι) Φισὼν: αὐτὸς εἶναι ποὺ περικυκλώνει ὅλην τὴ γῆν Ἀβιλά, ὅπου
βρίσκεται τὸ χρυσάφι. Τὸ δὲ χρυσάφι αὐτῆς τῆς γῆς εἶναι καλόν, ἐκεῖ
εἶναι τὸ βδέλλιον καὶ ὁ λίθος ὁ ὀνυχίτης. Καὶ τὸ ὄνομα τοῦ δεύτερου
εἶναι Γεὼν: εἶναι αὐτὸς ποὺ περιῤῥέει ὅλην τὴν Αἰθιοπίαν. Καὶ ὁ τρίτος
ποταμὸς (εἶναι) ὁ Τίγρις: εἶναι αὐτὸς ποὺ ὁρμάει στοὺς Ἀσσύριους. Καὶ τὸ
τέταρτον ποτάμι εἶναι ὁ Εὐφράτης (Γεν. β', 10-14). Αὐτὰ λοιπὸν εἶναι τὰ
τέσσερα ποτάμια, δηλαδὴ κατὰ τοὺς Ἑβραίους. Ὁ Γάγγης δὲ κατὰ τοὺς
Ἕλληνες, ποὺ ῥέει πρὸς τὴν Ἰνδίαν. Καὶ ὁ Γεὼν ποὺ περιβάλλει τὴ γῆν τῆς
Αἰγύπτου καὶ τὴν Αἰθιοπίαν. Ἡ δὲ Μεσοποταμία λέγεται (ἔτσι), ἐπειδὴ τὴν
ἐγκλείουν ὁ Τίγρις καὶ ὁ Εὐφράτης· ἐκ τοῦ ὅτι αὐτὴ βρίσκεται μεταξὺ τῶν
δύο αὐτῶν ποταμῶν καὶ ἐκ τοῦ ὅτι πρὸ ἀμνημονεύτων χρόνων αὐτοὶ ἐπέβαλαν
τὸ ἴδιο τὸ ὄνομα, ἡ κοινὴ γνώμη τὸ ἔχει ἐκφράσει. Ἀλλὰ πῶς ἡ Σοφία τοῦ
Θεοῦ λέγεται πηγή. Διότι, κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον, πηγὴ εἶναι ὁ λέγων: "Ἐὰν
κανεὶς διψῇ, ἄς ἔλθῃ σὲ μένα, καὶ ἄς πιῇ" (Ἰω. ζ', 37). Πηγὴ εἶναι καὶ
κατὰ τὸν προφήτην, ὁ ὁποῖος λέγει: "Ἔλθετε καὶ φάγετε ἐκ τῶν ἄρτων μου
καὶ πιέστε οἶνον· τὸν ὁποῖον ἀνέμειξα μὲ νερὸ γιὰ νὰ σᾶς κεράσω" (Παρ.
θ',5).
Ὅπως
λοιπὸν πηγὴ ζωῆς εἶναι ἡ σοφία, πηγὴ χάριτος πνευματικῆς, ἔτσι εἶναι
πηγὴ τῶν λοιπῶν ἀρετῶν, οἱ ὁποῖες μᾶς κατευθύνουν στὸ ῥεῦμα τῆς αἰώνιας
ζωῆς. Ἀπ' τὴν καλλιεργημένη λοιπόν, ὄχι ἀπ' τὴν ἀκαλλιέργητη ψυχὴν
πηγάζει αὐτὴ ἐδῶ ἡ πηγή, γιὰ νὰ ποτίζῃ τὸν παράδεισον, ἤτοι κάποια δάση
ποικίλων ἀρετῶν, τῶν ὁποίων τέσσαρες εἶναι οἱ διακλαδώσεις στὶς ὁποῖες
διαιρεῖται αὐτὴ ἐδῶ ἡ σοφία.
Ποιοὶ
εἶναι οἱ τέσσαρες κλάδοι τῶν ἀρετῶν, παρὰ ὁ ἕνας τῆς σύνεσης, ὁ ἄλλος
τῆς ἐγκράτειας, ὁ τρίτος τῆς δυνάμεως, ὁ τέταρτος τῆς δικαιοσύνης;
(Πλάτων, βιβλ. δ', Περὶ τῆς Πολιτείας).
Αὐτὰ
καὶ οἱ σοφοὶ τούτου τοῦ κόσμου τὰ ἔλαβαν ἀπ' τοὺς δικούς μας καὶ τὰ
μετέφεραν στὰ κείμενα τῶν βιβλίων τους. Ὡσαύτως ὡς πηγὴ τῆς σοφίας, ἔτσι
καὶ αὐτὰ τὰ τέσσερα ποτάμια εἶναι κάποια ῥεῖθρα ἀρετῶν ῥέοντα ἐξ
ἐκείνης τῆς πηγῆς.
15. Ὁ
Φισών, λοιπόν, εἶναι ἡ σύνεσις καὶ γι' αὐτὸ διαθέτει καλὸ χρυσάφι,
βαρύτιμον βδέλλιον καὶ λίθον ὀνυχίτην. Διότι τὸ χρυσάφι συχνὰ τὸ
λαμβάνομεν (ἑρμηνεύομεν) ἀντὶ τῶν εὐρεθέντων συνετῶν. Ὅθεν καὶ ὁ Κύριος
διὰ τοῦ προφήτου λέγει: "Τοῦ ἔδωσα χρυσάφι καὶ ἀσῆμι" (Ὡσ. β', 8). Καὶ ὁ
Δαβὶδ λέγει γιὰ τοὺς συνετοὺς: "Ἐὰν κοιμηθῆτε μεταξὺ τῶν μεσαίων
κλήρων, ἐπαργυρωμένα πτερὰ περιστερᾶς, καὶ τὰ ὀπίσω τῶν νώτων αὐτοῦ ἐν
εἴδει χρυσίου" (Ψαλ. ξε', 14 ; ) ἐκ τοῦ ὅτι, ὅποιος προσκολλᾶται στὴν
Παλαιὰν καὶ Καινὴ Διαθήκη, μπορεῖ νὰ προβαίνῃ μὲ ἄφθονες ἀπορίες γιὰ τὰ
ἴδια τὰ μυστικὰ τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ λοιπὸν ὀνομάζει καλὸ χρυσάφι,
ὄχι ἐκεῖνο τοῦ νομίσματος, τὸ ὁποῖον εἶναι φθαρτὸν καὶ γήϊνον. Ἔχει
ἀκόμη, εἶπεν, ἔκπαγλο βδέλλιον, εἰς τὸ ὁποῖον σπινθηρίζει μία μαρμαρυγὴ
τῆς ψυχῆς μας. Ἔχει καὶ τὸν ὀνυχίτην λίθον ὁ ὁποῖος φαίνεται νὰ δείχνῃ
στὴν ὄψη κάτι τὸ πράσινωπὸν καὶ ζωηρὸν τοῦ χρώματός του. Διότι θάλλουν
ὅσα δένδρα ζοῦν, ἀντίθετα ὅσα πεθαίνουν, ξεραίνονται: πρασινίζει ἡ γῆ
ὅσον ἀνθοφορεῖ, ἀκμάζουν καὶ σπέρματα ὅσον πέφτουν στὴ γῆν. Καὶ καλῶς
στὸν πρῶτον τόπον ἐτοποθετήθη αὐτὸς ὁ ποταμὸς Φισών, ὁ ὁποῖος κατὰ τοὺς
Ἑβραίους ὀνομαζόμενος Φισὼν σημαίνει: κίνησις ἐκβολῆς· διότι περιρρέει
ὄχι μίαν χώραν, ἀλλὰ ἐπὶ πλέον διαῤῥέει τὴ Λυδίαν. Γιατὶ ἡ σύνεσις δὲν
εἶναι καμία στενόχωρη ἀλλὰ πλούσια σὲ χρησιμότητες, ἡ ὁποῖα πολλοὺς
ὠφελεῖ. Γι' αὐτὸ πρώτη, ὅπως ἐὰν κανεὶς ἐκ τοῦ παραδείσου εἶχεν βγῆ, σὰν
κάποιο ποτάμι σύνεσης τὸν ὑποδέχεται γιὰ νὰ μὴ μπορῇ γρήγορα νὰ ξεραθῇ:
ἀλλὰ καὶ δι' αὐτῆς (τῆς σύνεσης) εὔκολα εἶναι δυνατὸ νὰ ἐπιστρέψῃ στὸν
παράδεισον. Αὐτὸ τὸ ποτάμι ἀπὸ πολλοὺς ἀνθρώπους ἐσυχνάζετο, καὶ ἐλέγετο
ὅτι ἔχει μεγίστην ὡραιότητα καὶ γονιμότητα.
Καὶ γι'
αὐτὸ ἡ σύνεσις ἐν τῷ εἴδει αὐτοῦ λαμβάνεται, ἡ ὁποία πλείστους καρποὺς
προσέφερεν κατὰ τὴν ἔλευσιν τοῦ Κυρίου. Καὶ εἰς τὰ ἔσχατα τῆς γῆς ῥέει,
διότι διὰ τῆς Σοφίας ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἀπελυτρώθησαν. Ὅθεν καὶ ἐλέχθη:
"Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς
οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν" (Ψαλ. ιη', 5).
16.
Δεύτερος εἶναι ὁ ποταμὸς Γιών, κοντὰ στὸν ὁποῖον ἐδόθη νόμος εἰς τοὺς
Ἰσραηλίτας, ὅταν αὐτοὶ εἶχαν ἀνασυνταχθῆ ἐν Αἰγύπτῳ, γιὰ νὰ ἀναχωρήσωσιν
ἐξ Αἰγύπτου καὶ γιὰ νὰ φᾶνε τὸ ἀρνί ἐζωσμένοι τὴν ὀσφύν, ποὺ εἶναι
σημάδι ἐγκρατείας. Διότι ἁρμόζει νὰ ἑορτάζωσιν τὸ πάσχα τοῦ Κυρίου ἁγνοὶ
καὶ ἁγιασμένοι. Καὶ γι' αὐτὸ δίπλα σ' αὐτὸν ἐδῶ τὸν ποταμὸν γιὰ πρώτη
φορὰν ἔγινεν ἡ τήρηση (νόμου)· διότι τὸ ὄνομα αὐτὸ σημαίνει κάποιο χάσμα
γῆς. Ὅπως λοιπὸν τὸ χῶμα καὶ τὰ οἱαδήποτε σ' αὐτὸ εἴτε ἀποῤῥίμματα
εἴτε φύλλα τὰ καραβροχθίζει τὸ χάσμα: ἔτσι ἡ ἁγνότης συνηθίζει νὰ
ἀφανίζῃ ὅλα τὰ πάθη τοῦ σῶματος. Καὶ δίκαια ἐκεῖ (ἔγινε) γιὰ πρώτη φορὰν
ἡ σύστασις τηρήσεως (νόμου), διότι διὰ τοῦ νόμου καταβροχθίζεται τὸ
σαρκικὸν ἁμάρτημα. Καλῶς, λοιπόν, λέγεται ὅτι ὁ Γιών, εἰκὼν τῆς
ἁγνότητος, περιῤῥέει τὴν Αἰθιοπικὴν χώραν, γιὰ νὰ ἀποπλύνῃ τὸ ἀπεχθὲς
σῶμα καὶ νὰ σβύσῃ τὴν πυρκαϊὰν τῆς ποταπῆς σαρκός. Διότι ἡ (λέξις)
Αἰθιοπία σημαίνει σὲ λατινικὴ μετάφραση ἀπεχθὴς καὶ ποταπή. Τὶ δὲ
ἀπεχθέστερον τοῦ σώματός μας; Τὶ τόσον ὅμοιο μὲ τὴν Αἰθιοπία, διότι καὶ ὁ
νέγρος ἔχει κάποια σκοτάδια ἁμαρτιῶν;
17.
Τρίτος εἶναι ὁ ποταμὸς Τίγρης ὁ ὁποῖος ῥέει πρὸς τοὺς Ἀσσυρίους, πρὸς
τὸν ὁποῖον ὡδηγήθη αἰχμάλωτος ὁ παραβάτης Ἰσραήλ. Αὐτὸς ὁ ποταμὸς
λέγεται ὅτι εἶναι ὁ ὁρμητικότερος πάντων, αὐτὸν κατοικοῦν οἱ Ἀσσύριοι,
δηλαδὴ οἱ ἰθύνοντες. Διότι αὐτὸ σημαίνει μεταφραζόμενη ἡ λέξις
(Ἀσσύριοι). Οἱοσδήποτε λοιπὸν διὰ τῆς ψυχικῆς δυνάμεως ᾐχμαλώτισεν τὰ
παραβατικὰ ἐλαττώματα τοῦ σώματος κατευθύνων (αὐτὸ) πρὸς τὰ ἀνώτερα,
αὐτὸς θεωρεῖται ὅμοιος μ' αὐτὸ τὸ πατάμι. Καὶ γι' αὐτὸ ἀποῤῥέει σὰν ἀπὸ
μίαν πηγὴν ἀκόμη καὶ δύναμις ἀπὸ ἐκεῖνον ποὺ βρίσκεται στὸν παράδεισον.
Ἡ
δύναμις δὲ σὰν κάποιο ῥεῦμα διαπερνᾶ τὶς οἱεσδήποτε ἀντιστάσεις, οὔτε
καὶ σταματάει ἡ ῥοὴ τῶν κωλυμάτων της σὲ κάποια ἐμπόδια.
18.
Τέταρτος εἶναι ὁ ποταμὸς Εὐφράτης, ὁ ὁποῖος στὰ λατινικὰ ὀνομάζεται
γονιμότης καὶ ἀφθονία καρπῶν, δηλοῦσα κάποιον σημεῖο δικαιοσύνης, ἡ
ὁποία καὶ ποιμαίνει κάθε ψυχήν. Διότι καμία ἀρετὴ δὲν φαίνεται νὰ ἔχῃ
ἀφθονότερους καρπούς, ἀπ' ὅσον ἡ ἰσότης καὶ ἡ δικαιοσύνη, ἡ ὁποία ὠφελεῖ
τοὺς ἄλλους μᾶλλον παρὰ τὸν ἑαυτόν της, καὶ παραμελεῖ τὶς δικές της
χρησιμότητες προτιμῶσα τὴν κοινὴν ὠφέλειαν. Πολλοὶ (πάλιν) νομίζουν ὅτι
(ἡ ὀνομασία) Εὐφράτης ἐλέχθη ἀπὸ τοῦ "εὐφραίνεσθαι", τοὐτέστιν ἐκ τοῦ
χαίρεσθαι ἐκ τοῦ ὅτι τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τίποτε ἄλλο δὲν χαίρεται
περισσότερον, ὅσον ἀπὸ τὴ δικαιοσύνην καὶ ἰσότητα ὡς αἰτίαν δὲ διὰ τὴν
ὁποίαν περιγράφονται οἱ ἄλλοι ποταμοὶ ποῦ συγκλίνουν, (ἐνῶ) δὲν
περιγράφονται οἱ περιοχὲς ὅπου ὁ Εὐφράτης συγκλίνει, δεχόμεθα ἐκείνην,
ὅτι τὸ νερὸ του πιστοποιεῖται ζωτικὸν καὶ αὐτὸ θάλπει καὶ αὐξάνει.
Ὅθεν αὐτὸν Αὔξοντα οἱ σοφοὶ τῶν Ἑβραίων καὶ τῶν Ἀσσυρίων ὀνόμασαν: τοὐναντίον δὲ λέγεται ὅτι εἶναι τὸ νερὸν τῶν ἄλλων ποταμῶν.
Ἔπειτα
ἐπειδὴ ὅπου σύνεσις, ἐκεῖ (παραμονεύει καὶ) ἡ κακότης: ὅπου ἰσχύς, ἐκεῖ
καὶ ὀργή: ὅπου ἐγκράτεια πολλῶν, ἐκεῖ (ἐλλοχεύει) ἡ ἀκράτεια, ἢ
εὑρίσκονται τὰ ἄλλα πάθη: ὅπου δὲ δικαιοσύνη, ἐκεῖ ὑπάρχει ἁρμονία καὶ
τῶν ἄλλων ἀρετῶν: γι' αὐτὸ ὄχι ἀπ' τοὺς τόπους ἀπ' ὅπου ῥέει, τοὐτέστιν
δὲν γνωρίζεται ἐκ τοῦ μέρους.
Διότι ἡ
δικαιοσύνη δὲν εἶναι μέρος, ἀλλὰ σὰν μητέρα τῶν πάντων. Σ' αὐτοὺς τοὺς
τέσσαρες ποταμούς ἐκφράζονται οἱ τέσσαρες κύριες ἀρετές, οἱ ὁποῖες σὰν
αὐτοῦ ἐδῶ τοῦ κόσμου νὰ ἐνέκλεισαν τὶς περιόδους.
19. Ἡ
πρώτη λοιπὸν περίοδος ἐξ ἀρχῆς τοῦ κόσμου μέχρι τὸν κατακλυσμὸν ὑπῆρξεν
ἐποχὴ συνέσεως, καθ' ἣν ἐποχὴν οἱ δίκαιοι ἀπαριθμοῦνται, τοῦ Ἅβελ
ὀνομασθέντος δικαίου ὑπὸ τοῦ Θεοῦ (Ματ. κγ', 35)· καὶ ὁ Ἐνώς, δηλαδὴ ὁ
κατ' εἰκόνα Θεοῦ πλασθεὶς ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ἤλπισε νὰ ἐπικαλεσθῇ τὸ
ὄνομα Κυρίου τοῦ Θεοῦ (Γεν. δ', 16)· καὶ ὁ Ἐνώχ, ποὺ λατινιστὶ σημαίνει ἡ
χάρις τοῦ Θεοῦ, ἁρπαγεὶς εἰς τὸν οὐρανόν· (Γεν. ε', 24)· καὶ ὁ Νῶε, ὁ
ὁποῖος ὁ ἴδιος εἶναι καὶ δίκαιος (Γεν. στ', 9) καὶ κάποια κατεύθυνσις
ἀναπαύσεως.
20. Ἡ
δεύτερη εἶναι ἡ ἐποχὴ τοῦ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ καὶ ὁ ἀριθμὸς τῶν
ὑπολοίπων πατριαρχῶν, εἰς τοὺς ὁποίους ἔλαμψεν κάποια ἁγνὴ καὶ καθαρὴ
ἀντίληψις περὶ θρησκείας. Διότι ὁ ἄμωμος Ἰσαὰκ ἐδόθη ὡς γυιὸς στὸν
Ἀβραὰμ διὰ ἐπανυποσχέσεως, ὁ ὁποῖος Ἀβραὰμ προτιμοῦσεν τὰ δῶρα ὄχι τόσον
τῆς σωματικῆς γεννήσεως ὅσον καὶ θείας ἐπιείκειας, εἰς τὸν ὁποῖον
προεπορεύετο ἡ μορφὴ τοῦ ἀληθῶς ἀμώμου, ὅπως διδάσκει ὁ Ἀπόστολος λέγων:
Διότι εἰς τὸν Ἀβραὰμ ἐλέχθησαν οἱ ἐπαγγελίες καὶ στὸ σπέρμα του. Δὲν
λέγει: καὶ στὰ σπέρματα σὰν σὲ πολλά, ἀλλὰ σὰν σὲ ἕνα, καὶ στὸ σπέρμα
σου, ποὺ εἶναι ὁ Χριστὸς (Γαλ. γ', 16).
21.
Τρίτη εἶναι ἡ ἐποχὴ τοῦ νόμου τοῦ Μωϋσῆ καὶ τῶν λοιπῶν προφητῶν. Διότι
"ἐπιλείψει με ὁ χρόνος διηγούμενον περὶ τοῦ Γεδεών, τοῦ Βαράκ, τοῦ
Σαμψών, τοῦ Δαβίδ, τοῦ Σολομῶντος, τοῦ Σαμουήλ, καὶ λοιπῶν προφητῶν, τοῦ
Ἀνανία, Ἀζαρία Μισαὴλ καὶ Δανιήλ. Ἡλία καὶ Ἑλισαίου, οἱ ὁποῖοι διὰ τῆς
πίστεως κατηγωνίσθησαν βασίλεια, ἐργάσθηκαν τὴ δικαιοσύνην, πέτυχαν
ἐπαγγελίες, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβυσαν τὴ δύναμη τῆς φωτιᾶς,
ξέφυγαν ἀπ' τὴ λεπίδα τοῦ ξίφους, ξαναδυνάμωσαν ἐνῶ ἦταν ἀσθενεῖς,
ἀπεδείχθησαν ἰσχυροὶ στὸν πόλεμον, παρεμβολὰς ἐχθρῶν ἔτρεψαν σὲ φυγήν"
(Ἑβρ. ια', 32-34). Δίκαια λοιπὸν ἔχουν αὐτοὶ τὴν ὄψιν τῆς δυνάμεως.
Διότι κατεδιώχθησαν, ὅπως βλέπεις κατωτέρω, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ
μαχαίρας ἀπέθανον. Περιπλανήθηκαν μὲ δέρματα αἰγῶν, στερούμενοι,
στενοχωρούμενοι, θλιβόμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος. Στὶς ἐρημιὲς
περιπλανώμενοι, στὰ βουνά, σὲ σπηλιὲς καὶ σὲ τρύπες τῆς γῆς. Ὀρθῶς
λοιπὸν τοὺς ἀποδίδομεν ὄψιν δυνάμεως.
22.
Κατὰ τὸ Εὐαγγέλιο δὲ ἡ μορφὴ τῆς δικαιοσύνης εἶναι ἄξια, διότι ἡ
δικαιοσύνη εἶναι ἀρετὴ εἰς σωτηρίαν παντὶ τῷ πιστεύοντι. Τελικὰ ὁ ἴδιος ὁ
Κύριος λέγει: "Ἄνευ μέτρου· διότι ἔτσι πρέπει νὰ ἐκπληρώσωμεν πᾶσα
δικαιοσύνην" (Ματ. γ', 15): αὐτὴ βέβαια εἶναι γόνιμη μήτηρ τῶν λοιπῶν
ἀρετῶν.
Ἐν
τούτῳ προσέτι καὶ οἱ λοιπὲς εἶναι παροῦσες· διότι οἱ ἴδιες εἶναι ἀρετὲς
συνημμένες πρὸς ἑαυτὲς καὶ συγκεκριμένες. Δηλαδὴ ὅπως ὁ δίκαιος Ἅβελ καὶ
ὁ ἰσχυρότετος καὶ καρτερικότατος Ἀβραὰμ καὶ οἱ συνετότατοι προφῆτες: ὁ
Μωϋσῆς ἀληθῶς πεπαιδευμένος μὲ πᾶσαν σοφίαν Αἰγυπτίων, προτίμησεν τὸν
ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὴ μείζονα τιμὴν τῶν θησαυρῶν τῆς Αἰγύπτου.
Καὶ ποιὸς σοφότερος τοῦ Δανιὴλ; Καὶ ὁ Σολομὼν ζήτησεν τὴν σοφίαν, καὶ
ἀξιώθηκε νὰ τὴν ἀποκτήσῃ. Ἐλέχθη λοιπὸν περὶ τῶν τεσσάρων ποταμῶν τῶν
ἀρετῶν, τῶν ὁποίων ἡ πόσις εἶναι ὠφέλιμη. Καὶ ὅτι ἐλέχθη ὅτι ὁ Φισὼν
ἔχει καλὸ χρυσάφι τῆς γῆς καὶ βδέλλιον καὶ λίθον ὀνυχίτην, κι' αὐτὸ ἄς
ἐξετάσωμεν, τὶ εἴδους εἶναι αὐτά.
23.
Διότι σ' ἐμᾶς φαίνεται ὡς καλὸ χρυσάφι ὁ Ἐνώχ, ὁ ὁποῖος συνετῶς
ἐπεθύμησε νὰ γνωρίζῃ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Ἐνὼχ δέ, ὁ ὁποῖος μετετέθη
(εἰς τὸν οὐρανὸν) καὶ δὲν ἀντιμετώπισε θάνατον εἶναι κάποιο βδέλλιον,
λίθος εὔοσμος, τὸν ὁποῖο διὰ τῶν ἔργων του ὁ ἅγιος Ἐνὼχ προσέφερεν στὸ
Θεὸν ἀποπνέων χάριν ἐκ τῶν ἔργων του καὶ τῶν ἠθῶν του. Ὁ δὲ Νῶε ὡς λίθος
ὀνυχίτης προτίμησεν τὸ πράσινο χρῶμα. Ἐὰν βέβαια κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ
κατακλυσμοῦ διετηρήθη ἐντὸς ἐκείνης τῆς κιβωτοῦ σὰν γιὰ ζωτικὸν σπέρμα
(προοριζόμενον) γιὰ μέλλουσαν ἀνασύστασιν. Ἑπομένως, ὁ παράδεισος, ὁ ὑπὸ
πολλῶν ποταμῶν ἀρδευόμενος, καλῶς (λέγεται ὅτι) εἶναι πρὸς ἀνατολάς,
ὄχι κατὰ τῆς ἀνατολῆς, δηλαδή, πρὸς ἐκεῖνον τὸν ἀνατέλλοντα τὸν
ὀνομαζόμενον Ἀνατολήν, τοὐτέστιν πρὸς τὸ Χριστόν, ὁ ὁποῖος διαχέει
κάποιον σέλας αἰωνίου φωτός, καὶ εἶναι ἐν τῇ Ἐδέμ, δηλαδὴ ἐν τῇ
ἐπιθυμίᾳ.
Ἀπαγορεύεται η ἀναδημοσίευση, ἡ ἀναπαραγωγή, ὁλική, μερική, περιληπτική, κατά παράφραση ἤ διασκευή ἀπόδοση του κειμένου γιά ἐμπορικούς ἠ κερδοσκοπικούς λόγους.
Τά δικαιώματα αὐτά ἀνήκουν ἐξ ὁλοκλήρου στόν συγγραφέα
κ.Χρίστο Βασιλειάδη.
|
Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον www.egolpion.com
7 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012
Read more: http://www.egolpion.com/paradeisou_c.el.aspx#ixzz2idgtZMz4
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου