αλεβιζοπουλος- σωτηρια - πατερες

ΟΙ «ΠΑΤΕΡΕΣ» ΤΗΣ «Θετικής ΣΚΕΨΗΣ»

α) Ιστορία

Ή κίνηση γύρω από τη «δύναμη της σκέψης» εμφανίζεται ήδη στον περασμένο αιώνα. Ό Ralph ΝΝaldο Emersοn (1803-1882) διακήρυξε πώς η μόνη πραγμα­τικότητα είναι το «θεϊκό στοιχείο», πού βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο, χρησιμοποίησε την ύπνωση με σκοπό να αφυπνίσει τις εσωτερικές δυνάμεις του ανθρώπου και υποσχέθηκε με τη μέθοδο του ν' οδηγήσει στην πληρότητα της ύπαρξης. Παρόμοιες ιδέες διακήρυξε και ο Γάλλος Φαρμακοποιός Emile Cοue (1856-1926). Ό­μως σαν «πατέρας» της «θετικής σκέψης» λογίζεται ο Jοseph Murphy (+1981). Βασικοί «ιεραπόστολοι» είναι ο Nοrmn Nincenτ Peale, ο Ε. Freiτag κα. Τα βιβλία τους κυκλοφορούν σήμέρα σε πολλά εκατομμύρια αντίτυπα.

β) Η «συνταγή»

Όπως αναφέραμε, το βασικότερο δόγμα πίστεως της νέας τάσης είναι ότι η σκέψη του ανθρώπου ταυτίζεται με την πράξη μπορεί ν' αλλάξει τη ζωή του αν­θρώπου φθάνει να «περάσει» και να κυριαρχήσει στο υποσυνείδητο. Τότε ενεργοποιούνται απεριόριστες δυνάμεις πού μεταβάλλουν οποιαδήποτε αρνητική κατάσταση σε θετική όλα τα δυσάρεστα και αρνητικά στον κόσμο και στον άνθρωπο αντιμετωπίζονται με θετικές σκέψεις.

Όπως παρατηρεί ο R. Dahlke (ΒΙΟ 4/1987, σ.68) σύμφωνα με τη «θετική σκέψη», αν κανείς δεν νοιώθει καλά, μπορεί να καταφύγει στην κλασσική φράση: «από μέρα σε μέρα είμαι πάντοτε όλο και κα­λύτερα». Θετικές σκέψεις, πού γίνονται αντικείμενο διαλογισμού, ατομικού ή ομαδικού, εισχωρούν στο υποσυνείδητο και λαμβάνουν από εκεί τη δύναμη τους. Για να επιτευχθούν τέτοιες καταστάσεις χρησιμοποιούνται βοηθητικά μέσα υποβολής, όπως διαλογιστική μουσική σε υπνωτική κατάσταση, τα όποιο «λειτουργούν καλά», καταλήγει στην έκθεση του ο Dahlke αναφερόμενος στις αντιλήψεις της νέας τάσης.

Ή «συνταγή» ανήκει στον Ε. Cοue, ο όποιος συ­νεβούλευε: «Σ' ολόκληρη τη ζωή σας, κάθε πρωί, όταν ξυπνήσετε, και κάθε βράδυ, όταν πάτε στο κρεβάτι, κλείστε τα μάτια σας, μετρήστε μηχανικά τούς 20 κόμ­βους ενός κομποσχοινιού χωρίς να καθηλώνετε τη σκέψη σας σε κάτι συγκεκριμένο και επαναλάβετε με κίνηση των χειλιών σας δυνατά για να τα ακούτε, αυτά τα λόγια: «Κάθε μέρα είμαι από κάθε άποψη πάντοτε καλύτερα» (Ε. Cοue, ΝΝas ich sage, Basel, 19806).

Ό Jοseph Murphy πρόσθεσε στη «συνταγή» Βιβλι­κά εδάφια, ψυχολογικές και ασιατικές αντιλήψεις με κάποιες παραλλαγές. Αλλά με όποιες παραλλαγές κι αν προσφέρεται ή «μέθοδος», θεμελιώνεται στις ίδιες κοσμοθεωριακές αντιλήψεις.

Και ο Murphy δεχόταν μόνο μία «Ατέλειωτη Δύ­ναμη» πού βρίσκεται στον καθένα άνθρωπο και καθιστά δυνατή την εκπλήρωση κάθε επιθυμίας είναι ο «Θεός, πού βρίσκεται μέσα μας» (J. Murphy, Die kοsmische dimensiοn ihrer krafτ. Pοsiτives Denken im einkιang miτ dem universum des geisτes, Mίinchen 1982, σ. 11.27). Τίποτε στον κόσμο δεν είναι ισχυρότερο από αυτή τη δύναμη «μπορεί να εκπληρώσει οποιαδήποτε επιθυμία σας. Αυτή είναι η πνευματική φύση και βρί­σκεται μέσα μας είναι το πνεύμα, πού είναι μερος του Παγκοσμίου Πνεύματος και ένα μ' αυτό» (J. Murphy, Die Geseτze des Denkens und Glaubens, Mlinchen 1983, σ. 13).

«Η δύναμη του υποσυνείδητου σας» (Τhe pοννer οf yοur subcοnsciοus mind»), αυτός είναι ο χαρακτηρι­στικός τίτλος βιβλίου του Murphy. Έτσι ο άνθρωπος κατασκευάζει στο υποσυνείδητο του την ευτυχία η τη δυστυχία του, «ο Θεός (το υποσυνείδητο), πού σας έδωσε την επιθυμία, θα σας δείξει και το δρόμο για την εκπλήρωσή της... Πίστευε στον εαυτό σου (!) και στις δυνάμεις πού υπνώττουν μέσα σου» (Murphy, Die Ge­seτze, σ. 108)!

Ό άνθρωπος μπορεί να ενεργοποιήσει αυτό το «θεό-μέσα του» με τη σκέψη. Είναι «απεριόριστης σοφίας» «κάθε φορά πού σκέπτεται, χρησιμοποιεί την α­τέλειωτη δύναμη - για το καλό η για το κακό», ανάλογα με τη σκέψη του. Ό Murphy επικαλείται το Δάσκα­λό του Raλph ΝΝaldο Emersοn: «Ο άνθρωπος είναι αυτό πού σκέπτεται στο εσωτερικό της καρδίας του» (Murphy, Die Kοsmische Dimensiοn, σ. 100). «Κάθε φορά πού ο άνθρωπος σκέπτεται, μορφοποιεί τη δη­μιουργική του δύναμη... Ο άνθρωπος δημιουργεί το δικό του ουρανό ή τη δική του κόλαση ανάλογα με την σκέψη, την πίστη, την αίσθηση έχετε την ελευθερία να διαλέξετε την υγεία ή την ασθένεια, τον πλούτο ή τη φτώχεια», ο άνθρωπος έχει το «θεϊκό δικαίωμα» να διαλέξει και να αποφασίσει να είναι υγιής, ευτυχισμένος, πετυχημένος στη ζωή και να ευημερεί μπορεί να εγκαταστήσει στον κόσμο του την κυριαρχία τού καλού, «μέσω της σκέψης και της πίστης»- τα πάντα μπορεί να τα κάνει πραγματικότητα στη ζωή του (Murphy, Die Kοsmische Dimensiοn, σ. 105, 112).

Ή «Κοσμική Δύναμη» μέσα μας γνωρίζει όλες τις «θεραπευτικές διαδικασίες». Όταν κανείς τη δραστηριοποιήσει μπορεί να κάνει «θαύματα». Έτσι Ο Murphy, αναφέρει το παράδειγμα μιας γυναίκας πού θεράπευσε το χέρι ως με την «εντολή»: «Μέσω της δύναμης ιού Παντοδύναμου μέσα μου κινώ ελεύθερα το χέρι μου»! «Αν ένας ασθενής οδηγήσει τη σκέψη του συνειδητά σε θεάρεστα κανάλια και διαμορφώσει τη σκέψη του συνειδητά σε θεάρεστα κανάλια και διαμορφώσει έτσι θετικά το υποσυνείδητο, ελευθερώνεται καθαρμός και ατέλειωτη θεραπευτική παρουσία Κοσμικής διάστασης... και αυτό το θαύμα της θεραπείας πραγματοποιείται» Murphy, Die Kοsmische Dimensiοn, σ. 67).

Το κοσμοθεωριακό αυτό δόγμα οδηγεί τούς οπα­δούς της «θετικής σκέψης» σε απέραντη αισιοδοξία. Πολλοί «δάσκαλοι» κάνουν σήμερα «χρυσές δουλειές» πουλώντας σεμινάρια, ιδιαίτερα σε επιχειρηματίες, και υπόσχονται σίγουρη επιτυχία στον επιχειρησιακό τομέα αλλά ταυτόχρονα και τη «βασιλεία τού Θεού». Το έγκυρο περιοδικό Psychοlοgie Heuτe σχολιάζει:

«Θεραπευτές με επιχειρησιακό πνεύμα ανακάλυ­ψαν για τον εαυτό τους τη θετική σκέψη και την προπα­γάνδισαν ως θεραπευτικό μέσο για όλα» (ΡΗ τ. 88, σ. 22). Έτσι ο Ε. Freiτag διακηρύσσει πώς είναι «ολοκληρωτικά σε εγρήγορση» και εκτός από αυτό, «απόλυτα υγιής» και «βέβαιος» πώς αυτό πού κάνει είναι «δίκαιο» (S. Τοnies, ΡΗ 11/1988, σ. 22-26).

Ό Αμερικανός ψυχολόγος της «θετικής σκέψης» Alberτ Ellis ϊδρυσε τη λεγόμενη Raτiοnal - Emοτive Τherapie με βασική αρχή: «είμαστε αυτό πού σκεπτόμαστε». Το κακό ή οι αρνητικές αντιλήψεις για τον εαυτό μας και για τη συ­ναισθηματική μας ζωή καταστρέφουν την αξιολογική αυτοσυνειδησία μας και δημιουργούν τα προβλήματα, λέγει, και διδάσκει τούς ανθρώπους να χρησιμοποιούν στη λύση των προβλημάτων τους τη δική τους λογική και να μη βασίζονται σε ηθικά αξιώματα της κοινωνίας (G. ΝΝarga, ΝΝirsin ννas ννir Denken, Psychοlοgie Heuτe, σ. 29-32).

Ό Murphy και άλλοι απόστολοι της «θετικής σκέ­ψης» πού προπαγανδίζουν τη συνταγή τους στη Δύση χρησιμοποιούν χριστιανικούς όρους, όπως «πίστη» και «προσευχή». Όμως οι όροι αυτοί δηλώνουν διαλογιστι­κές καταστάσεις και ταυτίζονται με τη σκέψη και με νοητικές στάσεις.

γ) Επιστημονική μέθοδος;

Οι απόστολοι της «θετικής σκέψης» διακηρύσσουν πώς η μέθοδός τους είναι επιστημονική και οι «τεχνι­κές» τους είναι «αποδειγμένες και εναρμονισμένες στην πράξη» (J. Murphy, Die Machτ Ihres Unτerbe­ννussτseins, Genf 1981 - εξώφυλλο).

Κατ' αρχήν πρέπει να πούμε πώς η επίδραση της «θετικής σκέψης» προϋποθέτει οπωσδήποτε πίστη σ' αυτήν και στις «θετικές» της επιδράσεις. Όμως όπως παρατηρεί ο Bernhard Flοssdοrf δεν είναι δυνατόν να εξετάσει κανείς μια πίστη «πειραματικά» και «διαγνωστι­κά» ΡΗ 11/1988, σ. 65). Αν επιχειρούσε κανείς να ερευνήσει πειραματικά το ζήτημα αυτό θα ήταν αντίθετο με την ιατρική δεοντολογία, γιατί όπως υπογραμμίζει ο Τοnies, κάτι τέτοιο θα σήμαινε να αφήσει κανείς α­βοήθητους τούς ασθενείς να τούς στερήσει από οποιαδήποτε ανεγνωρισμένη ιατρική βοήθεια και να τους προσφέρει σαν μοναδική «ανακούφιση» τη θετική σκέ­ψη (Sven Τοnies, ΡΗ 11/1988, σ. 22-28).

Κατά τον Τοnies είναι ανοικτό το ζήτημα κατά πό­σο οι συχνές αρνητικές σκέψεις οδήγησαν σε σωματι­κές - ψυχικές ανωμαλίες ή κατά πόσον οι σκέψεις αυτές είναι έκφραση διαταραγμένης υγείας. «Κατά τις παρατηρήσεις μου, λέγει, θετική και αρνητική σκέψη είναι ανεξάρτητες η μία από την άλλη και δεν επηρεάζουν η μία την άλλη. Όσο και να μιλάμε στον εαυτό μας με ευχαριστημένο τρόπο, αυτό δεν έχει καμία επίδραση στο μέτρο των δυσάρεστων σκέψεων πού κά­νουμε για τον εαυτό μας και δεν συμβαίνει ούτε το αντίθετο. Θετικά και αρνητικά συναισθήματα είναι ανε­ξάρτητα το ένα από το άλλο»!

Ό Τοnies επικαλείται έρευνα, της Αμερικανίδας Barbie Cassleτh,  η όποια έγινε σε 359 καρκινοπαθείς και απέδειξε πώς η ψυχική τους κατάσταση δεν είχε καμία επίδραση στο χρόνο του θανάτου και στη συ­χνότητα υποτροπής.

Ό Τοnies δεν αρνείται πώς ο θετικός επηρεασμός της ψυχικής κατάστασης του ασθενούς, σαν κάτι πού προστίθεται στη θεραπευτική αγωγή, μπορεί ίσως να λειτουργήσει βοηθητικά. Όμως κάθε λεγόμενη «καλυτέρευση στην υγειά», είναι μόνο κάτι στιγμιαίο, όπως συμβαίνει και με τον διαλογισμό. Ό Τοnies έκανε πει­ράματα σε διάφορες ομάδες πού ασκούσαν τη «θετική σκέψη» και σε άλλες πού διαλογίζονταν τα αποτελέ­σματα ήσαν τα ίδια, συμπεραίνει.

Ή μέθοδος των «θεραπευτών» της «θετικής σκέ­ψης» στηρίζεται στην αυθυποβολή. Ό Ε. Cοue ανέπτυ­ξε ειδική μέθοδο ύπνωσης για να βοηθηθεί η «θετική σκέψη». Ένα είδος προγραμματισμού της σκέψης. Ό Murphy ,οικοδόμησε πάνω στη μέθοδο του Cοue και την επένδυσε με θρησκευτική γλώσσα. Ή χρήση της αυθυποβολής προϋποθέτει τις ανθρωπολογικές δοξα­σίες των ομάδων της «θετικής σκέψης», Ότι μέσα στον άνθρωπο υπάρχουν δυνάμεις «αυτοθεραπείας», τις ό­ποιες πρέπει κανείς να ενεργοποιήσει με την υποβολή, με συνεχή επανάληψη «θετικών» φράσεων, κάτω από καταστάσεις υπνωτικές ή ήμι-υπνωτικές. Τέτοιες Φράσεις αυτό-υποβολής είναι: «Μέρα με τη μέρα γίνομαι καλύ­τερα», «είμαι τέλειος και τέλεια αρμονία διαπερνά τα σώμα μου» κ.ο.κ.

Ή δραστικότητα των αυθυποβολών. στο ψυχοσωματικά πεδίο γίνεται αποδεκτή, αφού πολλές σωματικές ανωμαλίες είναι αποτέλεσμα ψυχικής επίδρασης. Γι' αυτά και μερικές φορές χρησιμοποιούνται πλασματικά φάρμακα. Όμως είναι λάθος να πούμε πώς όλες οι αρρώστιες έχουν αυτήν την αιτία και θεραπεύονται με τέτοιες μεθόδους. Ή παράλειψη της λήψης φαρμάκων ή η περιφρόνηση του γιατρού μπορεί να αποβούν μοι­ραίες. Το θύμα της «θετικής σκέψης» παρασύρεται από την αποκρυφιστική «πίστη» σε λαθεμένη συμπεριφορά, πού οδηγεί πολλές φορές σε απογοητεύσεις. Έτσι όταν ο Murphy ή όποιος άλλος απόστολος της «θετικής σκέψης» κάνει λόγο για θετικά αποτελέσματα, λέει τη μισή αλήθεια.

Μερικές ομάδες προβάλλουν σαν «αποδείξεις» για τα θετικά αποτελέσματα της «συνταγής» ομολογίες πρώην ασθενών. Αυτό κάνει η Σαηεντόλοτζυ του Ρόν Χάμπαρτ, η οργάνωση Σίλβα Μάϊντ Κοντρόλ, ο «Υπερβατικός Διαλογισμός» του Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι και πολλές άλλες. Όμως τέτοιες «μαρτυρίες» δεν έχουν αντικειμενική αξία.

Το να ασκήσει κανείς κριτική στη «μέθοδο» ή να τοποθετηθεί αρνητικά απέναντι της σημαίνει πώς δεν έχει «την πιο βασική προϋπόθεση» για θετικά αποτελέ­σματα, την πίστη στην παντοδυναμία της «συνταγής». Αυτό σημαίνει πώς δεν ασκεί την «θετική σκέψη», πώς κυριαρχείται από σκέψεις «αρνητικές», πράγμα πού «ο­δηγεί αναπόφευκτα» σε αρνητικές καταστάσεις! Γι' αυτό και κάθε κριτική ή αμφιβολία θεωρείται ανεπίτρεπτη. Ή «Ψυχοδυναμική» του Θεοφάνη Μπούκα, για τον οποίο θα αναφερθούμε διεξοδικά σε άλλο σημείο, υπογραμμίζει ότι δεν επιτρέπεται κριτική στη μέθοδο, ούτε πρέπει να αμφισβητήσει κανείς τα αποτελέσματα της ή να πιστέψει στα «φαινόμενα» πού απατούν ακόμη κι αν βλέπει κάποιο αγαπητό του πρόσωπο να πεθαίνει από φρικτή αρρώστια, πρέπει να «πιστεύει» πώς είναι υγιέστατο, ότι η αποκατάσταση της υγείας έχει ήδη συν­τελεσθεί, κι ας μη φαίνεται αυτό εξωτερικά. Ή μέθοδος της «ψυχο-δυναμικής» είναι παντοδύναμη, υποστηρίζει ο Θεοφάνης Μπούκας.

Όσοι χρησιμοποιούν τον όρο «πίστη» αντί για τον όρο «σκέψη», αραδιάζουν πολλά Γραφικά εδάφια πού μιλούν για πίστη και προσευχή, και υπογραμμίζουν πώς δεν μπορείς να προσευχηθείς για κάτι δύο φορές. Γιατί όταν το κάνεις δηλώνεις μ' αυτό τον τρόπο πώς δεν πιστεύεις ότι το έλαβες και αυτό είναι αρνητική σκέψη (ή «πίστη»), πού οδηγεί στην αποτυχία. Γι' αυτό συνιστούν: αν κανείς «προσευχηθεί» και «ζητήσει» οτιδήποτε από τον «θεό», ύστερα πρέπει μόνο να εκφράσει τη βεβαιότητα πώς το «έλαβε» και να «ευχαριστήσει», όχι να το επαναλάβει σαν αίτημα στην «προσευ­χή»!

Έτσι η «τεχνική», σε ο, τι αφορά την ευθύνη του θεραπευτή, σε περίπτωση αποτυχίας, έχει πλήρη κάλυ­ψη. Ή αποτυχία δεν χρεώνει τον «θεραπευτή» αλλά το ίδιο το θύμα, πού δεν έδειξε «πίστη». Ή «μέθοδος» αυτή οδήγησε πολλούς δυστυχείς ανθρώπους σε από­γνωση. Γιατί άραγε να μη καταλογίσουμε την αιτία της αποτυχίας στους ίδιους τούς θεραπευτές, αφού η ενοχοποίηση των θυμάτων τους αποτελεί επίσης αρνητική σκέψη; Σύμφωνα με τη «συνταγή», οφείλουν να σκέπτονται «θετικά», ότι οι ασθενείς «σκέπτονται όλο και θετικότερα», «βρίσκονται όλο και περισσότερο σε τέλεια αρμονία με το σώμα τους» και «μέρα με τη μέρα γίνονται καλύτερα»!

       Όπως και να έχει το πράγμα η κίνηση της «θετικής σκέψης» δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί «επιστημονι­κή μέθοδος». Γι' αυτό επώνυμοι επιστήμονες τού κλά­δου της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής την απορρί­πτουν και την θεωρούν επικίνδυνη για την σωματική υγεία και την πνευματική ακεραιότητα των ανθρώπων.

Υπογραμμίζεται πώς οι άνθρωποι αυτοί δεν διαθέτουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να καταπιαστούν με θέματα υγείας. Άλλώστε οι ίδιοι παραδέχον­ται πώς στερούνται των προϋποθέσεων πού προβλέπει ο νόμος, πού κατοχυρώνει τα διάφορα επαγγέλματα στο χώρο της υγείας. Γι' αυτό και μερικές από τις ομά­δες αυτές, όπως η Σαηεντόλοτζυ (ΚΕΦΕ – Κέντρο Εφηρμοσμένης Φιλοσοφίας Ελλάδος), το Σίλβα Μάϊντ Κοντρόλ κ. ά. έσπευσαν να οργανωθούν σε «εκκλησίες» ή «θρησκευτικές» και «κοσμοθεωριακές» κινήσεις, παρα­κάμπτοντας τον εισαγγελέα και ταυτόχρονα αποκτώντας και όλα τα προνόμια των θρησκευτικών κινήσεων.

Με ποικίλους τρόπους καταβάλλεται προσπάθεια να «ξεφύγουν» την σχετική νομοθεσία στις χώρες πού υπάρχει, ή να χρησιμοποιήσουν σε άλλες χώρες, εκεί πού η νομοθεσία είναι ελλιπής ή ανύπαρκτη, όλα τα νομικά κενά. Ό Ε. Freiτag, στο βιβλίο του «Γνώρισε την πνευματική σου δύναμη», γράφει: «Μη αφήνεις να σε πείσει και τόσο πολύ η διάνοιά σου πώς δεν έχεις γι' αυτό ή για εκείνο άδεια, ή πώς χρειάζεσαι να έχεις σπουδάσει Είναι πολύ εύκολο να ζητήσεις κά­ποιον και ν' αρχίσεις μαζί του κάτι εντελώς καινούργιο. Ό άλλος έχει το δίπλωμα, εσύ έχεις τα χρήματα ή την ιδέα. Επί παραδείγματι ένας γνωστός μου είχε ένα φυσιοθεραπευτικό κατάστημα (ιατρείο) χωρίς να είναι πρακτικός θεραπευτής αυτό δεν είναι καθόλου πρό­βλημα»! (παραπομπή στον Τhοmas Kirshcner, Pοsiτiv:ΝΝenken - Krafτig Zahιen, ΡΗ 11/1988, σ. 35).

Το πρόβλημα των κενών της νομοθεσίας γίνεται αυτό τον καιρό περισσότερο αισθητό. γι' αυτό και επώνυ­μοι ψυχολόγοι, ψυχίατροι και άλλοι ειδικοί επισημαί­νουν τον κίνδυνο και απαιτούν τη λήψη νομικών μέτρων για την αντιμετώπιση της απειλής πού προέρχεται από τις «θεραπευτικές» ομάδες της λεγόμενης «θετικής σκέψης».

Ή Brigiτe Jackle, για λογαριασμό τού «J.H. Schulz-Insτiτuτ Έφηρμοσμενης Ψυχολογίας» (Μόναχο) ζητάει από την κυβέρνηση της χώρας της αναθεώρηση της νομοθεσίας, ώστε να προστατευθούν ΟΙ ασθενείς άνθρωποι από τούς ψυχο-θεραπευτές τύπου Freiτag και των ομοίων του και εκφράζει την εκτίμηση της στους «συναδέλφους πού έχουν το θάρρος να εγερθούν εναντίον αυτής της μαφίας των ψυχο-εκμεταλλευτών» ΑPH 2/1989, σ. 64).

Στο περιοδικό «Psychοlοgie Heuτe» (ΡΗ), πού διεξήγαγε έρευνα, καθώς και σε άλλα ειδικά περιοδικά πολλοί επώνυμοι συνάδελφοι της Β. Jackle εξέφρασαν παρόμοιες μ' αυτήν απόψεις και κατέληξαν στα ίδια συμπεράσματα.

Ό Τοnies στην έρευνα πού μνημονεύσαμε (ΡΗ 11/1988, σ. 22-28) καταλήγει στο συμπέρασμα πώς αυτό-ονομαζόμενοι θεραπευτές, πού οργανώνουν εκδη­λώσεις και σεμινάρια με δήθεν «θεραπείες», εκμεταλ­λεύονται για όφελος των την ανάγκη πολλών δυστυχι­σμένων ανθρώπων, πού ζητούν βοήθεια.

Ό Hermann J. Elling τού «Rica - Insτiτuτ Munsτer» αναφέρει: «Καθημερινά έχω να κάνω με αν­θρώπους πού έπεσαν στην παγίδα τέτοιας ψυχοθερα­πείας. Οι εκθέσεις τους είναι σχεδόν ίδιες: Ύστερα από μια ροζ πλύση εγκεφάλου, οι βασανισμένοι ασθε­νείς (πελάτες) παραδίδονται ευχαρίστως γεμάτοι ελπίδα στην αυταπάτη πώς στο έξης θα υπάρξει γι' αυτούς μόνο καλυτέρευση. Όμως η θετική σκέψη με κανένα τρόπο δεν διατηρείται, αντίθετα μ' εκείνο πού υπόσχονται οι λύκοι με ένδυμα προβάτου της ψευτο-ψυχοσκη­νής. Τούτο γίνεται περισσότερο σαφές, όταν, ύστερα από μια αστραπιαία απογείωση στα σύννεφα των προσ­δοκιών, χτυπήσουν το κεφάλι τους στο καπάκι με το όποιο ήθελαν να σκεπάσουν το καζάνι των προβλημά­των τους. Και όταν γίνεται όλο και πιο σαφές πώς το αποτέλεσμα στο όποιο απέβλεπαν δεν έρχεται, οι θετικοί θεραπευτές ρίχνουν αμέσως το φταίξιμο στους ί­διους, λέγοντας: δεν έκανες σωστά την άσκηση. Αυτή η σύμφορα πού αναφέρεται στην αίσθηση της αυτοα­ξιολόγησης, σπρώχνει εκείνον πού αναζητάει βοήθεια βαθύτερα στο έλος από το όποιο προσπαθεί να βγει, τραβώντας τα μαλλιά του. Το γκρέμισμα από τα ροζ σύννεφα γίνεται με ελεύθερη πτώση και μετά από μία τέτοια θεραπεία πολλοί είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση παρά πριν από αυτή. Με τα θύματα πρέπει τότε να ασχοληθούν οι σοβαροί θεραπευτές και συχνά χρειάζονται πολύ χρόνο για να συναρμολογήσουν τη θρυμματισμένη πορσελάνη» (Η.Ι. Elling, ΠΗ 2/1989, σ. 65-66).

Παρόμοιες απόψεις διατυπώνει και ο Dr. Dahlke στο ειδικό περιοδικό «ΒΙΟ» (4/1987, σ. 69). Ή ιατρική, λέγει, χρησιμοποιεί ήδη τον όρο «απώθηση συμπτωμά­των», αυτό συμβαίνει με τα θύματα της «θετικής σκέ­ψης». «Ύστερα από αρχικά εντυπωσιακά αποτελέσματα αναγκάζονται να παραδεχθούν πώς χρειάζονται πάντοτε νέες καταφάσεις (θετικές σκέψεις) εναντίον πάντοτε νέων συμπτωμάτων». Το πιο δυσάρεστο είναι, λέγει ο Dr. Dahlke, ότι «η πίεση αυξάνει με τον καιρό. Όλο και περισσότερες τρύπες στο υποσυνείδητο πρέπει σύν­τομα να κλείσουν (με θετικές σκέψεις) και τελικά οδηγούνται στην έκρηξη τού καζανιού».

Αυτά αποδεικνύουν πώς οι «απόστολοι» της «θετικής σκέψης», πού ισχυρίζονται ότι πρόκειται για «επι­στημονική αλήθεια» και «τεχνική» πού έχει αποδειχθεί πειραματικά, διαπράττουν απάτη, αν, φυσικά, δεν εκφράζουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις κάποιων επιστη­μόνων, τούς όποιους τυχόν επικαλούνται, και οι όποιοι θέτουν τη «θρησκευτική τους αλήθεια» πάνω από επι­στημονικά δεδομένα.

Πρόκειται ασφαλώς για «θεραπευτές» με «επιχειρη­σιακό πνεύμα», όπως καταγγέλλει το περιοδικό Psycho­logie Heuτe (11/1988, σ. 22), οι όποιοι «εκμεταλ­λεύονται την κατ' αρχήν σωστή θέση, ότι ο άνθρωπος μπορεί να εμπνεύσει στον εαυτό του θάρρος και να χρησιμοποιήσει τις σκέψεις του εναντίον τού φόβου και της κατάθλιψης. Και η σοβαρή ψυχοθεραπεία αναγνώρισε το ρόλο τού «εσωτερικού διαλόγου». Όμως το να απολυτοποιήσει κανείς το πράγμα και να προβάλλει τη «θετική σκέψη» σαν «γενική συνταγή», αυτό είναι πράξη εγκληματική. Το κράτος οφείλει να προστατεύσει τούς πολίτες του από τέτοιους ασυνείδητους εκμεταλ­λευτές, πού θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους και την ψυχική τους ισορροπία.

δ) Ιδεολογική αντιπαράθεση - Χριστιανική θεώ­ρηση

Κατ' αρχήν πρέπει να υπογραμμίσουμε πώς η νέα «συνταγή» στηρίζεται σε αντιχριστιανικές αντιλήψεις περί Θεού, περί κόσμου, περί ανθρώπου.

Κατά τη Χριστιανική πίστη ο Θεός είναι Τριαδικός και κοινωνία προσώπων, δεν είναι κάποια απρόσωπη δύναμη πού σκορπίζεται παντού.

Αντίθετα, σύμφωνα με τις δοξασίες των αποστόλων της νέας τάσης, δεν υπάρχει προσωπικός Θεός. «Θεός» ονομάζεται «η ολότητα τού Πνεύματος», η «συμ­παντική Κοσμική Αρχή της Ζωής». Επίσης υπογραμμίζεται πώς αυτός είναι ο «θεός» πού αναφέρεται στη Βίβλο και πού έχει πολλά ονόματα, «Θεός, Αλλάχ, Βράχμα, Παν-Πνεύμα κ.ο.κ. (J. Murphy, Die Kosmis­che Dimension, σ. 102).

Σε άλλο σημείο ο Murphy αναφέρει: «Αν το δει κανείς ψυχολογικά, Θεός γίνεται για σας αυτό πού ε­κλαμβάνετε για Θεό... είτε τον ονομάζετε Αγία Τριάδα ή Δημιουργό, είτε Αλλάχ, Βράχμα ή Bίσνoυ, Ανώτατη Ψυχή ή Πρόνοια, άπειρη Σοφία ή Πανταχού Παρου­σία, Κατασκευαστή τού Σύμπαντος ή Θεϊκό Πνεύμα, Ανώτατο Όν, Αρχή της Ζωής, Ζώντα Θεό ή Δημιουρ­γική Παντοδυναμία, δεν έχει σημασία» Murphy, Die Geseτze, σ. 67).

Ό «θεός» πού κηρύττει η κίνηση της «θετικής σκέ­ψης» είναι «άλλος θεός», δεν είναι ο Θεός της αγίας Γραφής, ο οποίος είπε: «Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου... ουκ εσονταί σοι θεοί έτεροι πλην εμού, ου ποιήσεις σεαυτό είδωλον;.. εγώ γαρ ειμί Κύριος ο Θεός σου, Θεός Ζηλωτής» (Έξοδ. κ. 2-5). Δεν είναι Εκείνος, πού στο πρόσωπο τού γιου και Λόγου Του διευκρίνισε: «Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η Ζωή, ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα ειμή δι' εμού» (Ιω. ιδ' 6). Δεν υπάρχει τίποτε το κοινό ανάμεσα στον προσωπικό Θεό των Χριστιανών, πού είναι Πατέρας, και στις περί Θεού αντιλήψεις της νέας κίνησης, στο «θεό μέσα μας». Στη «θετική σκέψη» τη θέση του Θεού παίρνει ο ίδιος ο άνθρωπος. Μέσα μας, λέγει ο Murphy, και οι οπαδοί του, βρίσκεται η απεριόριστη θεϊκή δύναμη. Αυτό θυμίζει την αντίληψη των κατοίκων της Σαμάρειας για τον Σίμωνα μάγο: «ούτος εστίν η δύναμις του Θεού η μεγάλη»! (Πράξ. η' 10).

Οι πιστοί της «θετικής σκέψης» στρέφονται αυτοε­ρωτικά στον εαυτό τους και προβάλλουν ιδιαίτερα την αυτo-αγάπη. Ό ίδιος ο Murphy, μιλάει γι' αυτό. Α­γάπη προς τον εαυτό μας», λέγει, «σημαίνει κατά την ορθή Βιβλική (!) έννοια, να γνωρίζουμε το Ζων πνεύμα μέσα μας, να το τιμούμε, να το δοξάζουμε, να το σε­βόμαστε και να του είμαστε πιστοί χωρίς περιορισμούς»(Murphy, Die Kosmische Dimension, σ. 45).

Εδώ απολυτοποιούνται οι δυνατότητες τού αν­θρώπου και ο ίδιος θεοποιείται προς αυτή την κατεύ­θυνση εργάζεται η όλη τάση της «θετικής σκέψης» πού δεσπόζει στις περισσότερες αποκρυφιστικές ομάδες και της λεγόμενης «Νέας εποχής». Ή προσδοκία της κίνη­σης εκφράστηκε από τη φεμινίστρια Gloria Sτeinlem: «Ελπίζω ότι στο έτος 2000 θα διαπαιδαγωγήσουμε τα παιδιά μας να πιστεύουν στις δυνατότητες τού ανθρώ­που και όχι πλέον στον Θεό» σ' αυτό αποβλέπουν και όλες οι ψυχο-λατρείες, στις όποιες συγκαταλέγονται οι ομάδες πού προβάλλουν σαν «συνταγή» τη «θετική σκέψη».

Υπογραμμίζουν πώς για να επιτύχει κανείς δραστικά αποτελέσματα είναι ανάγκη να ακολουθήσει τις τεχνικές πού προσφέρουν αυτές στα διάφορα σεμινάρια (D. Hunτ - Τ.Α. MCmahon, Die VeIfuhrung des Chrisτenτums, Facτum 6/1987, σ. 9).

Ό Murphy, χρησιμοποιεί εδάφια από την άγία Γραφή και χριστιανικούς όρους. Το ίδιο κάνει και ο Jose Silva, ο Θεοφάνης Μπούκας και άλλοι. Όμως αυτό και μόνο δεν δικαιώνει τις δοξασίες της «θετικής σκέψης» με βάση τη Χριστιανική πίστη. Όταν αυτοί μιλούν για «πίστη», εννοούν κάτι πού δεν αναφέρεται έξω από τον άνθρωπο, αλλά μέσα στον άνθρωπο, τη σκέψη και τη διανοητική στάση.

«Πίστη» σημαίνει εδώ θετική σκέψη, πεποίθηση στις απεριόριστες δυνατότητες του «εαυτού» μας, του υποσυνείδητου, πού ταυτίζεται με τον «θεό». Μεταξύ πίστης και σκέψης δεν υπάρχει διάφορα, λέγει ο Murphy. Γι' αυτό και δεν χρειάζεται ο άνθρωπος να πιστεύει σε κάποια δύναμη έξω από τον εαυτό του. Με τον «προγραμματισμό» της «πίστης» ή της «σκέψης», μπορεί ν' αλλάξει τα πάντα, «αυτό πού πιστεύετε, γίνε­σθε» (Die Geseτze, σ. 35), «σκέπτεστε καλό, αποτέλε­σμα είναι το καλό, σκέπτεστε κακό, ακολουθεί κακό» (J. Murphy, Das Ι Ging Orakel Ihres Unτerbe­ννussτseins, Genf 1980, σ. 39).

Αυτού του είδους η «πίστη» είναι μόνο στάση της σκέψης και εμπιστοσύνη στη δύναμη του υποσυνείδητου. Μια τέτοια «πίστη» ενισχύεται με τις τεχνικές των διαφόρων ομάδων, πού υπόσχονται την κατασκευή του «υπεράνθρωπου». Ή «πίστη» έχει την αναφορά της σε μυστικές δυνάμεις πού δήθεν υπάρχουν μέσα στον άνθρωπο, τις όποιες ο αποκρυφισμός της «θετικής σκέ­ψης» υπόσχεται να δραστηριοποιήσει, σύμφωνα με τις επιθυμίες του ανθρώπου. Έτσι η τάση αύτη συνδέεται με τις αποκρυφιστικές ομάδες και τα τελετουργικά της μαγείας.

Ακόμη και αν γίνεται λόγος για τον Ιησού Χριστό ή χρησιμοποιούνται Γραφικά εδάφια, η «πίστη» δεν προσδιορίζει το περιεχόμενο του Χριστιανικού όρου. Ή Χριστιανική πίστη έχει την αναφορά της στον Θεό, πού είναι πρόσωπο και ΟΧΙ κάποια απρόσωπη «Συμπαντική» Δύναμη. Δεν αναφέρεται στον εαυτό μας ούτε αποτελεί δύναμη «καθ' εαυτήν», πού δρα επειδή ο άνθρωπος «πιστεύει» σ' αυτήν. Αν ήταν έτσι, δεν θα επρόκειτο για πίστη στον Θεό, αλλά για δύναμη πού απευθύνεται «στον Θεό», με σκοπό να τον εξαναγκάσει να κάνει αυτό πού ο άνθρωπος «πιστεύει», ένα είδος «προγραμματισμού» του «Θεού», προσαρμοσμένου στην ανθρώ­πινη θέληση!

Αν ο άνθρωπος «θεραπεύεται», επειδή πιστεύει ότι η θεραπεία θα γίνει, η δύναμη βρίσκεται στη σκέψη του ανθρώπου. Τότε ο «Θεός» θα ήταν μόνο «βοηθητικό» μέσο για την ενίσχυση της σκέψης, ή, όπως παρα­τηρήθηκε από ξένο ερευνητή, «ένα ναρκωτικό πού δραστηριοποιεί λίγο πιο πολύ την πίστη μας αν όλα λειτουργούν με το νόμο της επιτυχίας, τότε ο Θεός περιττεύει και η Χάρη Του είναι χωρίς νόημα»!

Ό χριστιανός δέχεται την πίστη όχι σαν αποτέλε­σμα δικών του προσπαθειών, αλλά σαν δώρο Θεού, σαν καρπό του Αγίου Πνεύματος. Πιστεύει ακόμη πώς και η αληθινή χαρά και η ειρήνη είναι δώρα του Θεού, όχι αποτελέσματα κάποιων «τεχνικών» πού προσφέρονται με υψηλή αμοιβή στα διάφορα σεμινάρια των κινή­σεων της «θετικής σκέψης» (πρβλ. Γαλ. ε' 22). Κάθε πιστός Χριστιανός δεν εμπιστεύεται στον εαυτό του, σε κάποιες «δυνάμεις μέσα του», αλλά αναμένει βοήθεια «από τα έξω». Ή πίστη του αναφέρεται στον Θεό, δεν είναι πίστη στην πίστη. Αυτό το βεβαιώνει η αγία Γρα­φή: «Έχετε πίστιν Θεού...!» (Μαρκ. ια' 22).

Αύτη η πίστη είναι «ανοικτή» σε διόρθωση από τα έξω, όχι «από τα μέσα», όπως λόγου χάρη κηρύττει ο Jose Silva, πού μιλάει για νοησιαρχική «διόρθωση» και παρακινεί τούς οπαδούς του να διαλογιστούν απλώς τη λέξη: «άκυρον, άκυρον»!! Ή δική μας πίστη δεν είναι «διαλογιστική», περιλαμβάνει και την τήρηση των εντολών του Θεού. Μ' αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται η σχέση υπακοής ανάμεσα στον άνθρωπο και στο αν­τικείμενο της πίστης του, δηλαδή στον πανάγαθο Θεό. Ό χριστιανός παρακινείται να αγωνίζεται για την πίστη, πού παραδόθηκε «άπαξ» στους αγίους (Ιούδα 3) όχι για την πίστη πού ταυτίζεται με τις δικές μας προσωπι­κές επιθυμίες.

Ή «πίστη» των ομάδων της «θετικής σκέψης» είναι είδος αυθυπoβoλής. Πιστεύεται πώς το αποτέλεσμα δεν εξαρτάται από τη Θεία Βούληση, αλλά από τη βεβαιότητα της «πίστης», από την ένταση με την οποία ασκείται η «θετική σκέψη».

Για τον Χριστιανό τα πάντα βρίσκονται στην κυριότητα του Θεού και Εκείνος μοιράζει τα χαρίσματά Του, σύμφωνα με τη Θεία Του βούληση (Α' Κορ. ιβ' Π. Έβρ. β' 4). Όμως η θετική σκέψη ή «πίστη» υπόσχεται: «Τα πάντα είναι δικά σας σεις οι ίδιοι είσθε οι δημιουργοί, αρκεί να σκεφθείτε δημιουργικά». Έτσι η Κυριότητα του Θεού παραδίδεται στη δύναμη της σκέψης, είτε θετική είναι, είτε αρνητική. Ό απόλυτος «κύριος» είναι πλέον η σκέψη ή η «πίστη» μας και ο «θεός» πρέπει να κάνει αυτό πού περιμένουμε από αυτόν, γιατί όσα πιστέψουμε ή σκεφθούμε, πρέπει να γίνουν πραγματικότητα με αυτόματες διαδικασίες δεν χρειάζεται προσωπική σχέση αγάπης με τον προσωπικό Θεό.

Αυτή η «πίστη» μπορεί να ενισχυθεί από την «προ­σευχή» ισχυρίζεται ο Murphy. Αλλά και πάλι εδώ χρησιμοποιείται χριστιανικός όρος με άλλο περιεχόμενο. Οι «προσευχές» του Murphy, είναι στην πραγματικότη­τα «συζήτηση με τον εαυτό μας». Ό Murphy, λέγει:

«Xριστιανοί, βουδιστές, μωαμεθανοί και ορθόδοξοι Ιουδαίοι εισακoύoνται με όμοιο τρόπο... Μόνο και μό­νο επειδή πνευματικά και ψυχικά διαπερνώνται από την πεποίθηση ότι θα εισακουσθούν οι προσευχές τους... Βασικά το ότι μια προσευχή εισακούεται, δεν είναι τίποτε άλλο, από την πραγματοποίηση μερικών επιθυμιών της καρδιάς». Ό Murphy, κάνει μάλιστα λόγο για «ε­πιστημονική προσευχή» και μ' αυτό τον όρο κατανοεί «την αρμονική σύμπραξη των συνειδητών και υποσυνείδητων πνευματικών δυνάμεων, πού χρησιμοπoιούνται για, την πραγμάτωση ορισμένου σκοπού, με την βοή­θεια επιστημονικά ασφαλών μεθόδων» (Murphy, Das Ι ging Orakel, σ. 17.15).

Αν κανείς προσευχηθεί «σωστά», τότε τίθεται σε λειτουργία ένας παγκόσμιος νόμος και φέρνει αποτελέσματα, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς! Αύτη η αντίληψη κυριαρχεί και σε αμερικανικούς κύκλους νεoπεντηκοστιανών «ευαγγελιστών - θεραπευτών», πού ακολουθούν την κίνηση της λεγόμενης «θετικής ομολογίας».

Έτσι ο Charles Capps, ηγετικό στέλεχος αυτής της τάσης, αναφέρει: «Δεν είναι απλά θεωρία, αλλά πραγμα­τικότητα. Εδώ πρόκειται για πνευματικό νόμο. Λειτουρ­γεί κάθε φορά, με την προϋπόθεση πώς θα σκεφθούμε σωστά. Τούς πνευματικούς νόμους τούς θέτει κανείς αμέσως σε κίνηση, μόλις εκφράσει τις λέξεις... τότε όλα όσα πει κανείς, θα συμβούν». Ό πάστορας Υonggi Choe, από την ίδια κίνηση, το διατυπώνει αυτό: «Με το λόγο πού εκφράζουμε, δημιουργούμε μόνοι μας τις συνθήκες» (D. Hunτ - Τ.Α. MCmahon, σ. 7). Εδώ υποστηρίζεται πώς ο ίδιος ο Θεός υπόκειται στούς «πνευματικούς νόμους», Όμως αυτό αποτελεί τη βάση κάθε τελετουργικού στο σκηνικό της μαγείας και γενικότερα στον αποκρυφισμό. Δεν είναι η χάρη του Θεού πού ενεργεί, η όποια προϋποθέτει ταπείνωση από μέρους του ανθρώπου, πού καλείται να εκζήτηση το έλεος του Θεού. Ό Θεός μπορεί κατά την αντίληψη αυτή να εξαναγκασθεί από τούς «νόμους».

Αυτό πού μένει για τον άνθρωπο είναι να ανακα­λύψει τούς «νόμους» και να εφαρμόσει τις κατάλληλες τεχνικές για να τούς δραστηριοποιήσει. Αυτό είναι ακρι­βώς εκείνο πού ο αρχαίος Όφις συνεβούλευσε την Εύα!

Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο παράδειγμα, πού διηγείται η Gloria Copeland, οπαδός της «θετικής ομολογίας». Πρόκειται για την εκπλήρωση της επιθυ­μίας της να αποκτήσει ένα σπίτι:

«Παρατήρησα με τον καιρό πώς είχα πλέον την εξουσιοδότηση γι' αυτό το σπίτι και την εξουσιοδότηση για τα χρήματα πού χρειαζόμουν να το αποκτήσω. Τότε είπα: «Στο όνομα του Ιησού παίρνω τώρα την εξουσιο­δότηση για τα χρήματα πού χρειάζομαι (ανέφερα ακρι­βώς το ποσό). Σε διατάσσω να έλθεις σε μένα... στο όνομα του Ιησού. Σεις, πνεύματα διακονίας, πηγαίνετε και φέρτε το μου εδώ. Και αφού μιλάμε για αγγέλους... αν σεις γίνεσθε η φωνή του Θεού στη γη, με το να βάζετε τα λόγια Του στο στόμα, τότε στείλτε τούς αγγέ­λους σας να δουλέψουν, είναι πολύ εκπαιδευμένοι και ικανοί βοηθοί, γνωρίζουν πολύ καλά πώς να καταπιαστούν με το ζήτημα» (Gloria Copeland, God's ννill is prosperiτy, Harison House 1987, σ. 48-49).

Οι άνθρωποι της «θετικής ομολογίας» παραπέμ­πουν στην άγία Γραφή, παρακινούν τούς πιστούς να προσεύχονται, να ζητούν από τον Θεό και τούς βε­βαιώνει πώς αυτό πού ζητούν θα τούς δοθεί, αν έχουν πίστη, θα λάβουν όσα ζητούν στην προσευχή. Δεν πα­ραλείπουν βέβαια να παραπέμπουν στην άγία Γραφή (Ματθ. Ζ' 7 και 22).

Αλλά η προσευχή του χριστιανού δεν απευθύνεται στο υποσυνείδητο του, δεν ταυτίζεται με τη «σκέψη», αναφέρεται στο όνομα και στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, γιατί αυτός είναι ο «δρόμος» (Ιω. ιδ' 6, Ματθ. ιστ' 24. ιη' 20). Ό Χριστός δεν βρίσκεται «μέσα μας», δεν είναι ο «εαυτός μας» σε «Χριστική κατάσταση». Πρέπει να τον καλέσουμε να έλθει (Αποκ. γ' 20). Η χριστιανική προσευχή όλα τα περιμένει από τον Θεό, ο οποίος δεν ταυτίζεται με τη «δύναμη της συνείδησης», αλλά έχει προσωπική υπόσταση.

Ό Θεός είναι ελεύθερος να ακούσει τις προσευχές μας ή και να μη τις εισακούσει. Εμείς τότε πρέπει να λέμε: «Γεννηθήτω το θέλημά σου» (Ματθ. στ. 10). Ό Κύριος μας αγαπά γι' αυτό και δεν ικανοποιεί ανόητες επιθυμίες, πού τυχόν θα του ζητήσουμε, οι όποιες εάν εισακούοντο θα οδηγούσαν στην καταστροφή. Οι χριστιανοί γνωρίζουμε πώς αυτά πού ζητάμε στην προσευ­χή πρέπει να είναι σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και όχι σύμφωνα με την δική μας επιθυμία. Μόνο τότε μας ακούει ο Θεός και ανταποκρίνεται στα αιτήματα μας (Ίω. ε' 14-15).

Ό χριστιανός ξεκινάει πάντότε από την αγάπη προς τον Θεό, όχι από τον εαυτό του. Γι αυτό και παρακαλεί τον Θεό να του διδάξει Εκείνος πώς πρέπει να προσευχηθεί και τι πρέπει να ζητήσει στην προσευ­χή του. Ή προσευχή λοιπόν υπόκειται στη διόρθωση του Θεού. Ή αγία Γραφή μας λέγει πώς ο πιστός προσεύχεται οδηγούμενος από το Άγιο Πνεύμα, όχι από τη δική του προσωπική θέληση (Ρωμ. η' 15).

Ακόμη ο χριστιανός πρέπει να διαθέτει αγνή καρ­διά, μόνο τότε μπορεί να απευθυνθεί στον Θεό με την προσευχή και να περιμένει το έλεος του Θεού. «Αγαπητοί, εάν η καρδιά μας δεν μας κατακρίνει, τότε έχομε το θάρρος να πλησιάσομε τον Θεό και παίρνομε από αυτόν ό,τι ζητάμε, διότι τηρούμε τας εντολάς του και κάνομε εκείνα πού είναι αρεστά. Και αυτή είναι η εντο­λή Του: Να πιστεύομε εις το όνομα του Υιού αυτού Ιησού Χριστού και να αγαπάμε ο ένας τον άλλον, σύμφωνα με την εντολή πού μας έδωκε. Όποιος τηρεί τας εντολάς του μένει εν τω Θεώ και ο Θεός εν αυτώ» (Α' Ίω. γ' 21-24).

Ή αγάπη μας στο Χριστό αποτελεί προϋπόθεση της αγάπης του Θεού Πατέρα και προϋπόθεση για να εισακουσθούν οι προσευχές μας, πού γίνονται στο όνομα του Χριστού (Ίω. ιστ' 26-27).

Οι απόστολοι της νέας «συνταγής» κηρύττουν πώς η «θετική σκέψη» οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη πρόο­δο και πώς η «άλλη πλευρά» είναι ανύπαρκτη, γιατί η ευημερία έχει την αίτια της στη «θετική σκέψη» και μόνο σ' αυτήν. Όμως αυτό δεν είναι η ελπίδα των χριστιανών. Ή αγία Γραφή υπογραμμίζει και την πραγ­ματικότητα του πόνου και της ασθένειας του σταυρού, πού αξιολογείται θετικά και όχι αρνητικά.

Ή Βίβλος δεν κηρύττει την αυτό-ύψωση, αλλά την πίστη στο σταυρό του Κυρίου. Το κήρυγμα του σταυρού δεν είναι για τον χριστιανό μωρία, αλλά καύχημα και πηγή σωτηρίας είναι «δύναμις Θεού» (Α' Κορ. α' 18. 22-23. Γαλ στ' 14). Ή ειρήνη για τον χριστιανό θεμελιώνεται στο σταυρό του Χριστού, όχι σε κάποιες δικές μας «θετικές σκέψεις» (πρβλ Εφεσ. β' 14-16)' δεν υπάρχει άλλου η σωτηρία (Πράξ. δ' 12. Ίω. ιδ' 6).

Ό πιστός γνωρίζει πώς πρόκειται να έλθουν δύ­σκολες ήμερες και καιρός «αποστασίας» (Β' Θεσ. β' 1-2) και ότι πρέπει να αγρυπνεί, γιατί όλα θα έλθουν ξαφνικά (Λουκ. κα' 34-35)' δεν φθάνουν κάποιες «θετικές σκέψεις». Ό απόστολος Παύλος είναι εναντίον της αισιοδοξίας. Δεν κηρύττει την ευημερία και την επιτυχία σ' αυτό τον κόσμο, αλλά την κρίση. Η τελευ­ταία εκπλήρωση της προφητείας θα είναι ο Αντίχριστος. Θα έλθουν πολλοί και θα ισχυρίζονται πώς είναι «ο Χριστός». Ό άνθρωπος του Σατανά, ο Αντίχριστος, θα διεκδικήσει τη θέση του Χριστού και θα πλανήσει πολλούς (Ματθ. κδ' 5. 24).

Ό Χριστός δεν μας απαλλάσσει από τη θλίψη, αντίθετα, μας λέγει πώς θα έχουμε θλίψη μέσα στον κόσμο. Όμως δεν πρέπει να χάνουμε το θάρρος μας, γιατί Εκείνος νίκησε τον κόσμο (Ματθ. κδ' 9.21. 29­30. Ιω. ιστ' 33). Όποιος αρνείται αυτή την πλευρά της αλήθειας σμικραίνει την αλήθεια του Θεού και είναι ψευδοδιδάσκαλος. Αν βέβαια πηγαίνουν όλα καλά, ο καθένας μπορεί εύκολα να γίνει οπαδός της «θετικής σκέψης». Όμως σε καιρούς κρίσης έρχεται η άλλη όψη της αλήθειας στην επιφάνεια και οδηγεί σε ανασφάλεια και σύγχυση.

Ό Χριστιανός έχει άλλη αντίληψη για την ευτυχία και τη σωτηρία. Την ταυτίζει με την αρμονία και την ειρήνη με τον Θεό και τούς συνανθρώπους. Δεν την εκλαμβάνει εγωκεντρικά, αλλά σε αναφορά με τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Γι' αυτό μπορεί να χαρεί μ' εκεί­νους πού χαίρονται και να κλάψει μ' εκείνους πού κλαίουν (Ρωμ. ιβ' 15. Α' Κορ. ιβ' 26). Μπορεί να ευχαριστήσει τον Θεό επειδή οι περιστάσεις της ζωής του είναι ευχάριστες, αλλά και για τα βάρη πού κλήθη­κε να σηκώσει στη ζωή του, και τα δύο σημαίνουν σωτηρία, όχι μόνο το ένα (Α' Θεσ. ε'18. Έφεσ. ε' 20).

Εκείνος πού θέλει να ακολουθήσει τον Χριστό πρέπει πρώτα να απαρνηθεί τον εαυτό του, και αν θέλει να σώσει την ψυχή του, πρέπει να πεθάνει γιατί τι θα ωφεληθεί αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο και ζημιωθεί την ψυχή του; (Ματθ. ιστ' 24-26). Στη νέα κίνηση βλέπουμε ακριβώς το αντίθετο. Αυτό φαίνεται από την έννοια πού δίδεται στον όρο αμαρτία.

Για τον πιστό η αμαρτία ταυτίζεται με την αυτονομία του ανθρώπου. Γι' αυτό ο απόστολος Πέτρος παρακινεί: «Ταπεινώθητε ουν υπό την κραταιάν χείρα του Θεού ίνα υμάς ύψώση εν καιρώ» (Α' Πέτρ. ε' 6). Ό ίδιος ο Κύριος εταπείνωσε τον εαυτό του, «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου» και ο απόστολος συμπεραίνει πώς πρέπει να υπάρχει και σε μας το ίδιο φρόνημα, «Ο και εν Xριστώ Ιησού», ο όποιος «εκένωσεν εαυτόν»(Φιλ β' 5-8).

Αντίθετα οι οπαδοί της «θετικής σκέψης» παρακινούνται να έχουν αίσθηση της δικής τους αξίας και να αποκτήσουν τη «γνώση» των δήθεν απεριορίστων δυνατοτήτων τους. Ή μόνη «αμαρτία» πού υπάρχει γι' αυτούς είναι η άγνοια των νόμων πού τούς προσφέρουν αυτές τις «δυνατότητες»: «Αμαρτάνειν σημαίνει... να προσπεράσει κανείς το νόημα της ζωής και να χάσει το δρόμο της υγείας, της ανθρώπινης ευτυχίας και της εσωτερικής ειρήνης», λέγει ο Murphy (Die Geseτze, σ. 45). Αμαρτία δεν είναι η αποστασία του ανθρώπου από την αγάπη του Θεού, αλλά η άγνοια των «νόμων» πού λειτουργούν αυτόματα. Αυτό είναι, λέγουν, εκείνο πού οδηγεί στην ασθένεια και στη δυστυχία.

Το να είναι κανείς ασθενής, πτωχός, θλιμμένος, αυτό είναι αμαρτία. Ό τελικός σκοπός

της «ηθικής τάξης» είναι η ηδονή. Η όλη διδαχή αποσκοπεί στην απόκτηση της ηδονής ενώ ηδονή και ευτυχία ταυτίζονται. «Χρήματα δεν είναι κάτι καλό, αλλά κάτι πολύ κα­λό». «Φτώχεια είναι πνευματική αρρώστια» (Murphy, Daνν Ι ging Οrakel, σ. 123-124). Όποιος είναι φτωχός, δεν έχει σωστή πνευματική στάση. Όποιος σκέπτε­ται θετικά, ικανοποιεί όλες του

Το να θελήσει κανείς να «σταυρώσει» τον εαυτό του, ακόμη και όταν πρόκειται για τη σωτηρία των άλλων είναι αμαρτία, γιατί χάνει «το σκοπό του», πού είναι η ηδονή και όχι ο πόνος. «Το να χάσεις το σκοπό σου η να μην τον φθάνεις, είναι αμαρτία - τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Γι αυτό αν δεν επι­διώκετε υγειά, ευημερία επιτυχία, ψυχική ειρήνη, αγά­πη και ευτυχία - γνήσια αυτοπραγμάτωση, είναι αμαρτία» (Murphy, Energie aus dem kοsmοs, Genf 1977, σ.87).

Το να θεωρήσει κανείς τον εαυτό του αμαρτωλό, λογίζεται «αρνητική σκέψη», μόνο τότε γίνεται «αμαρτωλός» και αυτοβυθίζεται στη δυστυχία. Δεν είναι αυτό το «αντίστροφο ευαγγέλιο»; Ό Χριστός δεν κήρυξε ένα τέτοιο «ευαγγέλιο». Αντίθετα ήλθε να αναζητήσει τον αμαρτωλό άνθρωπο, εκείνον πού παραδέχεται την α­μαρτωλότητά του, και να τον οδηγήσει στη μετάνοια. Όχι στην αυτοσωτηρία, αλλά στην εν Xριστώ σωτηρία (Λουκ. ε' 32. Α' Τιμ. α' 15). Ή αγία Γραφή δεν διδά­σκει πώς οι ενάρετοι θα ευδοκιμούν, αλλά το αντίθετο, «πάντες οι θέλοντας ευσεβώς ζην εν Xριστώ Ιησού διωχθήσονται», ενώ οι πονηροί άνθρωποι και «γόητες», δηλαδή οι απατεώνες, «θα προκόψουν εις το χειρότε­ρο, πλανώντες και πλανώμενοι». Γι' αυτό και ο απόστο­λος παρακινεί τον Τιμόθεο: «Συ όμως, μένε σ' αυτά πού έμαθες και για τα όποια απέκτησες βεβαιότητα» (Β' Τιμ. γ' 12-14).

Ό χριστιανός δεν αποβλέπει στην αυτοσωτηρία, ή στη λεγόμενη «αυτοπραγμάτωση». Αντίθετα, για την κί­νηση της «θετικής σκέψης», η «αυτοπραγμάτωση» είναι ο ανώτατος στόχος πού επιτυγχάνεται με την εναρμόνιση του ανθρώπου στους «νόμους», πού δρουν τυφλά. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 συνήλθε το Α' Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νέας Σκέψης», για να τονισθεί με απόλυτο τρόπο η «αυτό-υπευθυνότητα, η αυτονομία, η αυτοσυναίσθηση και αυτοπραγμάτωση του ανθρωπί­νου ατόμου, σε συμφωνία με τη φύση, το Δημιουργό της, δηλαδή τον Θεό και την Βίβλο, όπως και με άλλες άγιες Γραφές» (Der Naτurarτz 8/1983, σ. 20).

Οι πιστοί της «Νέας σκέψης» δεν αποβλέπουν λοι­πόν στην εν Xριστώ σωτηρία. Ή αναζήτηση τους δεν βρίσκεται σε αρμονία ούτε με την αληθινή φύση του ανθρώπου, πού κατά την Χριστιανική πίστη είναι κοινω­νία προσώπων και όχι εγωιστικό ον, κλεισμένο στον εαυτό του επειδή έχει τη συναίσθηση της αυτάρκεως. Δεν βρίσκεται σε αρμονία ούτε με τον Θεό, όπως απο­καλύπτεται στην άγία Γραφή, ούτε και με το σχέδιο του Θεού για τον άνθρωπο (ευαγγέλιο). Είναι «σωτηρία» προερχόμενη από το υποσυνείδητο. Γι αυτό και σχετικό άρθρο του Ιοτhar Gassmann, πού δημοσιεύθηκε γι' αυτό το θέμα στο περιοδικό Facτum έχει τίτλο: «σωτη­ρία από το υποσυνείδητο» (Facτum 6/1984, σ. 18-28).

Ό Murphy δεν μπορεί να μετανοήσει ή να ζητήσει συγχώρηση από τον Θεό, αλλά μόνο από τον εαυτό του, «αν εμείς συγχωρούμε τούς εαυτούς μας θα συγχωρηθούμε», λέγει και καταλήγει: «αυτοκαταδίκη είναι κόλαση, αυτοδικαίωση είναι η ειρήνη του ουρανού» (Παραπομπή, βλ. στον Ι. Gassmann, Facτum 6/1984,σ.20).

Ό Murphy και όσοι ακολουθούν τις δοξασίες του μένουν ασυγχώρητοι και μακριά από τη σωτηρία, γιατί κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να σώσει τον εαυτό του. Και ο Θεός δεν σώζει εκείνους πού δεν επιθυμούν τη δική Του σωτηρία, δεν σώζει όσους υψώνουν το δικό τους θέλημα πάνω από το θέλημα του Θεού. Εκείνους πού συνειδητά περιφρονούν το σχέδιο της α­γάπης του Θεού και το αντικαθιστούν με οποιοδήποτε σχέδιο «αυτοσωτηρίας», μέσω της «Γνώσης». Το μόνο πού μπορούν να επιτύχουν με μια «γνώση» ξεκομμένη από τον Θεό, θα είναι η Γνώση της δικής τους γυμνό­τητας, όχι ή επίγνωση της αλήθειας πού ελευθερώνει(Ίω. η' 32).

Αυτή ή αλήθεια δεν βρίσκεται στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, αλλά είναι ο Ιησούς Χριστός, πού είπε: «ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα, ει μη δι' εμού» (Ίω. ιδ' 6).

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Είναι αδύνατο να αναφερθούμε σε όλες τις ομάδες πού δρουν στη χώρα μας και προσφέρουν στην ψυχο-αγορά τα προϊόντα τους με τις ίδιες ετικέτες: «Θετική Σκέψη», «Αυτογνωσία», «Διεύρυνση Συνείδησης», «Αυτοεξέλιξη», «Αυτοσωτηρία»      «Αυτοπραγμάτωση». Άλλωστε οι ομάδες αυτές συνεχώς αυξάνουν και το «σκηνικό» μεταβάλλεται καθημερινά. Για μερικές από τις κινήσεις αυτές μιλήσαμε ήδη στο βιβλίο μας (Αποκρυφισμός, Γκουρουισμός, Νέα Εποχή» (Πρέβεζα1990).

Στη συνεχεία θα αναφερθούμε συνοπτικά στις πιο γνωστές ομάδες πού προβάλλουν σαν γενική «συντα­γή» τη «θετική σκέψη» και δραστηριοποιούνται στη χώ­ρα μας. Όμως σε άλλο σημείο θα επανέλθουμε για να μιλήσουμε διεξοδικότερα για δύο κινήσεις, για τις όποιες δεν κάνουμε στο πιο πάνω βιβλίο μας καθόλου λόγο: για το «Σίλβα Μάϊντ Κοντρόλ» και για την «Ψυχοδυναμική» του Θεοφάνη Μπούκα.

Ας δούμε λοιπόν το θέμα «η δύναμη της σκέψης» με βάση τις πιο γνωστές κινήσεις στη χώρα μας.

α) Εταιρία Ψυχικών Ερευνών

Ήδη στις αρχές της δεκαετίας του 1920 η «Εται­ρία Ψυχικών Ερευνών» του Αγγέλου Τανάγρα»και ή «Παραψυχο-Κοινωνιολογική Εταιρία Ελλά­δος» του Αντωνίου Πισσάνου πού ιδρύθηκε το 1932 υπογραμμίζουν τη σημασία της σκέψης.

Ο Πισσάνος χρησιμοποιούσε την υποβολή την οποία προσδιόριζε σαν εμφύτευση μιας ιδέας στον εγ­κέφαλο ενός άτομου, είτε από άλλο άτομο, είτε από μια εξωτερική επίδραση πάνω στις αισθήσεις, είτε σε κατάσταση ύπνωσης είτε και σε κατάσταση εγρήγορσης. Όταν μια ιδέα μπει μέσα στον εγκέφαλο, η ιδέα αυτή σπρώχνει το άτομο να την εκτελέσει, συνειδητά ή με οποιοδήποτε τρόπο. Οι δοξασίες αυτές προβάλλονται και από τον δεύτερο πρόεδρο της εταιρίας αυτής, Σπύρο Α. Μακρή (Α. Πισσάνου, Ψυχικαί έρευναι - Ή

κρυστάλλινη επιστημονική αλήθεια, Αθήναι 1975, σ. 37). Σ. Μακρή, Παραψυχολογία, Εφηρμοσμένη ψυχο­λογία, ψυχολογικαί έρευναι, πνευματισμός, , Αθηναι1972, σ. 61).

Ή σκέψη ταυτίζεται με την πράξη. «Τα πράγματα πού σκεπτόμαστε γίνονται»' σ' αυτό οφείλονται οι επιτυ­χίες του Ελευθερίου Βενιζέλου, του Ιωάννη Μεταξά κ.ο.κ., συμπεραίνει ο Πισσανος (σ. 119-120.130). «Μπορείς», είναι ο χαρακτηριστικός τίτλος βιβλίου του Α. Πισσάνου (εκδ. 1976 - επηυξημένη, βελτιωμένη), «μπορείς να κάμεις ό, τι θελήσεις, μπορείς να κάμεις οτιδήποτε επέτυχεν άλλος άνθρωπος και ετι περισσότερον. Με μόνην την παρατήρησιν ότι μπορείς να κάμεις τα πάντα, κινούμενος εντός των ορίων της στοιχειώδους λογικής» (σ. 13).

Οι δυνάμεις πού μπορούν να πραγματοποιήσουν τα πάντα βρίσκονται «μέσα μας», λέγει ο Πισσανος «Μέσα σε κάθε άνθρωπο υπάρχουν μεγάλες δυνάμεις αί οποίαι δια τον ένα ή τον άλλον λόγον ευρίσκονται εν λανθάνουση κατάσταση. Τάς δυνάμεις αυτάς, ως και τας ιδιότητας του οργανισμού μας, αγνοούμεν δια λόγους τούς οποίους δεν εξετάζω τώρα» (Μπορείς, σ. 14). «Κάθε λογική επιθυμία είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί. Ή υγειά, ο πλούτος, η δόξα, είναι πράγματα πού μπορείτε να αποκτήσετε. Ό γενικός κανών είναι ότι ό,τι η καρδιά επιθυμεί η κεφαλή και τα χέρια της το προσφέρουν» (Μπορείς, σ. 18).

Δεν υπάρχει καμιά δύναμη η κάποιος «θεός» στον οποίο μπορεί να αποβλέπει ο άνθρωπος μέσα Του βρίσκονται όλες οι δυνάμεις της δημιουργίας. «Ή δύναμις του δημιουργείν, λοιπόν, δεν είναι πουθενά άλλου. Μη την ζητήσετε έξω, διότι δεν θα την βρείτε. Είναι μέσα στο μυαλό σας, είναι μέσα στην ψυχή σας. Θα δημιουργήσετε όταν σκέπτεστε όπως πρέπει, στον σκέπτεστε ορθώς, όταν κρατάτε μέσα στο μυαλό σας εκείνο πού θέλετε, διαρκώς νύχτα και μέρα, ιδίως δε την στιγμήν πού πλαγιάζετε στο κρεβάτι σας για να κοιμηθείτε. Το υποσυνείδητον σας θα γεμίσει τότε με αυτάς τας ιδέας και θα αρχίσει να λειτουργοί καταλλή­λως» (Μπορείς, σ. 31).

Το «κλειδί» λοιπόν είναι το υποσυνείδητο και οι «τεχνικές», με τις οποίες θα μπορούσε κανείς να το «γεμίσει» με τις επιθυμίες του και να το θέσει σε λει­τουργία! «Μπορείτε να διδάξετε το υποσυνείδητον σας, την μεγάλη αύτη δύναμιν ήτις ευρίσκεται μέσα σας, να κάμει ό,τι θέλετε! Αι κατάλληλοι σκέψεις, αποτυ­πούνται εις το υποσυνείδητον, θα μεταβάλλουν την έρ­γασίαν σας, το περιβάλλον σας, την διάθεσίν σας». «Αι σκέψεις του ανθρώπου είναι ένα ρεύμα το όποιον πα­ρασύρει προς την διεύθυνσιν πού κινείται. Έχομεν σκέψεις πλούτου; Θα πάμε προς τον πλούτον. Ή δια­νοητική κατάστασης θα μας κάμει να τον φθάσωμεν»(Μπορείς, σ. 32.36). Με τη μέθοδο της αυθυποβολής μπορεί κανείς να τροφοδοτήσει τη «συνείδησή» του με ιδέες και «η συνείδησις πρέπει, διατηρούσα ιδέας, να τας μεταβιβάζει ή μάλλον να τας αποτυπώνει εις το υποσυνείδητον δια να το συνηθίσει να εργάζεται σύμ­φωνα με αύτας» (Μπορεις, σ. 126).

Για την επιτυχία πρέπει προηγουμένως να γίνει ο κατάλληλος προγραμματισμός, λέγει ο Πισσανος. Πρέ­πει να έχουμε «πρόγραμμα», να θέσουμε ένα «σκοπό»και να προσηλώσουμε διαρκώς το νου μας σ' αυτό το σκοπό. Ύστερα έρχονται οι σκέψεις οι δυνάμεις της «σκέψεως» είναι «η μεγαλυτέρα επιτυχία της εφηρμο­σμένης ψυχολογίας», λέγει ο Πισσανος και προτρέπει: «Σκέπτεστε εκείνο πού θέλετε διαρκώς, εντόνως, με πίστιν και ασφαλώς θα το αποκτήσετε... Αί σκέψεις έχουν μεγάλην δημιουργικήν δύναμιν να δημιουργούν και να καταστρέφουν», «έχουν την μαγνητικήν δύναμιν, ήτις μας φέρει ό,τι θέλομεν» (Μπορείς, σ. 21-28. 29­30).

Όταν γίνεται εδώ λόγος για «πίστη», εννοείται η πίστη του ανθρώπου στον ίδιο τον εαυτό του, στη δύ­ναμη της σκέψης του, «αλλοίμονον σε σας όταν δεν πιστεύετε εις την δύναμίν σας, αλλοίμονον εάν θεωρείτε τούς άλλους ανώτερούς σας, αλλοίμονον εάν βλέπε­τε τα πράγματα δύσκολα και ακατόρθωτα». «Πίστις! η δογματική απόλυτος πίστις. Αυτό είναι ο μεγάλος νό­μος, το άλφα και το ωμέγα της επιτυχίας. Αποτυγχά­νουν εκείνοι οι οποίοι δεν πιστεύουν στους εαυτούς των... Είναι δυνατόν να κάμη κανείς καλόν, μη πι­στεύων εις τον εαυτόν του; Όχι, βέβαια. Το παν είσαι συ ο ίδιος» (Μπορείς, σ. σ. 55). Ό Πισσανος δεν διστάζει να υποστηρίξει πώς και ο Χριστός γι' αύτη την «πίστη» μίλησε (Mπορείς, σ. 126).

β) Ινστιτούτο παραψυχολογίας

Παρόμοιες δοξασίες κηρύττει και το «Ινστιτούτο Παραψυχολογίας» του Γ. Βουλούκου. πού στηρίζεται στην παραψυχολογία του Έντγκαρ Κέϋση και στον πνευματισμό. Κατά την κίνηση αύτη η δύναμη του νου πού συντονίζεται με «προσωπικότητες» σε άλλα «πεδία συνείδησης», μεταβάλλεται σε «παγκόσμια δύνα­μη»:

«Στην παρούσα κατάσταση, ο συνειδητός νους υποτάσσεται στο υποσυνείδητο και στην υπερσυνείδηση ή ψυχικό νου. Μπορεί και πράγματι επικοινωνεί με παρόμοιες διάνοιες, και έτσι το υποσυνείδητο ή η ψυχι­κή δύναμη γίνεται παγκόσμιο», (Παραψυχολογία 1/1980, σ.75).

Οι θέσεις αυτές κατανοούνται στα θεολογικά ­κοσμολογικά πλαίσια του αποκρυφισμού. Για την κίνη­ση υπάρχει μια πρωταρχική Αρχή» πού εμπεριέχει το αρσενικό και το θηλυκό, η «Παγκόσμια Συνειδητότητα» ή ο «Πατέρας - Μητέρα - Θεός». Το «πνεύμα», πού είναι μέρος της, «εισέβαλε στην ύλη για τη δική του ικανοποίηση» και έγινε η «οντότης» Χριστού, με σκοπό να «ανατρέψει αυτή τη διαδικασία» και στα πλαίσια πολλών μετενσαρκώσεων να «απελευθερωθεί» από τούς δεσμούς της ύλης και να γίνει «αληθινός Υιός του Πατέρα» (Παραψυχολογία 3/1981, σ. 74. Aν Ρήντ, Έντγκαρ Κέϋση: Για τον Ιησού και την Εκκλησία Του, έκδ. Βουλούκου, Αθήνα 1982, σ. 146, 38).

Κάθε «ψυχή» είναι «ένα σωματίδιο στο σώμα του Θεού» (Έντγκαρ Κέϋση: Εγχειρίδιο Νο 2, εκδ. Βου­λούκου, σ. 203) πού ενσαρκώθηκε με παρόμοια Αποστόλη, όπως και ο Χριστός. Στο «Υδροχοϊκό Ευαγγέ­λιο» της κίνησης ο «Χριστός» υπογραμμίζει: «Ό,τι έκανα, κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει και ό,τι είμαι θα γίνουν όλοι οι άνθρωποι» (Παραψυχολογία 3/1981, σ.16). Αυτό θα γίνει στη «δευτέρα παρουσία», πού εκλαμ­βάνεται σαν «ερχομός του Χριστικού Πνεύματος» (Για τον Ιησού, σ. 149). Ό άνθρωπος θα επιστρέψει στην «Πηγή», αφού περάσει τα διάφορα «επίπεδα εξέλιξης» μέσα από διαδοχικές μετενσαρκώσεις τότε θα αποκτήσει την «επίγνωση» πώς σ' αυτόν αναφέρεται το «έν αρχή ην ό Λόγος» και θα φθάσει στο ανώτερο εξελι­κτικό επίπεδο. «ολόκληρη η Οντότητα» θα γίνει «ένα»με τη «Δημιουργική Δύναμη» και τη «Δημιουργική Ε­νέργεια» (Εγχειρίδιο Νο 2, σ. 14.163).

Βασική μέθοδος σ' αυτή την κίνηση είναι ο διαλο­γισμός, πού αποβλέπει στην αναζήτηση «του σημείου φώτος και γαλήνης», πού μπορεί να φέρει την ένωση με τις «Θεϊκές δυνάμεις», σε μια «στιγμιαία συνειδητό­τητα», συντομεύοντας το χρόνο: «Αν μπορείτε να διαλογίζεστε 15 λεπτά την ημέρα, μπορείτε να τακτοποιήσετε 10.000 ζωές»! (Εγχειρίδιο Νο 2, σ. 51-52).

Με το διαλογισμό δημιουργούνται «χρηστικοί κραδασμοί» πού μπορούν να επιτελέσουν θαύματα; Ή κί­νηση υπόσχεται πώς με τις τεχνικές της ο νους συγκεντρώνεται στο κέντρο δημιουργικότητας της ψυχής ή στο κέντρο της «ζωικής δύναμης», πού επεκτείνεται και «ανοίγει τα έπτά κέντρα του σώματος πού ακτινοβολούν και δραστηριοποιούν τα όργανα του σώματος». Ή «σω­ματική συνειδητότητα», προσθέτει η κίνηση, χάνεται «στην Συμπαντική Συνειδητότητα» και η «δύναμη» μέσα στον άνθρωπο εκφράζεται «σε σχέση ή από κοινού με όλα όσα υπήρξε ή μπορεί να υπάρξει» (Εγχειρίδιο Νο2, σ. 181).

Τα πάντα λοιπόν εξαρτώνται από την ένταση του «διαλογισμού» και το επίκεντρό του. από τη διανοητική στάση ή από τη «σκέψη» του ανθρώπου. «Όπως ακριβώς σκέπτεται η οντότης μέσα της, αυτό ακριβώς θα είναι η οντότητα. Όπως κινείται το πνεύμα για να επιφέρει τη σωστή σωματική και διανοητική στάση προς τον εαυτό, θα γίνει κατ' αυτόν τον τρόπο», «εκείνο πού σκέπτεστε και εκείνο πού τρώγετε, το πνεύμα αυτού γίνεστε» (Εγχειρίδιο Νο 2, σ. 139.160).

γ) Μεταφυσική Εταιρία

Η «Μεταφυσική Εταιρία», Ιδρύθηκε από τον Ησαΐα Γ. Ησαΐα (1929) και αποτελεί πνευματιστική κίνηση.

Κατά την ομάδα αυτή το Σύμπαν είναι «ενιαίον σύνολον» και παντού κυριαρχεί το «πνευματικόν στοιχείον», πού εκδηλώνεται ακόμη και στα ορυκτά και τα φυτά σαν «Ζωϊκόν ρεύμα», ενώ στα ανώτερα όντα σαν «Ζωϊκόν πνεύμα και ψυχή». Πρόκειται για τη «Ζωϊκή δύναμη» ή τη «δύναμη Ζωής» πού δημιουργεί ο νους «για να επιδρά επί τής ύλης» (Έπαμ. Άγ. Καλογερέα, Μεταψυχική. Ή επιστήμη τού πνευματισμού, έκδ. Β', Μεταψυχικής Εταιρίας Αθηνών, αριθ. 3, Αθήναι 1975, σ. 35-36.30).

Ό άνθρωπος μπορεί με τη σκέψη του να δημιουρ­γεί τον κόσμο πού επιθυμεί, «με την ταυτότητα τής σκέ­ψεως και των επιθυμιών» (Ό Κόσμος της ψυχής 273/ 1976, σ. 117). Μάλιστα χρησιμοποιείται και ο όρος «προσευχή», όμως για να δηλώσει τη «μεταβίβαση αγαθών σκέψεων» (Ό Κόσμος της ψυχής 276/1977, σ. 10). «Η σκέψις είναι δύναμις, ακτινοβολία τού νου προκαλούσα κραδασμούς, οι όποιοι μάλιστα επιστρέφουν στην πηγή τους και τη συνδέουν με το στόχο τους» (Καλογερέα, σ. 320).

δ) «Αρμονική Ζωή»

Άλλη κίνηση στη χώρα μας, πού υπογραμμίζει τη δύναμη της σκέψης είναι η «Αρμονική Ζωή» τού Ρόμπερτ Νάτζεμυ. Και γι' αυτή την ομάδα δεν υπάρχει προσωπικός Θεός, αλλά μόνο «απεριόριστη Συνει­δητότητα ή Παγκόσμια Συνειδητότητα», πού ονομάζεται και «ΛΟΓΟΣ» (Ρ. Νάτζεμυ, Θαύματα αγάπης και γνώ­σης Αθήνα 1988, σ. 122-124). Τα πάντα είναι «εκδη­λώσεις» αυτής της «απεριόριστης Συνειδητότητας», η διαφοροποίηση αποτελεί ψευδαίσθηση.

Όλοι είμαστε «ΈΝΑ», «ένα και το ίδιο με τον Θεό». Οι άνθρωποι, όλα τα αντικείμενα γύρω μας, είναι «αντανακλάσεις τού θεϊκού Φωτός στην υλική πραγμα­τικότητα... εκδηλώσεις της μιας παγκόσμιας δύναμης πού ονομάζουμε Θεό... μεταστοιχείωση τού Θεού, μια μεταμόρφωση, μια αντανάκλαση της Θεότητας πάνω στη γη» (Θαύματα αγάπης, σ. 124-125).

Στόχος τού ανθρώπου είναι να «γνωρίσει» τον αλη­θινό του Εαυτό και να απαλλαγεί από τις «προσκολλή­σεις» πού προέρχονται από την ταύτιση με την φύση του. Αυτό γίνεται σε μια εξελικτική διαδικασία, ύστερα από διαδοχικές μετενσαρκώσεις, μέσα από «χιλιάδες ζωές» (Ρ. Νάτζεμυ, Ή ψυχολογία της ευτυχίας, , Αθήνα1986, σ. 84). Έτσι ο άνθρωπος οδηγείται στην αυτοπραγμάτωση.

Κάθε δυσχερής κατάσταση, αρρώστια, κ.ο.κ. προέρχεται από τις «προσκολλήσεις» μας, δηλαδή από την άγνοια της «αληθινής φύσης μας» (Ή ψυχολογία της ευτυχίας, σ. 321. Αρμονική Ζωή 9/1985, σ. 42). Αλλάζοντας τη νοητική μας κατάσταση, τα «πιστεύω», τις σκέψεις, τα λόγια, μπορούμε να αλλάξουμε την πραγματικότητα γύρω μας «εμείς έχουμε δημιουργήσει τα βάσανα μας». «Όταν πιστεύουμε ότι μπορούμε να είμαστε ευτυχείς και υγιείς, τότε θα έχουμε και ευτυχία και υγειά. Ό κόσμος μας είναι απλώς μια αντανάκλαση τού τι πιστεύουμε για τον εαυτό μας, για τούς άλλους και για τη φύση τού ίδιου τού κόσμου» (Αρμονική Ζωή 8/1985, σ. 24-25).

Για να επιτύχει την εκπλήρωση κάθε επιθυμίας του ο άνθρωπος πρέπει να προσέξει αυτό πού σκέπτεται, να έχει «θετικό προγραμματισμό» και όχι «αρνητικό», «ο, τι σκεφτόμαστε διαρκώς, ό,τι πιστεύουμε κι ό,τι λέμε, αυτό θα γίνει ζωή, θα πραγματοποιηθεί. Αν ο νους είναι διαρκώς γεμάτος με διαπληκτισμούς πού κάναμε νοερά με συζύγους και φίλους μας, τότε είναι θέμα μόνο λίγου χρόνου πριν να πραγματοποιηθούν αυτοί Οι διαπληκτισμοί μεταξύ μας» (Ή ψυχολογία της ευτυ­χίας, σ. 91).

Με «θετική σκέψη» μπορούμε «ν' αποτρέψoυμε την κίνησή μας προς μια θετική κατεύθυνση». Όμως πρέπει «να φέρουμε την όλη νοητική μας αντίληψη προς τα κάτω, προς ένα βαθύτερο, πιο υποσυνείδητο και συγκεντρωμένο επίπεδο συνειδητότητας, ώστε να μπορέσουμε να προγραμματίσουμε τούς εαυτούς μας θετικά. Θα πρέπει δηλαδή να φέρουμε τον εαυτό μας σε μια κατάσταση χαλαρή και να συγκεντρωθούμε με θετικές σκέψεις και επιβεβαιώσεις»:

«Χαλαρώστε το συνειδητό νου... προτρέπει ο Νάτζεμυ». Δώστε στον εαυτό σας θετικές υποδείξεις, και δημιουργικές θετικές νοερές εικόνες... ΈΧετε πίστη σ' αυτή τη διαδικασία... Επιτρέψτε στις πράξεις και στα λόγια σας να εναρμονιστούν με τις καινούργιες σας νοερές προβολές. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο βλάπτετε τον εαυτό σας και τούς άλλους όταν ανησυχείτε κι όταν σκέφτεστε αρνητικά...» (Ή ψυχολογία της ευτυχίας, σ. 91-92).

ε) Μεταφράσεις βιβλίων για τη θετική σκέψη

Ή νέα τάση προπαγανδίζεται στη χώρα μας και με τη μετάφραση διαφόρων βιβλίων των «ιεραποστό­λων» της. Ενδεικτικό του κινδύνου διάβρωσης του ορ­θοδόξου φρονήματος είναι το γεγονός ότι τέτοια βιβλία μεταφράζονται ακόμη και από ορθοδόξους θεολόγους, εκδίδονται από ορθοδόξους εκδοτικούς Οίκους και κυκλοφορούν σε ορθόδοξα βιβλιοπωλεία, μεταξύ των ορ­θοδόξων Χριστιανών. Για παράδειγμα αναφέρουμε τα βιβλία του Norman Vincenτ Peale. Για να γίνει ο κίνδυνος -αυτός σαφής, θα αναφερθούμε στο περιεχόμενο του βασικού έργου του Peale, όπως είναι γνωστό στο ελληνικό κοινό από τη μετάφραση του Π. Πάλλη (Ν. V.Peale, Ή δύναμη της Θετικής Σκέψεως). Ένας πρακτικός οδηγός για την υπερνίκηση των προβλημάτων της καθημερινής Ζωής, εκδ. Πουρνάρα, Θεσσαλονίκη1984.

«Όπως σκέπτεσαι, έτσι θα είσαι», λέγει ο Peale (σ.72), «πες στον εαυτό σου, «τα πράγματα. πόνε καλά. Ή ζωή είναι καλή. Διαλέγω την ευτυχία», και μπορείς να είσαι απόλυτα βέβαιος πώς έχεις ό,τι διάλε­ξες» (σ. 103). «Ανακάλυψα πώς αν περιμένεις το χει­ρότερο, θα βρεις το χειρότερο, και αν περιμένεις το καλύτερο, θα βρεις το καλύτερο» (σ. 147). 'Ο Peale αναφέρεται πολλές φορές στον Ralph Νaldo Emerson και επικροτεί τις απόψεις του γράφει: «Ο Emerson διακήρυξε, ‘ο άνθρωπος είναι ο, τι αυτός νομίζει πώς είναι, όλη την ήμερα’... Έχουν πει πώς οι σκέψεις είναι πράγματα... Μπορείς να αρρωστήσεις τον εαυτό σου με τις σκέψεις σου, και με τις σκέψεις μπορείς να κάνεις τον εαυτό σου καλά... Σκέψου θετικά Για παράδειγμα, και θέτεις σε κίνηση θετικές δυνάμεις πού Φέ­ρουν θετικά αποτελέσματα...» (σ. 276).

Ό Peale χρησιμοποιεί χριστιανικούς όρους Για να δηλώσει εξωχριστιανικές αντιλήψεις., Έτσι αντικαθιστά τον όρο «σκέψη» με τον όρο «πίστη». Εδώ πρόκειται για «πίστη στον εαυτό μας», όχι για πίστη στον Θεό. Ακόμα κι αν ο Peale μιλάει για «πίστη στον Θεό», αυτό αποτελεί μέσο για την ενίσχυση της πίστης στον εαυτό μας, για την προώθηση της «σκέψης» στο υποσυνείδητο, με σκοπό να κινητοποιήσει δυνάμεις μέσα στον άνθρωπο και όχι να προσελκύσει το έλεος και την αγάπη του Θεού.

«Το να μάθεις να πιστεύεις είναι πρωταρχικής ση­μασίας. Είναι ο βασικός παράγοντας της επιτυχίας σε κάθε επιχείρημα. Όταν περιμένεις το καλύτερο, ελευθερώνεις μια μαγνητική δύναμη μέσα στο νου σου, η όποια μέσω ενός νόμου της έλξεως, τείνει να σου φέ­ρει το καλύτερο... Είναι καταπληκτικό το πώς μια παρατεταμένη αναμονή του καλύτερου θέτει σε κίνηση δυνάμεις πού προκαλούν την υλοποίηση του καλύτερου»(σ. 168).

«Ανάπτυξε μια υπερβολική πίστη στο Θεό κι αυτό θα σου δώσει μια ταπεινή κι όμως σωστά ρεαλιστική πίστη στον εαυτό σου» (σ. 20). Αναφερόμενο στο Φιλιπ. δ' 13 «πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ») παρακινεί: «Χρησιμοποίησε εκείνο το χωρίο... και θ' αναπτύξεις αυτό το είδος της ισχυρής πίστεως στο Θεό και στον εαυτό σου. Θα μάθεις να γνωρίζεις τον εαυτό σου, την ικανότητα σου, τη δύναμη πού έχεις να φέρνεις αποτελέσματα. Στο βαθμό πού η στάση σου θα μεταβάλλεται από αρνητική σε θετική, η σφραγίδα της υπεροχής θα έρχεται σε σένα. Τότε με βεβαιότητα μπορείς να λες στον εαυτό σου κάτω από οποιεσδήποτε και οσεσδήποτε κακές περιστάσεις και να το λες συνειδητά. ‘Δεν πιστεύω στην ήττα"» (σ. 177).

Σύμφωνα με την απoκρυφιστική αντίληψη του Peale ο άνθρωπος «κατέχει επί πλέον δυνάμεις», πού όμως «βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση». Με την «απο­δοτική πίστη» οι λανθάνουσες αυτές δυνάμεις αφυπνίζονται και τίθενται σε ενέργεια «στην καθημερινή ζωή»

(σ. 222). Ή ίδια ενέργεια, όπως είναι η ατομική, πού υφίσταται στο σύμπαν, «κατοικεί και μέσα στον ανθρώ­πινο νου (mind). Τίποτε πάνω στη γη δεν είναι μεγα­λύτερο από τον ανθρώπινο νου σε δυνητική δύναμη...

Όταν πράγματι μάθεις να απελευθερώνεις τον εαυτό σου, θα ανακαλύψεις ότι ο νους σου περιλαμβάνει ι­δέες τέτοιας, δημιουργικής αξίας, ώστε να μην χρειάζεσαι να στερείσαι τίποτε. Με την πλήρη κατάλληλη χρή­ση της δυνάμεως σου, ενισχυμένης (sτimulaτed) από τη δύναμη του Θεού, μπορείς να κάνεις τη Ζωή σου ευτυχισμένη. Μπορείς να κάνεις σχεδόν το κάθε τι στη ζωή σου - κάθε τι πού θα πιστέψεις ή θα οραματισθείς, κάθε τι για το όποιο θα προσευχηθείς και θα εργασθείς. Κοίταξε βαθιά μέσα στο νου σου. Καταπληκτικά θαύματα βρίσκονται εκεί» (σ. 287-288).

Τα πάντα προέρχονται από «μέσα μας» και η «πί­στη στον Θεό» είναι μια «Φόρμουλα» πού ενισχύει την πίστη στις δικές μας απεριόριστες δυνάμεις «μέσα στη συνείδησή μας μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα από­θεμα απεριόριστης δυνάμεως, με αποτέλεσμα να μην είναι ανάγκη να εξασθενεί η δύναμη μας... οι αρχές τού Χριστιανισμού, αν χρησιμοποιηθούν επιστημονικά, μπορούν να εξασφαλίσουν μια αδιάλειπτη και συνεχή ροή δυνάμεως μέσα στην ψυχή και στο σώμα τού αν­θρώπου» (σ. 60).

Εδώ η Χριστιανική πίστη απογυμνώνεται από το περιεχόμενό της, δηλαδή από την αναφορά της σε ένα προσωπικό Θεό, από τον όποιο προέρχεται η σωτηρία, και γίνεται τεχνική, πού βρίσκει τη δικαίωση της στον εξωχριστιανικό χώρο και ιδιαίτερα στην υλιστική θεώρη­ση τού ανθρώπου και στη δοξασία πώς υπάρχει μόνο μια παγκόσμια δύναμη πού διαπερνά τα πάντα. Ή όλη προσπάθεια του ανθρώπου πρέπει πλέον να αποβλέπει στον «συντονισμό» με αυτή τη δύναμη, και στην «συνε­χή ροή της» μέσα στον άνθρωπο.

«Ή θρησκεία», λέγει ο Peale «ενεργεί δια μέσου των σκέψεών μας στην πραγματικότητα είναι σύστημα προσανατολισμού σκέψεων. Προσφέροντας στο νου διαθέσεις πίστεως, μπορείς να αυξήσεις τη δύναμη σου. Αυτό σε βοήθα να αποκτήσεις τεράστια ενεργητικότητα με το να σου υπενθυμίζει ότι έχεις πλούσια υποστήριξη και πηγές δυνάμεως» (σ. 58-59). Αναφερόμενος σε πρόσωπο «με σωστή θρησκευτικότητα» γράφει πώς «η θρησκεία του είναι ένας πρακτικός και χρήσιμος μηχα­νισμός πού προλαβαίνει τις διαρροές δυνάμεως» (σ. 61).

Στόχος τού ανθρώπου δεν πρέπει να είναι η δια­προσωπική σχέση με τον Θεό, αλλά η «συνεχής ροή δυνάμεως». Ό Peale γράφει: «Όταν βρισκόμαστε σε πνευματική επαφή με το Θεό μέσω της λειτουργίας της σκέψεως, η θεϊκή δύναμη διαπερνά την προσωπικότητα μας, αυτόματα ανανεώνοντας την αρχική δημιουργική πράξη. Όταν η επαφή με τη θεϊκή δύναμη διακόπτεται, ο άνθρωπος βαθμιαία αποδυναμώνεται... Έχει χάσει την επαφή με τη δύναμη πού διαρρέει το σύμπαν» (σ. 59).

Ό Peale λέγει πώς η ικανότητα να κατέχει κανείς και να χρησιμοποιεί την πίστη για τούς σκοπούς του είναι «δεξιότητες» πού πρέπει «να μελετηθούν και να εξασκηθούν για να τελειοποιηθούν» (σ. 21). Γι' αυτό και ο ίδιος δίνει στη συνεχεία τούς τεχνικούς κανόνες του. Δεν παραλείπει μάλιστα να μιλάει και για «τεχνική της πίστεως» (σ. 223).

Εδώ η πίστη γίνεται «επιστήμη» και αφαιρείται από αυτή κάθε υπερβατικό στοιχείο παύει πλέον να είναι «μωρία» (Α' Κορ. α' 23). «Ο Χριστιανισμός μπορεί επίσης να θεωρηθεί σαν μια επιστήμη... έχει επίσης και τα χαρακτηριστικά μιας επιστήμης γιατί στηρίζεται σ' ένα βιβλίο πού περιέχει ένα σύστημα μεθόδων και συνταγές (fοrmulas) πού γράφτηκαν για την κατανόηση και θεραπεία της ανθρώπινης φύσεως. Οι νόμοι είναι τόσο ακριβείς και η ορθότητα τους έχει τόσο συχνά αποδειχθεί... ώστε μπορεί να λεχθεί ότι η θρη­σκεία αποτελεί μια αυστηρή επιστήμη» (σ. 295-296). Γι αυτό και το σύστημα πού προτείνει ο Peale, λέγει, «αποδεδειγμένη και επιβεβαιωμένη αλήθεια» (σ. 12).

«Ο Θεός είναι μέσα σου», λέγει ο Peale και θεμελιώνει τις δοξασίες του στον ασιατικό πνευματικό χώρο.

« Η διατήρηση της δυνάμεως εξαρτάται από το συγχρο­νισμό της δικής σου ταχύτητας προς το ρυθμό της κινή­σεως τού Θεού. Ό Θεός είναι μέσα σου. Aν εσύ πηγαίνεις με μια ταχύτητα, και ο Θεός με άλλη, θα σχίσεις τον εαυτό σου στα δύο»! (σ. 64).

Οι τεχνικές του Peale δεν διαφέρουν από τις τεχνι­κές διαλογισμού των διαφόρων γκουρουϊστικών ομάδων, παρά μόνο στο ότι ό Peale χρησιμοποιεί χριστιανικούς όρους και αγιογραφικά εδάφια. Έτσι συστήνει:

«1. Κάθισε χαλαρωμένος σε μια καρέκλα. ΆΦησε εντελώς τον εαυτό σου στην καρέκλα. Αρχίζοντας από τα δάκτυλα των ποδιών σου και προχωρώντας μέχρι την κορυφή της κεφαλής σου, φαντάσου για κάθε μέρος του σώματος σου πώς χαλαρώνει. Επιβεβαίωσε τη χαλάρωση λέγοντας, «Τα δάκτυλα των ποδιών μου εί­ναι χαλαρωμένα - τα δάκτυλα των χεριών μου – οι μύες του προσώπου μου».

2. Φαντάσου το μυαλό σου σαν μια επιφάνεια μιας λίμνης σε ώρα καταιγίδας να ανασκάπτεται από κύματα και να είναι σε ταραχή. Αλλά τώρα τα κύματα υποχωρούν, και η επιφάνεια της λίμνης είναι ήρεμη και ατάραχη.

3. Διέθεσε δύο ή τρία λεπτά και σκέψου τις πιο όμορφες και γαλήνιες σκηνές απ' όσες έχεις ποτέ δει, όπως, για παράδειγμα, ένα βουνό την ώρα πού βασι­λεύει ο ήλιος, ή μια βαθιά κοιλάδα γεμάτη με τη σιωπή της αυγής, ή ένα δάσος την ώρα του μεσημεριού, ή το Φως του φεγγαριού πάνω σε ρυτιδωμένα νερά. Με τη μνήμη σου ξανάζησε αυτές τις σκηνές.

4. Επανέλαβε αργά, ήρεμα, με απόδοση της μελωδίας τους, μια σειρά λέξεων πού εκφράζουν ηρεμία και ειρήνη, όπως, για παράδειγμα, α) ησυχία (πες την αργά και μ' έναν ήρεμο τρόπο)

 β) γαλήνη

 γ) ηρεμία. Σκέψου άλλες τέτοιες λέξεις και επανέλαβέ τες.

5. Κάνε στο μυαλό σου έναν κατάλογο των περιπτώσεων στη ζωή σου πού συνειδητοποίησες την άγρυπνη φροντίδα του Θεού και ξαναθυμήσου πώς, όταν ήσουνα στενοχωρημένος και ανήσυχος, ο Θεός έφερε τα πράγματα ευνοϊκά και μερίμνησε για Σένα. (Ήσ. 26,3). Επανέλαβέ τα αρκετές φορές την ημέρα, όποτε έχεις λίγο καιρό. Επανάλαβε τα δυνατά αν είναι δυνατό έτσι ώστε πριν απ' το τέλος της ημέρας να το έχεις πει πολλές φορές. Φαντάσου αυτά τα λόγια σαν να είναι δραστήριες, ζωντανές ουσίες πού εισχωρούν μέσα στο νου σου, στέλνοντας σε κάθε περιοχή της σκέψεώς σου ένα θεραπευτικό βάλσαμο. Αυτό είναι το πιο γνω­στό φάρμακο για την απομάκρυνση κάθε εντάσεως από το μυαλό σου» (σ. 143-144).

Γίνεται φανερό πώς τα αγιογραφικά εδάφια και ο Θεός χρησιμοποιούνται εδώ σαν βοηθητικά μέσα στη δημιουργία νοητικής κατάστασης μέσα στον άνθρωπο, καλλιέργειας «θετικών σκέψεων», από τις οποίες αναμένεται το «θεραπευτικό βάλσαμο» και η λύση οποιονδήποτε προβλημάτων. Αρνητικές σκέψεις πρέπει να «ακυρώνονται» λέγει ο Peale χρησιμοποιώντας και εδώ χριστιανική ορολογία για να παρακινήσει σε αποκρυφι­στικές τεχνικές:

«Αν μια αρνητική ιδέα ήττας έρθει στο νου σου, δίωξε την αυξάνοντας τη θετική επιβεβαίωση. Πες δυνατά, ‘Ό Θεός τώρα μου δίνει ευτυχία. Μου δίνει τώρα ένα επίτευγμα’. Το πνευματικό όραμα (Visiοn) πού δημιουργείς και σταθερά κρατείς στη συνείδηση θα πραγματοποιηθεί, αν συνεχώς το επιβεβαιώνεις μέσα στις σκέψεις σου...» (σ. 284).

Το σύστημα του ,Peale είναι σύστημα αυτά-βοή­θειας και αυτό-σωτηρίας δεν έχει ουσιαστική σχέση με την εν Χριστώ ελπίδα πού στηρίζεται στην πίστη στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και στην εν Xριστώ Ζωή.

«Πίστευε στον εαυτό σου! Έχε πίστη στις ικανότητές σου!... Ένα αίσθημα κατωτερότητας και ανεπαρκείας εμποδίζει την πραγματοποίηση των ελπίδων σου, ενώ η αυτοπεποίθηση οδηγεί στην αυτό-ολοκλήρωση και την επιτυχία», λέγει ο Peale (σ. 13) και σε άλλο σημείο προσθέτει: «Οι εσωτερικές σου δυνάμεις θα επαναβε­βαιώνονται, με τη βοήθεια του Θεού, θα σε υψώσουν από την ήττα στη νίκη» (σ. 30). Όχι ο Θεός, αλλά οι εσωτερικές δυνάμεις θα το επιτύχουν αυτό ο «Θεός» χρησιμοποιείται εδώ σαν βοηθητικό μέσο. Και πάλι όχι κάποιος προσωπικός Θεός, αλλά η σκέψη του Θεού ή και ο διαλογισμός στο λόγο του Θεού!

Το τι ακριβώς εννοεί ο Peale με την «πίστη» φανε­ρώνεται από μια ιστορία πού διηγείται για την ομάδα Baseball του Jοseph Ο'reilly στην περιοχή του Τέξας. Οι παίχτες της ομάδας αυτής δεν εσκέπτοντο θετικά για τις δυνατότητες τους δεν «πίστευαν» στη νίκη. Ό Reilly πήρε τα καλύτερα μπαστούνια του Baseball από τούς παίχτες, τούς είπε να περιμένουν στη λέσχη της ομάδας και επέστρεψε μετά μία ώρα υποστηρίζοντας πώς κάποιος Ιεροκήρυκας ευλόγησε τα μπαστούνια και τώρα αυτά έχουν μέσα τους μια ακατανίκητη δύναμη. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι παίχτες πίστεψαν πως τα μπαστούνια έχουν την ευλογία του Θεού και νίκησαν όλες τις ομάδες.

Σημασία έχουν εδώ τα σχόλια του Peale: «Δεν υπήρχε καμία διάφορα στα μπαστούνια αυτά καθαυτά, είμαι εντελώς βέβαιος γι' αυτό, αλλ' ασφαλώς υπήρχε μια διάφορα στο νου των ανθρώπων πού τα χρησιμοποιούσαν... Ένας καινούργιος τρόπος σκέψεως άλ­λαξε το νου αυτών των ανθρώπων έτσι ώστε η δημιουρ­γική δύναμη της πίστεως μπορούσε να λειτουργήσει»(σ. 150-151).

Ή πίστη της ομάδας ήταν λανθασμένη, πίστεψαν σ' ένα ψέμα, ότι στα μπαστούνια υπήρχε κάποια υπερβατική δύναμη. Όμως αυτό δεν έχει σημασία. Εκείνο πού είναι βασικό είναι ότι αυτή η εσφαλμένη πίστη δημιούργησε στο νου τους ένα καινούργιο τρόπο σκέ­ψεως άλλαξε το νου αυτών των ανθρώπων και ελευ­θέρωσε τη «δημιουργική δύναμη» μέσα τους!

Ή ποιότητα του περιεχομένου της πίστεως λοιπόν δεν έχει καμία σημασία για την κίνηση της «θετικής σκέψης» του Peale, σημασία έχει η ένταση της πίστεως, αν δηλαδή μπορεί να αλλάξει τη νοητική μας κατάστα­ση. Το αν πιστεύει κανείς στον Ιησού Χριστό ή στον Βούδα, στον Κρίσνα, στον Ράμα ή και στους Ολύμπιους Θεούς και σε οποιοδήποτε είδωλο δεν έχει ση­μασία. Αυτό πού είναι βασικό είναι το αν η ένταση της πίστεως σε όποια είδωλα ή και δαιμόνια είναι τόση ισχυρή, ώστε να προκαλούν αυτή τη νοητική αλλαγή μέσα μας. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο!

Αυτό υποστηρίζεται από όλες τις αποκρυφιστικές ομάδες, πού μιλούν για τη δύναμη της «σκέψης». Ό­μως ο Peale, μαζί με άλλους αποστόλους της θετικής σκέψης πού ισχυρίζονται πώς κινούνται στον Χριστιανι­κό πνευματικό χώρο, χρησιμοποιεί την άγία Γραφή και καλύπτει την αποκρυφιστική του διδαχή πίσω από χρι­στιανικούς όρους, όπως είναι η «πίστη» ή και η «προ­σευχή».

Ή προσευχή, αναφέρει, «είναι ένα ζωτικό μέρος τής μεθόδου απελευθερώσεως δυνάμεως», η προσευχή βοήθα τούς ανθρώπους «να αποδεσμεύσουν και να χρησιμοποιούν δυνάμεις πού διαφορετικά δε θα τις εί­χαν στη διάθεσή τους» (σ. 78). «Η δύναμη της προσευχής είναι μια φανέρωση ενεργείας. Όπως ακριβώς υπάρχουν επιστημονικές μέθοδοι για την αποδέσμευση ατομικής ενέργειας, έτσι υπάρχουν επιστημονικοί τρόποι για την απελευθέρωση πνευματικής ενέργειας μέσα από το μηχανισμό της προσευχής. Πολλές είναι οι εκπληκτι­κές αποκαλύψεις της ενεργοποιημένης δυνάμεως» (σ. 79).

«Μπορείς να λάβεις καθοδήγηση στα προβλήματα σου αν η προσευχή αφεθεί να εισχωρήσει στο υποσυνείδητο του, την έδρα των δυνάμεων πού προσδιορίζει αν θα προβείς σε σωστές ή λαθεμένες πράξεις. Ή προσευχή έχει τη δύναμη να κρατά τις αντιδράσεις σου σωστές και σταθερές. Ή προσευχή πού φθάνει βαθιά στο υποσυνείδητο σου μπορεί να σε αναδημιουργήσει. Απελευθερώνει δύναμη και την κάνει να ρέει ελεύθε­ρα» (σ. 79).

Ή προσευχή δεν κατευθύνεται εδώ στο «ουράνιο θυσιαστήριο» (Άποκ. η' 3-4), αλλά προς τα «έσω», στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, πού λογίζεται από την αποκρυφιστική κίνηση σαν έδρα «των δυνάμεων πού προσδιορίζει αν θα προβείς σε σωστές ή λαθεμένες πράξεις». Δεν έχει λοιπόν η προσευχή κατεύθυνση «προς τα πάνω», αλλά «προς τα έσω». Επομένως δεν έχει σχέση με την προσευχή της Εκκλησίας, είναι μια τεχνική, με την όποια επιχειρείται η επικράτηση μιας νοητικής στάσης, πού πρέπει να εισχωρήσει στο υποσυνείδητο, για να το κινήσει σε «αναδημιουργία», να μεταβάλει δηλαδή τη νοητική στάση σε πράξη. Αυτό λέ­γεται «επιστημονική πνευματική άσκηση», πού «ανατρέ­πει τη στερεότυπη διαδικασία ακριβώς όπως κάνει γενι­κά η επιστήμη» (σ. 80). Πρόκειται για «πνευματικό νό­μο», πού «πράγματι λειτουργεί όταν χρησιμοποιούν κατάλληλες μέθοδοι» (σ. 82). Και ή μέθοδος αυτή είναι« επιστημονική» (σ. 90), λειτουργεί δηλαδή ανεξάρτητα από την προσωπική βούληση του Θεού.

«Προσωπικά, πιστεύω ότι η προσευχή είναι η αποστολή κραδασμών από ένα πρόσωπο σε άλλο πρόσωπο και στο Θεό. Όλα στο σύμπαν βρίσκονται σε κραδα­σμό... Όταν κάνεις μια προσευχή για έναν άλλο άνθρωπο, χρησιμοποιείς τη δύναμη πού είναι εγγενής σ' ένα πνευματικό σύμπαν. Μεταφέρεις από τον εαυτό σου στο άλλο πρόσωπο ένα αίσθημα αγάπης, βοηθείας, υποστηρίξεως... και μ' αυτό τον τρόπο αφυπνίζεις κρα­δασμούς στο σύμπαν δια των όποιων ο Θεός πραγμα­τοποιεί τα καλά για τα όποια προσευχήθηκες» (σ. 90). Εδώ, προφανώς ο «Θεός» ταυτίζεται με τούς «συμπαντι­κούς κραδασμούς».

Ή προσευχή δεν έχει σκοπό να εκζητήσει το έλεος και την αγάπη του Θεού ή να δοξολογήσει τον Κύριο, αλλά να εγχαράξει «θετικές σκέψεις» ή «δη­μιουργικές Ιδέες» στο υποσυνείδητο μας, οι όποιες θα ενεργοποιηθούν και θα μας οδηγήσουν στην επίτευξη των σκοπών πού έχουμε θέσει.

«Μια από τις σπουδαίες ενέργειες της προσευχής είναι ότι προκαλεί δημιουργικές ιδέες. Μέσα στην ψυχή υπάρχουν όλες οι δυνάμεις πού απαιτούνται για μια επιτυχημένη ζωή. Υπάρχουν ιδέες μέσα στη συνείδη­ση, οι όποιες όταν αποφυλακιστούν και τούς δοθεί

ελεύθερος χώρος μαζί με τα κατάλληλα μέσα, μπορούν να οδηγήσουν στην επιτυχημένη εκτέλεση κάθε σχεδίου ή εγχειρήματος. Όταν η Καινή Διαθήκη λέει, « ‘Ή Βασιλεία του Θεού είναι μέσα μας’ (Λουκ. 17,21), μας πληροφορεί ότι ο Δημιουργός μας Θεός εναπέθεσε στην ψυχή και την προσωπικότητα μας όλες τις πιθανές δυνάμεις... Απομένει σε μας να απελευθερώσουμε και να αναπτύξουμε αυτές τις δυνάμεις» (σ. 92).

Μέσα στο μυαλό μας και μέσα στο υποσυνείδητο μας βρίσκονται τα πάντα, δεν έχουμε ανάγκη τίποτε έξω από μας. «Ή ζωή μας κατά το πλείστον προσδιορίζεται μέσα στο υποσυνείδητο. Αν ρίξεις μια προσευχή μέσα στο υποσυνείδητο την ώρα της μεγαλύτερης χαλάρωσής του τότε η προσευχή έχει ένα ισχυρό αποτέλεσμα (σ. 94). Πρόκειται για «εκροή της δυνάμεως της προσευχής», Λέγει ο Peale και υπογραμμίζει ότι «μέσα στο μυαλό μας έχουμε περίπου δύο δισεκατομ­μύρια μικρούς ηλεκτρικούς συσσωρευτές. Το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να αποστείλει δύναμη μέσω σκέψεων και προσευχών» (σ. 97).

«Ό,τι πιστεύουμε μέσα στο υποσυνείδητο μας συ­νήθως το αποκτούμε... Αν η σκέψη σου είναι θετική, θα έχεις θετικά και θεραπευτικά αποτελέσματα», λέγει ο Peale και συνιστά: «ζήτησε από το Θεό να θεραπεύ­σει αυτόν πού αγαπάς... ‘Σε παρακαλώ κάνε το αυτό’, άλλά σου συνιστούμε να πεις το ΣΕ ΠΑΡΑΚΑΛΩ μόνο μία φορά. Ύστερα απ’ αυτό στην προσευχή σου, να Τον ευχαριστείς για την καλοσύνη Του. Αύτη η καταφατική πίστη θα σε βοηθήσει να απελευθερωθεί βαθιά πνευματική δύναμη και χαρά μέσα από την επανεπιβε­βαίωση της αγάπης και της φροντίδας του Θεού. Αύτη η χαρά θα σε στηρίξει και να θυμάσαι πώς η ίδια η χαρά έχει θεραπευτική δύναμη» (σ. 254).

Τα όσα αναφέραμε αποδεικνύουν πώς η νέα τάση εισχωρεί επικίνδυνα στη χώρα μας και απειλεί με διά­βρωση ακόμη και τον εκκλησιαστικό χώρο. Είναι τάση πού ακυρώνει το ευαγγέλιο της εν Χριστώ σωτηρίας και όμως φαίνεται πώς αυτό δεν έχει γίνει αντιληπτό σε μας.

ΣΙΛΒΑ ΜΑΪΝΤ ΚΟΝΤΡΟΛ

α) Ιστορία

Πρόκειται για «ανθίζουσα οικογενειακή επιχείρηση» αυτό υποστηρίζει ο ίδιος ο Jοse SiIva στο βιβλίο πού εξέδωσε με τον Φίλιπ Μιέλε «Έλεγχος του νου με τη Μέθοδο Σίλβα» (Αθήνα 1979, σ. 30). Ιδρύθηκε στο Laredο του Τέξας κατά το έτος 1966 και δραστηριοποιείται με διάφορα ονόματα: «Ecumenical Sοcieτy οf psychοrienτοlοgy», «Self Managemenτ seminary ΡΤΥ LDΤ», «SiIva inτernaτiοnal Graduaτes Assοcia­τiοn» κα. Στην Ελλάδα υπάρχει η «Μέθοδος Σίλβα ΕΠΕ»και «Σύλλογοι Αποφοίτων της Μεθόδου Σίλβα» στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη στην Κρήτη και στην Κύπρο.

Ό Jοse SiIva γεννήθηκε το 1914 στό Laredο και από το 1940 έδειξε ενδιαφέρον για την ψυχολογία, την παραψυχολογία και τις τεχνικές αυτό ύπνωσης

«Μελέτησε πολύ τις τεχνικές πού χρησιμοποιούσαν οι Ινδιάνοι για να θεραπεύουν ασθένειες» (Π. Μεταξάτος, στο άρθρο της Ι. Κολοβού, Ένα 13/24.3.1988). Ή όλη θεωρία στηρίζεται στις απόψεις περί «Θετικής Σκέ­ψης», ο ίδιος ο Σίλβα επικαλείται τον Ε. Coue και άλλους «απoστόλoυς» της «θετικής σκέψης» (Βλ Joseph Silva - Roberτ Sτone, Εσύ ο θεραπευτής, Αθήνα 1990, σ. 125-127).

Ή κίνηση έφθασε στην Ελλάδα το 1977. Την έφερε ο Ελληνοαμερικανός Πώλ Γρίβας. Σήμερα διευ­θύνεται από το ζεύγος Μαριάννα και Π. Μεταξάτο. Έκτος από τις «εισαγωγικές διαλέξεις» πού γίνονται σε μεγάλα ξενοδοχεία, η κίνηση προσφέρει «Βασικά σεμινάρια», «Σεμινάρια Ultra», «Σεμινάρια Super Mind», «Σεμινάρια Graduaτa» και άλλες εκδηλώσεις. Τα «Ulτimare» πραγματοποιούνται μόνο στο Laredo κάτω από τη διεύθυνση του ίδιου του Σίλβα. Οι τιμές κλιμακώνονται ανάλογα. Το «Βασικό Σεμινάριο», πού διαρκεί δύο Σαββατοκύριακα, κοστίζει 30.000 δρχ. (Aύγoυστoς 1990).

β) Η Νέα Εποχή με τη μέθοδο Σίλβα

Ή κίνηση διαπνέεται από απόλυτη αισιοδοξία. Το περιοδικό της έχει τον τίτλο «Όλο και Καλύτερα Νέα». Υπόσχεται τη λύση όλων ανεξαιρέτως των προβλημά­των. Μπορείτε: «Να κοιμάστε όταν θέλετε, να ξυπνάτε χωρίς ξυπνητήρι.. να απαλλαγείτε από πονοκέφαλους, να κόψετε το κάπνισμα, να μειώσετε το βάρος σας... να λύνετε δύσκολα προβλήματα, να πετυχαίνετε στόχους, να εξαλείφετε τον πόνο όπου κι αν βρίσκεται στο σώμα σας... να διορθώνετε προβλήματα υγείας άλλων» (Jose Silva - Roberτ Sτone, Εσύ ο θεραπευτής. Θ. 29). Ακόμη μπορείτε «να σβήσετε σκιές στους πνεύ­μονες, να απαλλαγείτε από ένα βήχα, να αποβάλλετε μια πέτρα από το νεφρό σας, οραματιζόμενος τον εαυτό σας να την τρίβει στα δάκτυλά του και να την αποβάλ­λει το πρωί..» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 55).

Μπορεί ακόμη να επιτύχουμε ώστε «ο ενοχλητικός γείτονας να φέρεται πιο φιλικά... ο αναποφάσιστος α­γοραστής αποφασίζει να αγοράσει το επαναστατημένo μέλος της οικογενείας συνετίζεται..» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 347). Αν, κανείς αποφοιτήσει από το σεμινάριο Super Mind μπορεί να διπλασιάσει τα έσοδά του, «να ελκύσει αυτούς πού του αρέσουν» και να απομακρύνει «αυτούς πού δεν του αρέσουν». «Γίνε πλούσιος γρηγο­ρότερα απ' όσο νομίζεις δυνατόν», «πως να διπλασιά­σετε τα έσοδα σας ή να γίνετε πλούσιοι - εσείς διαλέ­γετε»; Αυτά είναι δύο τμήματα του σεμιναρίου Super Mind (Όλο και Καλύτερα νέα 31-32/1990, σ. 7-8).

Οι στόχοι πού μπορεί να επιτύχει κανείς με τη μέθοδο Σίλβα είναι ατομικοί, αλλά μπορούν να αφορούν και ολόκληρη την ανθρωπότητα, μπορείτε «να κάνετε δυναμικές αλλαγές προς το καλύτερο στην υγειά σας, την προσωπική ανάπτυξη, τη συναισθηματική σας ευμάρεια και την ευημερία σας. Μπορείτε να βοηθήσετε στη μετατροπή του κομματιού του κόσμου όπου ζείτε σε παράδεισο... Μπορείτε ν' αποκτήσετε ό,τι θέλετε, να κάνετε ό,τι θέλετε και να γίνετε ό,τι σας ενδιαφέρει να γίνετε...»! (Jose Silva, Βασική σειρά μαθημάτων, Αθή­να 1983, σ. 9).

Βασική διδαχή του Σίλβα είναι ότι το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου είναι υπεύθυνο για τη λογι­κή σκέψη και αποθηκεύει τις εμπειρίες του έξω κό­σμου, πού αποκτούνται με τις αισθήσεις. Αντίθετα το δεξιό ημισφαίριο αποθηκεύει εμπειρίες του έσω κό­σμου, πού είναι αποτέλεσμα της φαντασίας και του οραματισμού του ανθρώπου. Εδώ έχουμε την πηγή της δημιουργικότητας, των σωστών προβλέψεων και της λύσης όλων των προβλημάτων «Το δεξιό ημισφαίριο του εγκέφαλου έχει σχέση με τη δημιουργικότητα και την διαίσθηση και αποθηκεύει εμπειρίες του υποκειμενικού ή πνευματικού κόσμου, εμπειρίες πού αποκτήθη­καν με τη χρήση του οραματισμού και της φαντασίας... Το δεξιό ημισφαίριο του εγκέφαλου δεν περιορίζεται από τη λογική. Δουλεύει με νοερές εικόνες. Aν του δώσετε μία νοερή εικόνα αυτού πού επιθυμείτε κι αν έχετε πίστη ότι μπορείτε να το πετύχετε, κι αν μπορέσετε να εμποδίσετε το αριστερό ημισφαίριο του εγκέφαλου σας να παρεμβάλει λογικές αμφιβολίες, τότε μπορείτε να πετύχετε ο, τι επιθυμείτε» (Βασική σειρά μαθη­μάτων, σ. 22-23.15).

Έτσι η κίνηση διαβολοποιεί τη λογική του ανθρώ­που και μεθοδεύει την είσοδο των οπαδών της στο χώρο των υποκειμενικών εμπειριών, τις όποιες απολυ­τοποιεί, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε απόλυτη εξάρτηση.

Ή ανθρωπότητα, λέγει, «κατέβηκε πολύ χαμηλά στον υλικό χώρο πού σχετίζεται με το αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο και η σχέση μας με τον πνευματικό κόσμο του δεξιού ημισφαιρίου έμεινε πολύ πίσω. Το πρώτο λανθασμένο βήμα έγινε στον κήπο της Εδέμ, όταν ο άνθρωπος έφαγε για πρώτη φορά από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Αυτή είναι η στροφή προς την ύλη, όπου αναπτύσσεται το αριστε­ρό ημισφαίριο του εγκεφάλου». Έτσι οι άνθρωποι της πτώσης χαρακτηρίζονται από τον Σίλβα «αριστερό-ημισφαιρικά» άτομα, πού αγνοούν συνειδητά «τη Φωνή του Πατέρα μέσα μας» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 342).

Με τη μέθοδο Σίλβα αρχίζει πλέον ή «δεύτερη φάση της ανθρώπινης εξέλιξης σ' αυτόν τον πλανήτη» και αυτή συνίσταται στην τελειοποίηση των μέσων επικοινωνίας με την εσωτερική διάσταση στην «υποκειμενική επικοινωνία» (Mind Cοnτrοl, διαφ. έντυπα). Στο εξώφυλλο του πρώτου τεύχους του 1990 του περιοδικού της κίνησης εικονίζεται μια ανοιχτή πόρτο, πού αφήνει να φαίνεται ένα παραδεισιακό τοπίο και η σχε­τική λεζάντα αναφέρει: «Ή πόρτο είναι τώρα ανοιχτή για την ανθρωπότητα να κάνει το πρώτο βήμα προς τη δεύτερη φάση της εξέλιξης του ανθρώπου στον πλανήτη» (Όλο και καλύτερα Νέα 28/1990).

Ή «ανοιχτή πόρτα» είναι ασφαλώς η μέθοδος Σίλ­βα. Ή κίνηση αναφέρει πώς «με τις νέες δυνάμεις» πού αποκτούν οι οπαδοί της, έχουν και την υπευθυνότητα για τη «βελτίωση της ανθρωπότητας» (Έλεγχος του Νου, σ. 13). «Μπορείτε να φαντασθείτε πως θα ήταν η ζωή στη γη αν χρησιμοποιούσαν όλοι οι άνθρωποι και τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου; πως θα επηρεαζόταν η παγκόσμια ειρήνη αν οι διαφορές ανάμεσα στα άτομα αλλά και στους εκάστοτε ηγέτες - αντιμετω­πίζονταν στην υποκειμενική διάσταση; Ο Ανώτερος Ε­αυτός με τον Ανώτερο Εαυτό... πως θα ήταν η επιχει­ρησιακή διοίκηση... το Ιατρικό λειτούργημα...» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 333).

Ή ανθρωπότητα ακολουθεί μια εξελικτική πορεία. Με τη μέθοδο Σίλβα αρχίζει να βλέπει τον κόσμο «κά­τω από ένα καινούργιο Φως: το Φως της συνείδησης και της ευφυΐας» και αυτό είναι ίσως «ή υπέρτατη Φώ­τιση». και ακόμη διανύουμε τη «νηπιακή ηλικία». Όταν όμως μάθουμε να χρησιμοποιούμε και τα δύο ημισφαίρια τού εγκεφάλου, τότε οι ικανότητές μας «θα συναγω­νιστούν τα όνειρα της επιστημονικής φαντασίας» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 335).

Τώρα μόνο το 10% τού πληθυσμού της γης είναι «αμφι-ημισφαιρικό». Γι' αυτό ο Σίλβα λέγει πώς πρέπει να περιορισθούμε στο «υφιστάμενο καθεστώς». Όταν όμως το ποσοστό αυξηθεί κατάλληλα, τότε όλοι «θα γνωρίζουν και θα μπορούν». Γι' αυτό και οι οπαδοί πρέπει να επιταχύνουν την εκπαίδευση όσο γίνεται πε­ρισσοτέρων ατόμων στη μέθοδο Σίλβα. Σ' αυτό το έρ­γο, προσθέτει, πρέπει και οι Εκκλησίες να βοηθήσουν. «Έχουμε χάσει ήδη δύο χιλιάδες χρόνια εξάσκησης, ε­πειδή αγνοήσαμε τη συμβουλή τού Χριστού να εισέλθουμε στο Βασίλειο των Ουρανών και να γίνουμε σοφοί και προφήτες για ν' αποκτήσουμε τα πάντα» (Εσύ ο θεραπευτής, σ.' 335-336). Ο Σίλβα καταλήγει πώς με την αύξηση των ατόμων πού χρησιμοποιούν τη μέθοδο, το «μορφογεννητι­κό πεδίο» θα προγραμματίζεται για «αμφι-ημισφαιρική, νοητική λειτουργία ή όποια θα γίνει τότε για μας τρό­πος ζωής... Θα κατοικούμε σ' ένα κόσμο πού θα επι­κεντρώνεται και στα δύο ημισφαίρια. Θα έχουμε συμ­πληρώσει ένα ακόμη εξελικτικό στάδιο σε τούτο τον πλανήτη» (Εσύ. ο θεραπευτής, σ. 337).

γ) Θετική σκέψη - Προγραμματισμός

Όπως διακηρύττουν όσοι πιστεύουν στη δύναμη της σκέψης, έτσι και ο Σίλβα κηρύττει πώς κάθε σκέψη και κάθε λέξη οδηγεί σε ανάλογο «προγραμματισμό». Οι θετικές σκέψεις οδηγούν σε «θετικό ή επιθυμητό προγραμματισμό» και οι αρνητικές σε αρνητικό (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 25-26).

Θετική σκέψη σημαίνει «να σκέφτεστε και να μι­λάτε για πράγματα πού θέλετε και όχι για πράγματα πού δεν θέλετε». Αντίθετα, αρνητική σκέψη «είναι το να σκέφτεστε και να μιλάτε για πράγματα πού δεν θέλετε» (Βασική σειρά μαθημάτων, σ. 17). Το «κριτήριο» είναι ο κάθε άνθρωπος ατομικά.

Αν κανείς οραματισθεί, αυτό πού επιθυμεί, τότε ο Νους δημιουργεί αυτό πού απεικονίζει. Όμως πρέπει να βρίσκεται στη «συχνότητα Άλφα» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 43). Ό Σίλβα ισχυρίζεται πώς υπάρχουν 4 «συχνότητες» ή «επίπεδα» «εγκεφαλικών ενεργειακών παλ­μών», όταν είμαστε ξύπνιοι έχουμε 14 έως 21 παλμούς το δευτερόλεπτο βρισκόμαστε στο «επίπεδο βήτα». Ό­ταν χαλαρώνουμε στο κρεβάτι με κλειστά μάτια βρι­σκόμαστε στο επίπεδο ημιεγρήγορσης με 7-14 παλ­μούς, πού αποκαλείται επίπεδο άλφα. Στον ύπνο τα εγκεφαλικά κύματα παρουσιάζουν 6 παλμούς. Τότε βρι­σκόμαστε στο επίπεδο θήτα. Ό βαθύτερος ύπνος, με κάτω από 4 παλμούς το δευτερόλεπτο μας μεταφέρει στο επίπεδο δέλτα (Εσύ ο θεραπευτής, 9. 26).

Στόχος της κίνησης είναι το επίπεδο άλφα, πού κατά τις δοξασίες τού Σίλβα αναφέρεται στα εσωτερικά επίπεδα νοητικής δραστηριότητας, «την αυτοσυγκέντρωση, τη διαίσθηση, τη βελτιωμένη λειτουργία σε θέματα υγείας, τη μνήμη, την εκμάθηση και την ικανότητα ανάκλησης πληροφοριών» (Mind Cοnτrοl, έλλ. έντυπο).

Όταν χρησιμοποιούμε το νου μας «για να χαλα­ρώσουμε και να οραματισθούμε θετικές εικόνες, ενερ­γοποιούμε το δημιουργικό ρόλο τού εγκεφάλου μας... Με τη Μέθοδο Σίλβα ελέγχουμε συνειδητά τα βαθύτε­ρα επίπεδα τού νου μας. Μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε σχετικά βραδέα εγκεφαλικά κύματα(άλφα) για να πλατύνουμε τη γνώση και την ικανότητα να λύνουμε εύκολα όλα τα προβλήματα...» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 37).

Οι άνθρωποι πού λειτουργούν στη «διάσταση βήτα» χρησιμοποιούν μόνο το 3-5% τού δυναμικού του εγκεφάλου τους και ο Αϊνστάιν δεν ξεπέρασε το 10%. Όμως η μέθοδος Σίλβα λειτουργεί στη «διάστα­ση άλφα» και οι οπαδοί της πού κινούνται σε «εσωτε­ρικά συνειδητά επίπεδα» μπορούν να ξεπεράσουν κατά πολύ το 10% (Mind Cοnτrοl). Με τον «οραματισμό» και τη φαντασία μπορούν να επιτύχουν οτιδήποτε μπο­ρούν να αλλάξουν «μια κατάσταση πού υπάρχει» και να δημιουργήσουν για τον εαυτό τους «ό,τι θέλουν να έχουν, να κάνουν ή να είναι» (Βασική σειρά μαθημά­των, σ. 51).

Για τον «οραματισμό» χρησιμοποιείται «νοερή οθό­νη», όπου προβάλλεται αυτό πού χρειάζεται διόρθωση. Μέσω αυτής της «νοερής οθόνης», αυτό μεταφέρεται από τη «φυσική διάσταση» στην πνευματική «από την οποία προήλθε», και εκεί, με τη χρήση της φαντασίας, γίνεται η «αλλαγή»! (Βασική σειρά μαθημάτων, σ. 42).

Ή «συνταγή της κίνησης είναι: «Επί εφτά ήμερες δεν πρέπει να επιτρέψετε στο νου σας να κάνει οποια­δήποτε σκέψη, πού να μην είναι θετική». Τότε η ζωή θ' αλλάξει «οριστικά τα πάντα προς το καλύτερο. Στην υπόλοιπη ζωή σας, εδώ και στην αιωνιότητα, τα πράγ­ματα θα είναι πολύ διαφορετικά και ασύλληπτα, καλύ­τερα απ' ότι αν δεν είχατε κάνει την προσπάθεια» (Όλο και καλύτερα Νέα 18/1988, σ. 10).

«Οποιαδήποτε σκέψη αποτυχίας, απογοήτευσης ή προβλήματος» είναι κατά την κίνηση «αρνητική σκέψη». Επίσης «κάθε σκέψη επίκρισης ή κακίας ή ζήλιας ή καταδίκης των άλλων ή αυτοκαταδίκης κάθε σκέψη αρρώστιας ή ατυχήματος, ή, με λίγα λόγια, κάθε είδος περιοριστική ή απαισιόδοξη σκέψη» (Όλο και καλύτερα Νέα 18/1988, σ. 10).

Ή Laura Silva, κόρη τού Jοse, μιλάει για «νοικοκύρεμα τού Νου» και εννοεί την «ακύ­ρωση της αρνητικής σκέψης και την αντικατάστασή της από θετική» (L. Silva, Για γονείς. Έλεγχος τού Νου με τη μέθοδο Σίλβα, Αθήνα 1985, σ. 25).

Ή «διόρθωση» είναι για τον Σίλβα πράγμα απλό: «Αν κατά τύχη χρησιμοποιήσετε μια τέτοια φράση, πέ­στε "ΑΚΥΡΟ, ΑΚΥΡΟ", και αντικαταστήσετε το αρνητικό μ' ένα θετικό... Χρησιμοποιείστε θετικές δηλώσεις με το ότι είσθε υγιής... και θυμηθείτε να χρησιμοποιείτε πάντα τη φράση, "όλο και καλύτερα", σε κάθε ευκαι­ρία. Χρησιμοποιείστε αυτή τη φράση σαν να είναι το κουμπί...» (Βασική σειρά μαθημάτων, σ. 17).

Ή όλη διαδικασία στηρίζεται στον ισχυρισμό πώς «οι νοερές εικόνες και οι προφορικές εντολές είναι οι μηχανισμοί με τούς οποίους επιφέρουμε φυσικές μετα­βολές στο υποκειμενικό ή άλφα επίπεδο. Ή χρησιμοποίηση αυτών των μηχανισμών είναι ο προγραμματισμός... Ό νους καθοδηγεί τον εγκέφαλο, ο εγκέφαλος καθοδηγεί το σώμα και το σώμα συμμορφώνεται με τις οδηγίες του. Το κλειδί είναι το άλφα. Σας απομα­κρύνει από τον αντικειμενικό χώρο, τον φυσικό κόσμο και σας μεταφέρει στον πνευματικό κόσμο, στον δη­μιουργικό χώρο των αιτιών..» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 43).

δ) Οι τεχνικές

Ή τεχνική προβλέπει: Χαλάρωση, «νοερή και προ­φητική» ενίσχυση της επιθυμίας, της πεποίθησης και της προσδοκίας Για βοήθεια, υποστήριξη του «οραματισμού» με τη φαντασία.

Αν κάποιος είναι άρρωστος, δηλώνει «νοερά» την επιθυμία του για θεραπεία, την «πεποίθησή» του πώς αυτό θα συμβεί και οραματίζεται νοερά πώς ήδη συνέ­βη, αυτό είναι όλο! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 92-93). Αν λόγου χάρη κάποιος έχει καρκίνο, αρκεί ο «οραματι­σμός» ότι ο όγκος συνεχώς μικραίνει και εξαφανίζεται!

Ή κίνηση ισχυρίζεται ακόμη πώς μπορεί κανείς να θεραπεύσει με τα χέρια. Μάλιστα υπογραμμίζει πώς μπορεί να σταματήσει και την αιμορραγία του ασθενούς στην περίπτωση «ανοιχτής πληγής», αρκεί να δο­νεί τα χέρια του πάνω από την πληγή, να φαντάζεται πως σταματάει η αιμορραγία και να πει δυνατά: «Δεν υπάρχει πόνος, δεν υπάρχει αιμορραγία»! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 104).

ε) Επιστημονική μέθοδος;

Ό Σίλβα ισχυρίζεται πώς η υγειά «είναι η φυσική κατάσταση». «δεν υπάρχει λόγος να ζήσετε άρρωστοι... Είναι δικαίωμα σας να ζήσετε απόλυτα υγιείς...», λέγει, και υπογραμμίζει πώς η μέθοδός του είναι επιστημονι­κή. «Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το νου σου για να απαλλαγείς στα γρήγορα από ενοχλητικά προβλήματα υγείας... Μπορείς ακόμα να χρησιμοποιήσεις το νου σου Για να βοηθήσεις άλλους να χαρούν αυτά τα ίδια οφέλη από μακριά και χωρίς να το γνωρίζουν. Μοιάζει απίστευτο; Πρόκειται όμως για επιστημονικά δεδομένα! Ή επιστήμη παραδέχεται τώρα πώς ο νους μας μπορεί να προβληθεί και να επηρεάσει την ύλη» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 9. 22-23).

Μιλώντας γενικά για τη «θετική σκέψη», με ιδιαίτε­ρη αναφορά στον J. Murphy, αποδείξαμε πώς ο ισχυ­ρισμός ότι η επιστήμη παραδέχεται επηρεασμό της ύλης από μέρους του νου δεν είναι αληθής. Όμως πρέπει εδώ να επανέλθουμε στο ίδιο θέμα.

Τα παραδείγματα πού δήθεν «αποδεικνύουν» τη δοξασία αυτή δεν μπορούν να ελεγχθούν. Συνήθως δεν αναφέρονται ονόματα. Ό Σίλβα δικαιολογείται: «για να προστατέψουμε τούς απόφοιτους της Μεθόδου Σίλβα από τούς διαφωνούντες συμπολίτες τους». Όμως δεν αναφέρει τούς λόγους της απειλής (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 36). Στη συνέχεια λέγει πώς «πολλοί γιατροί» πού είχαν αποδεχθεί το ρόλο του νου, κυνηγήθηκαν από τούς τοπικούς ιατρικούς συλλόγους στους οποίους άνηκαν, από το σύλλογο των γονέων και την Αμερικα­νική Ιατρική Εταιρία» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 30-31).

Ύστερα από τις αντιδράσεις αυτές, πως μπορεί κα­νείς να μιλάει για «επιστημονική μέθοδο»; Το γεγονός ότι και οι σύλλογοι γονέων ξεσηκώθηκαν εναντίον της κίνησης σημαίνει πώς η Μέθοδος Σίλβα είχε αρνητικές συνέπειες στα παιδιά των γονέων αυτών, ήταν καταλυ­τική για την προσωπικότητα τους και όχι οικοδομητική. Γι αυτό και συγκαταλέγουν την κίνηση στις λεγόμενες «ψυχο-λατρείες». Κατά την άποψη των Αμερικανικών Συλλόγων Γονέων η κίνηση προβάλλει είδος υπνωτισμού και οι οπαδοί της γίνονται φανατικοί στο να θέ­λουν να συνεχίσουν τα μαθήματα, είναι έτοιμοι να πλη­ρώσουν οτιδήποτε γι' αυτό το σκοπό. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες η κίνηση απαγορεύθηκε στο Κάνσας (F.ΝΝ. Haack, Hinννeise Ζυ Begriffen und Gruppen», Μόναχο 1985, σ. 44. του ίδιου, Eine Ήndhilfe, Μό­ναχο 1985, σ. 67.

Αυτή η εξάρτηση καλλιεργείται από την κίνηση, οι οπαδοί παρακινούνται να βρίσκονται διαρκώς κάτω από την επιρροή της και να στοχεύουν στις επιδιώξεις της.

Έτσι σε ελληνικό έντυπο «Τακτική πού συνίσταται για να ενσωματώσετε το Mind Cοnτrοl στη ζωή σας» αναφέρεται:

1. «ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ κάνετε άσκηση έστω και για πέν­τε λεπτά... χρησιμοποιείστε τις τεχνικές τουλάχιστον τρεις φορές... την ημέρα. Πηγαίνετε στα επίπεδα όταν είστε στο λεωφορείο, όταν περιμένετε, οποτεδήποτε έχετε ένα λεπτό στη διάθεσή σας. Χρησιμοποιείτε την τεχνική του ΚΑΝΣΕΛ - ΚΑΝΣΕΛ («άκυρον άκυρον»!) Όταν σας έρχεται μια αρνητική σκέψη... Προγραμματίστε τουλάχιστον ένα στόχο βραχυπρόθεσμα για μια μέρα και ένα μακροπρόθεσμο... Αργότερα Προγραμματίστε κάτι να μάθετε κάθε μέρα... Χρησιμοποιείστε τα εσωτερικά επίπεδα Για να αποκτήσετε πληροφορίες...

2. ΚΑΘΕ ΕΒΔΟΜΑΔΑ. Κάνετε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις κάθε εβδομάδα. Χρησιμοποιείστε κάποια άσκηση οραματισμού... ».

Στο περιοδικό της κίνησης οι «απόφοιτοι» παρακινούνται: «Δημιουργείστε χρόνο για να πηγαίνετε στο επίπεδο και να χαλαρώνετε κάθε μέρα... Για να ανα­λύετε περιπτώσεις…κάθε νύχτα.. Για να πηγαίνετε στο επίπεδό σας και να προγραμματίζετε προκαταβολικά τις δραστηριότητες κάθε μέρας... Για να πηγαίνετε στο επίπεδό σας κάθε βράδυ...». (Όλο και Καλύτερα 2/10, σελ 1).

Έτσι οι οπαδοί ζουν πάντοτε σε κατάσταση υπνωτισμού! Κανένας «απόφοιτος» δεν παίρνει οποιαδήποτε απόφαση στη ζωή του χωρίς να χρησιμοποιήσει τις τεχνι­κές της κίνησης. Ακόμη και όταν οι οπαδοί επιθυμούν να έλθουν σε γάμο πρέπει να σκεφθούν «διορατικά»

Για να έχουν «περισσότερες ικανότητες να κάνουν σωστή επιλογή» (Laura Silνa, Για Γονείς, σ. 7). Το ίδιο ισχύει και όταν ένα ζευγάρι θέλει να κάνει παιδί, πρέ­πει να το «προγραμματίσουν» με βάση τις τεχνικές της κίνησης! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 381). Με αυτό τον τρόπο «συμμετέχουν στο μέλλον της ανθρωπότητας» υ­πόσχεται η κίνηση, «Προγραμματίζοντας σωστά τη σύλ­ληψη των παιδιών μας, στην υποκειμενική διάσταση»! (L. Silνa, σ. 101-103). .

Αυτά αποδεικνύουν γιατί η Μέθοδος Σίλβα δεν γίνεται αποδεκτή από τους επιστήμονες, ούτε οι γονείς διαπιστώνουν κάποιες ευεργετικές επιδράσεις στα παιδιά τους. Γι' αυτό και στρέφονται εναντίον της κίνησης και ζητούν νομική προστασία, όπως στην περίπτωση κάθε ψυχο-λατρείας, πού επιδρά καταλυτικά στην προσωπι­κότητα των θυμάτων της.

Ό Σίλβα, αντί να επιβάλει την άποψή του με «επιστημονικό τρόπο», καταφεύγει σε άλλες μεθοδεύσεις. Καλύπτεται πίσω από θρησκευτικές και ιδεολογικές δο­ξασίες. Για να παρακάμψει τις αντιδράσεις και την επέμβαση του εισαγγελέα οργάνωσε την κίνησή του σαν θρησκευτική και κοσμοθεωριακή κοινότητα, με το όνομα «Οικουμενική Κοινωνία» (Ecumenical Sοcieτy οf Ρsychorienτοlοgy). Έτσι μπορεί πλέον να κινηθεί ελεύθερα, με βάση τα πρότυπα άλλων ψυχο-λατρειών, όπως της «Scienτοlοgy Church» του Ρόν Χάμπαρτ.

Αναφερόμενος στην αντίδραση των ιατρών ο Σίλ­βα υπογραμμίζει: «Τελικά υπήρξα τυχερός γιατί βρέθη­καν άτομα πού με βοήθησαν να δημιουργήσω την Οι­κουμενική Κοινωνία» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 132), «ό­ταν βλέπετε νοερά ένα άλλο άτομο να θεραπεύεται, όσο εσείς βρίσκεσθε στο διαλογισμό, η πράξη σας δεν διαφέρει καθόλου από την προσευχή, αν δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Δημιούργησα λοιπόν έναν αφιλόκερδη οργανισμό, ο οποίος αποκαλείται «Οικουμενική Κοι­νωνία» και όσοι ανήκουν σ' αυτόν μπορούν να μπαί­νουν στο δωμάτιο κάποιου αρρώστου και να χρησιμοποιούν μεθόδους θεραπείας χωρίς να διατρέχουν κίν­δυνο» (Εσύ ο Θεραπευτής, σ. 131)

στ)  Αντιχριστιανική

Όπως διαπιστώσαμε, η όλη κίνηση της «θετικής σκέψης» είναι Αντιχριστιανική. Ή ιδιότητα του οπαδοί της Μεθόδου Σίλβα είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του Ορθοδόξου Χριστιανού. Δεν μπορεί κανείς να είναι χριστιανός και πιστός της «Οικουμενικής Κοινω­νίας» του Jοse Silva.

Με το σχηματισμό αυτής της Ecumenical Sοcieτy ο Σίλβα ισχυρίζεται «έναντι του νόμου» ότι αυτό πού κάνει δεν είναι επιστήμη, άλλά κινείται σε θρησκευτικό -κοσμοθεωριακό χώρο. Προβάλλει το δικό του τρόπο ζωής, ισχυριζόμενος ότι οι τεχνικές του μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα του ανθρώπου, «να εκπληρώσουν κάθε μια από τις ανάγκες μας, φυσικές, πνευ­ματικές, νοητικές και συναισθηματικές» (Όλο και κα­λύτερα νέα 31-32/1990, σ. 6). Μ' αυτόν τον τρόπο ή κίνηση εγείρει καθολική απαίτηση πάνω στους οπαδούς της δεν υπάρχει εκεί χώρος για άλλη πίστη. Δεν διστάζει μάλιστα να διακηρύξει πώς ο Ιησούς Χριστός ακολουθούσε την ίδια μέθοδο, και κηρύττει την «ίδια αλήθεια», πού όμως εγκαταλείφθηκε από τούς ανθρώπους της Εκκλησίας!

«'Ο Ιησούς θεράπευε, οι θρησκευτικοί αρχηγοί της εποχής του έλεγαν ότι συμμαχούσε με το Σατανά», υπογραμμίζει ο Σίλβα για να τονίσει πώς το ίδιο γίνεται και σήμερα με τη μέθοδο του. Το βασικό έργο της πρώτης Εκκλησίας ήταν οι θεραπείες σ' αυτό συνίστα­το η εντολή πού πήραν από τον Χριστό, αυτό είναι το γνώρισμα της αληθινής εκκλησίας, οι «καρποί» από τούς όποιους θα γνωρίσει κανείς τούς αληθινούς απο­στόλους αυτό το έργο κάνουν οι απόφοιτοι του Σίλβα, «είναι αφιερωμένοι στη διόρθωση προβλημάτων και στην προσπάθεια να βελτιώσουν τη ζωή στον πλανήτη μας» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 106).

Όταν ο Xριστός θεράπευσε από μακριά τον υπηρέτη του Εκατόνταρχου, χρησιμοποίησε, υποστηρίζει ο Σίλβα, τη μέθοδο «ψυχοθεραπείας των απόντων», πού εφαρμόζει σήμερα η κίνησή του (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 99). Κατά τις δοξασίες του Σίλβα, ο Xριστός παρότρυνε να αναζητήσουμε τη βασιλεία των ουρανών «μέσα μας (στο άλφα»), επειδή, λέγει, «το άλφα είναι η διάσταση επικοινωνίας με τον Θεό, «και ταύτα πάντα προστεθήσεται ύμίν» (Ματθ. στ' 31-34). Όλα λοιπόν προέρχονται από το «άλφα»! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 343), από το δεξιό εγκεφαλικό ημισφαίριο. Αυτό εννοούσε ο Xριστός όταν έλεγε πώς απέκτησε μια ορισμένη πληροφορία «από τον Πατέρα». «Δεν έχασε ποτέ την επαφή του με τον Πατέρα», δηλαδή με το δεξιό ημισφαίριο του εγκέφαλου! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 342).

Παρ' όλα αυτά Ο Σίλβα υποστηρίζει ότι ή μέθοδός του δεν έχει να κάνει με θρησκεία, «δεν είναι θρησκευτική κίνηση, αλλά ούτε είναι μεταφυσική» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 106). Ό Ιησούς χρησιμοποιείται σαν «Ιδανι­κή σκέψη», πού θα μπορούσε να αντικαταστήσει μια «αρνητική». Μπορεί όμως κανείς εξ ίσου να χρησιμοποιήσει τη σκέψη «του Βούδα ή του Θεού – όποιου κατέχει την ανώτερη θέση στη φιλοσοφία ή τη θρη­σκεία σας», προσθέτει ο Σίλβα και εξηγεί τη «διαδικασία» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 302).

Ό νέος «μεσσίας» διακηρύττει πώς οι «ανακαλύ­ψεις» του «δεν έρχονται σε αντίθεση με καμιά άλλη θρησκεία η καμιά άλλη κοσμολογική θεωρία», πώς ανάμεσα στους «ενθουσιώδεις απόφοιτους» υπάρχουν «άθεοι, Διαμαρτυρόμενοι κάθε απόκλισης, Καθολικοί, Εβραίοι, Μωαμεθανοί, Bουδιστές και Iνδουιστές, επι­στήμονες και μελετητές, πού καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα ειδικοτήτων» (Έλεγχος του Νου με τη μέθοδο Σίλβα, σ. 132).

Ακόμη και αν συμβαίνει τούτο, πρόκειται για θρη­σκευτικές πεποιθήσεις ή κοσμολογικές θέσεις των οπαδών του Σίλβα, πού δεν συμβιβάζονται με την Xριστια­νική πίστη, δεν αποτελούν επιστημονικές θέσεις, ακόμη κι' αν υπάρχουν «Xριστιανοί» και «επιστήμονες», πού έχουν προσχωρήσει στην Ecumenical Sοcieτy του Jοse Silva. Προφανώς κυριαρχούνται από θρησκευτική σύγ­χυση και αδυνατούν να οριοθετήσουν τον πνεύματικό χώρο στον οποίον κινούνται' να διακρίνουν πώς βρί­σκεται έξω από τη χριστιανική πίστη.

Στο σεμινάριο Ulτimaτe, πού οργανώνεται στο παγ­κόσμιο κέντρο της κίνησης, αναλύονται και θέματα «Ο­μαδικου υποσυνείδητου» και «Οικουμενικού Νου», γίνεται λόγος για τα «Ακασικά Αρχεία», για μετενσάρκω­ση, κάρμα, πνευματισμό, αστρική προβολή, αυτόματη γραφή και άλλες αποκρυφιστικές τεχνικές (Όλο και καλύτερα νέα 31-32/1990, σ. 5). Στο «Κέντρο της Με­θόδου Σίλβα» των Αθηνών διατίθενται τα βιβλία του αποκρυφιστή Έμμετ Φόξ, του Χαλίλ Γκιμπράν, του Γιογκανάντα, του Κεν Κέϊς, του J. Jacοbsοn και άλλων αποκρυφιστών (Όλο και καλύτερα νέα Ιούλιος-Αύγουστος 1990, σ. 14), η κίνηση προβάλλει την παι­δαγωγική του γκουρού Σάτυα Σάϊ Μπάμπα (Saτya sai educaτiοn) (Όλο και καλύτερα νέα Ιούλιος - Αύγουστος 1990, σ. 4).

Εναρμονισμένη μ' αυτές τις ομάδες η οργάνωση του Σίλβα απορρίπτει την πίστη σε προσωπικό Θεό: υιοθετεί τις δοξασίες του Χαλίλ Γκιμπράν στον «Προ­φήτη», πού λέγει πώς αυτό πού αποδίδει την αμοιβή για την ανθρώπινη καλοσύνη είναι το «Σύμπαν», το οποίο «πληρώνει με θαυμαστούς τρόπους» (Εσύ ο Θεραπευτής, σ. 321). Κατά τον Σίλβα «τα πάντα είναι ενέργεια» και διαφέρουν μόνο ως προς τη «συχνότητα». «Ή ύλη είναι κι αύτη ενέργεια... δεν υπάρχει τίποτε πού να μην είναι ενέργεια, εσείς, εγώ, οι σκέψεις μας... Τώρα καταλαβαίνω γιατί βρίσκω ελάχιστη διάφορα ανάμέσα σε μια σκέψη κι ένα πράγμα» (Έλεγχος του νου με τη μέθοδο Σίλβα, σ. 133).

Αν όλα είναι ενέργεια, δεν υπάρχει προσωπικός Θεός. Ούτε και ο Ιησούς φανέρωσε τον Θεό - Πα­τέρα, έξω από τον άνθρωπο, τα «σημεία» πού επετέλεσε δεν μαρτυρούσαν τη θεία προέλευσή Του. Ή «θερα­πεία», λέγει ο Σίλβα «είναι ένα φυσικό ρεύμα πού, όταν του επιτρέψεις να δράσει σωστά, φέρνει το ποθητό αποτέλεσμα. Είναι επίσης ένα παγκόσμιο ρεύμα, πού μπορεί να βοηθηθεί από την προσευχή και τις σκέψεις των άλλων... Ή ενέργειά σας είναι δική μου, επειδή την αντλούμε από την ίδια πηγή... Την αποκαλώ Θεό και σαν Χριστιανή, αναγνωρίζω την παρουσία Του», λέγει μια παρουσιάστρια της Μεθόδου Σίλβα. Ό ίδιος ο Σίλβα σχολιάζει: «Κάθε θρησκεία πού αναγνωρίζει μια Ανώτερη Ευφυΐα» ανακουφίζει από το στρες», η «Ανώτερη Ευφυΐα» ονομάζεται «Θεός» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 148-149. 381).

Ή «Ευφυΐα» αύτη δεν αναζητείται έξω από τον άνθρωπο, αλλά «μέσα μας», η «Ζωντανή επαφή» μαζί της σημαίνει «στιγμή ανείπωτης χαράς». Ό Σίλβα παρα­κινεί τούς οπαδούς του να φαντασθούν πώς ο «τρόπος» της «επαφής» αυτής είναι απλός, πώς δεν πρόκειται πλέον να νοιώσουν απροστάτευτοι και αποχωρισμένοι «από κάτι πού πάντα υποψιάζονταν πώς υπήρχε και πώς ποτέ δεν θα πλησίαζαν», «πώς θα νοιώθατε; Θα ήταν το αποκορύφωμα μιας εμπειρίας... ίσως καθόλου διαφορετικής απ' το πνευματικό δέος» (Έλεγχος του Νου με τη μέθοδο Σίλβα, σ. 19).

Ή εμπειρία αύτη είναι αναμφίβολα θρησκευτικής τάξης και προέρχεται από τα «έσω» του ανθρώπου, τον όποιο ο Σίλβα θεοποιεί. Για να έχει κανείς αύτη την εμπειρία, πρέπει να «διακόψει την επικοινωνία με τη φυσική διάσταση» και να «εστιασθεί» στην «πνευματι­κή», τότε «ερχόμαστε σε κάποια επαφή με τον Θεό. Όταν αποσυνδεόμεθα από τον εξωτερικό κόσμο κλεί­νοντας ή αποκεντρώνοντας τα μάτια μας διαλογιζόμε­νοι, πηγαίνοντας στο εσωτερικό βασίλειό μας, αποκαθιστούμε την επαφή μας με το Θεό. Αποκτούμε θεϊκή έμπνευση. Πράττουμε το σωστό. Μαντεύουμε σωστά. Μπορούμε ακόμα και να προφητεύουμε. Μπορούμε να θεραπεύσουμε. Μπορούμε να βελτιώσουμε τον κό­σμο στον όποιο ζούμε» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 316).

Στο βιβλίο «Έλεγχος του Νου με τη μέθοδο Σίλ­βα» αναφέρεται ότι λέγοντας «Ανώτερη Ευφυΐα» δεν εννοείται ο Θεός. Όμως ο Σίλβα βλέπει τα διάφορα «επίπεδα ευφυΐας» σαν κάτι συνεχόμενο, «πού πάει απ' την άψυχη ύλη στο φυτό και στο ζώο, περνάει στον άνθρωπο και στην Ανώτερη Ευφυΐα για να φθάσει τελικά στο Θεό» (Έλεγχος του Νου με τη μέθοδο Σίλ­βα, σ. 135-136). Πρόκειται συνεπώς για εξελικτική πο­ρεία πού τέρμα ως είναι ο «Θεός». Στο διαφημιστικό έντυπο «Mind Cοnτrοl» η κίνηση υπόσχεται να μας γνωρίσει κάποιον πού μπορεί να γίνει ο καλύτερος φίλος μας αυτός είναι ο ίδιος ο «εαυτός» μας! Οι τεχνικές ως οδηγούν στην «αυτοκατανόηση». Γι' αυτό και ο Σίλβα προσεύχεται στην «Ανώτερη Ευφυΐα»: «Α­νώτερη Ευφυΐα, στείλε μας τη σωστή ευφυΐα πού θα μας βοηθήσει...» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 382-382).

Όταν ο Σίλβα χρησιμοποιεί χριστιανικούς όρους, όπως πίστη, προσευχή, δίδει σ' αυτούς αντιχριστιανικό περιεχόμενο.

Ή πίστη, λέγει, «αποτελείται από τρεις συνιστώσες: επιθυμία, πεποίθηση και προσδοκία... Όταν οποιοσ­δήποτε από τούς τρεις παράγοντες είναι αρκετά ισχυρός, μπορεί να παρασύρει και τούς άλλους δύο» (Βασι­κή σειρά μαθημάτων, σ. 51).

Ή πίστη δεν αναφέρεται σ' ένα πρόσωπο, στον Θεό, αλλά στην κινητοποίηση της «ενεργείας» μέσα μας «όταν υπάρχει αρκετή επιθυμία, υπάρχει αρκετή ενέργεια διαθέσιμη για να εξασφαλίσει την επιτυχία, ακόμα κι αν η πεποίθηση και η προσδοκία είναι αδύνατες», συνεχίζει η Σίλβα (Βασική σειρά μαθημάτων, σ. 16). Ή «πίστη» λοιπόν δεν αναφέρεται «έξω» από τον άνθρωπο, άλλά μέσα του, αποτελεί νοητική διεργα­σία. Γι' αυτό ο Σίλβα προσθέτει: «Η επιθυμία είναι μια προωθητική, κινητήρια δύναμη, ανήκει στη φυσική διά­σταση…Έχετε πεποίθηση στον εαυτό σας, το δικαίωμά σας ν' αποκτήσετε αυτό πού ζητάτε. Πιστέψτε πώς είναι δυνατόν»! (Βασική σειρά μαθημάτων, σ. 17).

Αύτη η «πίστη» στον εαυτό μας «στερεώνεται» με τις ασκήσεις του Σίλβα, «έχετε στερεώσει την προσδο­κία και την πεποίθησή σας στην αποτελεσματικότητα της Μεθόδου». Αναλύοντας προσεκτικότερα αύτή την «πίστη», λέγει πώς ταυτίζεται με τη γνώση, με τη «διαφέντεψη του επιπέδου άλφα»! (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 135). .

Αυτό πού οι Χριστιανοί ονομάζουν «προσευχή πί­στης», ο Σίλβα αποκαλεί «ενέργεια, προγραμματισμό, χαλάρωση» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 147), η αποτελεσματικότητα της δεν οφείλεται στην ελεύθερη βούληση και στην αγάπη του Θεού, άλλά στον «Χάρτη Κοσμικών Δικαιωμάτων», πού εγγυάται πώς όλοι μπορούμε να συμμετέχουμε «στο να συμβαίνουν καλά πράγματα, αρκεί να έχουμε αρκετή επιθυμία, πίστη και αναμονή», αυτό σημαίνουν τα λόγια της Καινής Διαθήκης «πάντα όσα προσευχόμενοι ζητείτε, πιστεύετε ότι λαμβάνετε, και θέλει γίνει εις εσάς» (Μαρκ. ια' 24) (Έλεγχος του νου με τη μέθοδο Σίλβα, σ. 128).

Ό Σίλβα χρησιμοποιεί τον όρο «διαλογισμός» όχι τον όρο προσευχή, και εννοεί την «αυτοσυγκέντρωση», πού μπορεί να γίνει «σ' έναν ήχο, όπως Ομ ή Αμήν» ή «σ' ένα ενεργειακό σημείο του σώματος στο ρυθμό κάποιου Χορού» ή ακούγοντας κάποιο ψαλμό ή παρακο­λουθώντας την «τελετουργία μιας θρησκευτικής λειτουρ­γίας». «Όλες αυτές οι μέθοδοι... μπορούν να σας μεταφέρουν σ' ένα ήρεμο διαλογιστικό επίπεδο του νου»(Έλεγχος του νου με τη μέθοδο Σίλβα, σ. 39).

Στην κίνηση δεν υπάρχει η έννοια της αμαρτίας, γιατί δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στο καλό και στο κακό, διαφέρουν μόνο στο «βαθμό». Όλα αξιολογούνται θετικά. Αν όμως κάτι θεωρηθεί αρνητικό, δημιουρ­γεί προβλήματα. Ή Χριστιανική ηθική ισχύει μόνο από τη στιγμή πού κάποιος κάνει διαφοροποιήσεις. Οι οπαδοί της κίνησης θεωρούνται πώς έχουν «ξεπεράσει» τις αντιθέσεις.

Μία από τις «Μεγάλες Αρχές» του Super Mind υπογραμμίζει την «πολικότητα»: «Όλα τα πράγματα έχουν το αντίθετο τους. Τα αντίθετα διαφέρουν μόνο στο βαθμό, φόβος και πίστη είναι το ίδιο – επιτυχία και αποτυχία είναι το ίδιο - αγάπη και μίσος... Όλα διαφέρουν μόνο στο βαθμό» (Όλο και καλύτερα νέα31-32/1990, σ. 7).

Ο, τι κι αν κάνει κανείς δεν πρέπει να το αξιολογεί αρνητικά, δεν πρέπει να το θεωρεί αμαρτία και να μετανιώνει, γιατί αυτό είναι αρνητική σκέψη. Στην κί­νηση δεν υπάρχει το στοιχείο της ένοχης, γιατί σαν «αρνητική σκέψη» πρέπει αμέσως να ακυρώνεται («άκυ­ρο, άκυρο»!!). Ό Σίλβα λέγει:

«Σαν κάθε στοιχείο αρνητικής σκέψης, η ένοχή προκαλεί στρες. Ή ένοχή, ή κάθε άλλος τύπος αρνητικής σκέψης γίνεται συνήθεια, και το στρες πού προκα­λεί γίνεται χρόνιο. Το χρόνιο στρες είναι δολοφόνος. Όταν νιώθετε πώς δεν έχετε κάνει ό,τι πρέπει ή πώς έχετε κάνει κάτι λαθεμένο, ή ότι δεν προσπαθήσατε αρκετά, νιώθετε ένοχος», «κάθε φορά πού νιώθετε τύ­ψεις συνειδήσεως γι' αυτό πού κάνετε, σταματάτε άμεσος. Πηγαίνετε στο επίπεδο άλφα. Εντοπίσατε την πράξη πού σας προκαλεί το συναίσθημα ένοχης. Απο­φασίσατε να ακυρώσετε αυτή την πράξη και να μη την επαναλάβετε... Κάθε φορά πού περνάει από το μυαλό σας μια δυσάρεστη σκέψη, σταματήστε, κλείστε τα μάτια σας, πάρτε μια βαθιά ανάσα, γυρίστε τα μάτια σας ελαφρά προς τα πάνω και πέστε νοερά: «Άκυρο, άκυ­ρο». Θα διαλύσετε αμέσως την πηγή του στρες., Είναι αυτή μία καλή πρακτική για να αντιμετωπίσετε κάθε αρνητική σκέψη» (Εσύ ο θεραπευτής, σ. 141-142).

Εδώ ο Σίλβα χαρακτηρίζει δολοφόνο όχι την αμαρτία, άλλά το στρες. Στόχος του δεν είναι η μετάνοια, άλλά η εξουδετέρωση των τύψεων της συνείδησης, πού λογίζονται πηγή του στρες. Αν κάποιος αποκτήσει την πώρωση, δεν νοιώθει τύψεις για οτιδήποτε και θεωρεί τις όποιες εγκληματικές του πράξεις «καλές», δεν κάνει «αρνητικές σκέψεις» και δεν αποκτά στρες δεν χρειάζε­ται «να κλείσει τα μάτια του, να πάρει βαθιά ανάσα, να γυρίσει τα μάτια του ελαφρά προς τα πάνω και να πει νοερά: «Άκυρο, άκυρο»!

Αλλά ο χριστιανός ενδιαφέρεται να καθαρίσει την ψυχή του, όχι να σβήσει τις τύψεις και τις ένοχές θέλει να εξαλείψει την αμαρτία. Γι' αυτό και καταφεύγει στον πνευματικό και όχι στο «επίπεδο άλφα», αναφωνεί «ήμαρτον, ήμαρτον» και όχι «άκυρο, άκυρο»!

Ό άνθρωπος σήμερα διψάει για αγάπη, για συμ­φιλίωση με τον Θεό πού του δίνει βαθύτερο νόημα στη ζωή. δεν ικανοποιείται με τα αμφίβολα αποτελέσματα των μεθόδων αυτοσωτηρίας του Σίλβα, πού εναρμονίζονται με την πρόκληση του αρχαίου όφεως και ακυρώνουν το ευαγγέλιο του Θεού. Ό αρχαίος όφις είπε στην Εύα να αποβάλει την «αρνητική σκέψη», πώς τάχα το να παραβεί την εντολή του Θεού είναι κάτι κακό!

Ό χριστιανός δεν επιθυμεί να φθάσει στην λεγό­μενη κατάσταση «ευφυΐας» ή στην «Ανώτερη Ευφυΐα» σαν αποτέλεσμα αυτονομημένων προσπαθειών, με τη χρήση όποιων τεχνικών γνωρίζει πώς αυτό δεν τον οδηγεί στην αλήθεια, αλλά στη «γνώση» ότι είναι γυ­μνός (Γέν. γ' 7)' δεν του εξασφαλίζει εσωτερική γαλή­νη. Επιθυμεί όχι την «ειρήνη» πού είναι αποτέλεσμα ανθρώπινης προσπάθειας, αλλά εκείνη πού είναι χάρι­σμα, δώρο Θεού και καρπός του Αγίου Πνεύματος και οδηγεί σε πραγματική συμφιλίωση όχι μόνο με τον εαυτό του, αλλά και με τον πλησίον του και με τον ίδιο τον Θεό. «Ό δε καρπός του Πνεύματος εστίν αγά­πη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Γαλ. ε' 22).

Ή κίνηση λοιπόν δεν είναι ουδέτερη θρησκευτικά. Κηρύττει την αυτοσωτηρία και συγκαταλέγεται στη θρη­σκεία εκείνη, την όποια διακήρυξε ο αρχαίος όφις και η οποία οδήγησε τον άνθρωπο και ολόκληρη την δημιουργία στο σημερινό αδιέξοδο. Δεν λύει τα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου, είναι καταστροφική, ό­πως όλες οι λεγόμενες ψυχο-λατρείες. Ή ιδιότητα του ορθοδόξου Χριστιανού δεν συμβιβάζεται με την ιδιότητα του οπαδού της Μεθόδου Σίλβα.

Ψυχοδυναμική

α) Προέλευση

Πρόκειται για την κίνηση του Θεοφάνη Μπούκα, πού ίδρυσε διάφορες οργανώσεις: «Κέντρο Προγραμ­ματισμού Ζωής (ΚΠΖ), ή «Ινστιτούτο Προγραμμα­τισμού Ζωής» (ΙΠΖ) «Επιμορφωτική Εκδοτική Α.Ε.» (περιοδικό «Γονείς») «Επιμορφωτική Εκπαι­δευτική Εταιρία». [σημ. Το νέο όνομα της ομάδας είναι ΑΡΙΣΤΕΙΑ Α.Ε.]

Ή όλη «μέθοδος» αποτελεί ανακάτωμα στοιχείων πού βρίσκουμε και σε άλλες ομάδες, όπως στο Σίλβα Μάϊντ Κοντρόλ, στον Ινδουισμό, στον Αποκρυφι­σμό γενικότερα και στις ψυχο-λατρείες. Ό ίδιος ο Θ. Μπούκας, αναφέρει πώς στην «Ψυχοδυναμική» θα βρούμε «γνώσεις - κλειδιά από την ψυχολογία, την ψυχανάλυση, την κυβερνητική, τη Φιλοσοφία, τη θρη­σκεία, τη μεταφυσική, τη γιόγκα, τη φυσική υγειά, τη σαηεντόλοτζυ, την ψυχολογία της συμπεριφοράς, τη Χριστιανική Επιστήμη, την ψυχολογία του Βάθους κτλ.. Δεν απαιτεί προσκόλληση σε κάποιο δόγμα ούτε ν' αρνηθεί κανείς τις Φιλοσοφικές, τις πολιτικές ή τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις...» (Ψυχοδυναμική, εκδ. ΚΠΖ. σ. 6).

Σε έντυπo της κίνησης αναφέρεται πώς η μέθοδος ότιμιουργήθηκε το 1920 από τον Γερμανό Neymann και διαδόθηκε σαν Psychodynamics (Ψυχοδυναμική, τρίπτυχο). Στα σεμινάρια - βιβλία του ο Θ. Μπούκας αναφέρεται συχνά στον Έμερσον. Παραλείπει όμως τη σαφή αναφορά στο Σίλβα Mάϊντ Koντρόλ ή στη σαηεντόλoτζυ.

β) Διδασκαλία

Ή διδασκαλία της ομάδος κινείται στα πλαίσια της «Νέας εποχής» και υπογραμμίζει την «εσωτερική δύ­ναμη», πού αποτελεί «μυστικιστική αλήθεια», τον «κεν­τρικό πυρήνα του σύγχρονου ρεύματος σκέψης της Νέας Εποχής» (Εσώτερη δύναμη, πολυγρ. σ. 3).

Σύμφωνα μ' αυτή τη «μυστικιστική αλήθεια» υπάρχει «μόνο μία Σκέψη ή Πνεύμα, πού βασιλεύει πάνω σ' όλη τη ζωή. Ό Ιησούς το χαρακτήρισε σαν ο εσώτερος Πατέρας μας... Ό Έμερσον το έβλεπε σαν Ύ­περ-Ψυχή, σαν το Υπέρτατο Πνεύμα, σαν τον απρόσωπο Θεό πού μέσα του η κάθε καρδιά κτυπά. Εμείς το βλέπουμε σαν το σπουδαιότερο Εαυτό μας, σαν τη διαχρονική κι άπειρη ολότητα, πού την ονομάσαμε Θεό» (Εσώτερη δύναμη, σ. 3).

Ό «Θεός» λοιπόν ταυτίζεται με τη Σκέψη, είναι η «Υπέρ-Ψυχή» τού Έμερσον το «Υπέρ-Πνεύμα», ένας «απρόσωπος Θεός», ο «Εαυτός μας», η «Μία και μονα­δική Ζωοποιός Αρχή», πού βρίσκεται «στην καρδιά ό­λων αυτών πού υπάρχουν», «και αυτή η Αρχή αναμφίβολα είναι το Πνεύμα, ή ο Θεός. Ό κόσμος είναι Πνεύμα και έχει υλοποιηθεί» (Εσώτερη δύναμη, σ. 2).

Ό Μπούκας κινείται εδώ σε εξωχριστιανικό χώρο, ακόμη και αν επικαλείται τον Ιησού Χριστό. Αυτό φαί­νεται στο βιβλίο «Ό δρόμος της έκστασης με ερωτική αλχημεία» (εκδ. ΚΠΖ).

Σ' αυτό το βιβλίο αναφέρει πώς στην πρώτη αρχή υπήρξε ο «Παραμασίβα» σαν «ένας ανδρόγυνος Θεός», ταυτόχρονα άνδρας και γυναίκα, η «Απόλυτη Συνείδηση, πού έχει σαν βασικό χαρακτηριστικό την ελευθέρια». Αυτή η «Απόλυτη Συνείδηση», ο Παραμασίβα, «για να διαλεχτεί με τον εαυτό του, διαφοροποιήθηκε σε πνεύμα (Σίβα) και σε «δημιουργική Ενέργεια Ζωής» (Σάκτι) και η ένωση των δύο αυτών δημιούργησε το Σύμπαν, η «Απόλυτη Συνείδηση» γίνεται «Ενσαρκωμένη Συνείδηση», «διασπάται μέσα στην ύλη και ξεπηδά η πολυμορφία μέσα από την ενότητα».

Ό άνθρωπος δεν είναι κάτι ξεχωριστό από το Σύμ­παν ή από το "θεό». «Μια πού το σύμπαν είναι άπειρο κι αιώνιο, κι επειδή υπάρχετε μέσα στο σύμπαν, είσαστε ένα τμήμα του, γι αυτό κι ΕΣΕΙΣ είσαστε άπειροι και αιώνιοι», λέγει ο Θ. Μπούκας (Το μυστικό της αιώνιας Νεότητας, εκδ. ΚΠΖ, σ. 13). Σε εγκύκλιο επιστολή χω­ρίς ημερομηνία απευθύνεται στον «μαθητή της Αλή­θειας», τον καλεί να χαλαρώσει, να κλείσει τα μάτια του και διαλογιζόμενος «το μεγαλείο του Σύμπαντoς» να πει: «Είμαι ένα τμήμα του άπειρου Σύμπαντoς είμαι απεριόριστος σε σοφία και δύναμη... ». «Μέσα στον ίδιο τον εαυτό μας βρίσκεται η πραγματική ευτυχία. Μέσα στον ίδιο τον εαυτό μας βρίσκεται ο απέραντος ωκεα­νός του ‘Θεϊκού νέκταρ’: Αναζητήστε τον μέσα στον ίδιο τον -εαυτό σας», «δεν θα χρειασθεί να ενωθούμε με τον Θεό - αλλά θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε κάτι ξεχωριστό από τον Θεό», είμαστε «σαν το χείμαρρο του βουνού», πού τρέχει να ενωθεί με τον ωκεανό, καταλήγει ο Μπούκας (Αγάπη, πολυγρ., σ. 25.19).

«Ο Θεός είναι η αλήθεια. Γνωρίζοντας ποιος είσαι πραγματικά, γνωρίζεις την αλήθεια. Ένα μικρό μέρος από την αλήθεια αρχίζεις να μαθαίνεις, μαθαίνοντας για τον εαυτό σου με την ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ» (Αυτογνωσία, μικρό βιβλίο, εκδ. ΚΠ2, Αθήνα 1986, σ. 14). Στόχος της κίνησης δεν είναι να γνωρίσει κανείς τον Θεό έξω από τον άνθρωπο, αλλά να γνωρίσει τον εαυτό του, ν' αποκτήσει «αυτογνωσία». Όμως πρέπει προηγουμένως «ν' απελευθερωθείς από τις ψευδαισθήσεις για τον εαυτό σου, για τούς ανθρώπους γύρω σου και για το σύμ­παν σου» (Αυτογνωσία. Μικρό βιβλίο, σ. 29). «Υπολογίστε την άξία του εαυτού σας στον υπέρτατο βαθμό... Να εξομοιώνετε πάντα τον εαυτό σας με το άπειρο. Αυτή είναι η κληρονομιά σας» (Για να κερδίσετε χρή­ματα χωρίς άγχος. το μεταφυσικό μυστικό του πλούτου, εκδ,. ΚΠ2).

Οι ίδιες θέσεις διατυπώνονται σε πολυγραφημένο έντυπο με τίτλο «Προσευχή», το όποιο βρέθηκε στο αρχείο μου, μαζί με κείμενα του Θ. Μπούκα, στο όποιο δεν υπάρχει ένδειξη για την προέλευσή του, κινείται στον ίδιο πνευματικό χώρο.

Μιλάει για τη «Θεία Παρουσία» μέσα μας, πού ρυθμίζει όλες τις υποθέσεις «εγκαταλείπω την αίσθηση της διαχωριστικότητας... Το θείο Πνεύμα είναι ακριβώς εκεί πού βρίσκομαι, μέσα μου, γύρω μου και με πλημμυρίζει.. Ή παλιά θρησκεία λέει ότι άθεος είναι αυτός πού δεν πιστεύει στο Θεό. Ή νέα θρησκεία λέει ότι άθεος είναι όποιος δεν πιστεύει στον εαυτό του. Πί­στευε στον εαυτό σου, πίστευε στον εαυτό σου, πίστευε στον εαυτό σου, πίστευε στον μοναδικό Θεό, αυτό είναι το μυστικό για να ξυπνήσει το μεγαλείο της ψυχής. Κι αν πιστεύεις σε δεκάδες Θεούς, αλλά δεν έχεις πίστη στον εαυτό σου, δεν υπάρχει σωτηρία για σένα... Δο­ξάστε στον άνθρωπο τη δύναμη πού υπάρχει μέσα του. Γνωρίστε τη δύναμη πού υπάρχει μέσα σας. Το ιδανικό της πίστης στον εαυτό μας είναι ή μεγαλύτερη αλήθεια για μας. Αν έχουμε διδαχθεί την πίστη στον εαυτό μας και την πραγματώσουμε, τότε θα εξαφανισθούν ως δια μαγείας τα κακά και οι δυστυχίες πού υπάρχουν στη ζωή μας... Όποιος πιστεύει ότι θα γίνει μεγάλος, γίνεται μεγάλος... Είναι αλήθεια ότι μέσα μας υπάρχει ωκεανός από δύναμη και ευλογία».

Ό Θ. Μπούκας μας προσφέρει «συνταγή» για οτιδήποτε επιθυμήσουμε. Για να πραγματοποιήσουμε τους «ευγενικούς σκοπούς» μας, ν' αποκτήσουμε «αυτοπεποίθηση», να ελευθερώσουμε τη «μνήμη» μας, να μπορούμε να μιλάμε «με άνεση», να είμαστε «πειστικοί» ή να διορθώσουμε οποιεσδήποτε διαταραχές (Το πρώτο βήμα... για την αυτογνωσία, εκδ. Επιμορφωτική Εκδοτική Α.Ε., Αθήνα 1986, σ. 4-5).

«Για να κερδίσετε χρήματα χωρίς άγχος το μεταφυσικό μυστικό του πλούτου», αυτός είναι ο τίτλος άλλου βιβλίου - σεμιναρίου στο όποιο αναφερθήκαμε(εκδ. ΙΠΖ). Εκεί, ο Θ. Μπούκας υπόσχεται «ευτυχία, υπεραφθονία, ασταμάτητη ευημερία» και ακόμη φί­λους, χρήμα, χαρά, ηρεμία πνεύματος, υγειά (σ. 7). Με αναφορά στον Έμερσον και σε άλλους, καταλήγει στο συμπέρασμα πώς «Ο πλούτος είναι η φύση του σύμπαντος» και περιλαμβάνει, όχι μόνο τον πνευματικό, αλλά και τον υλικό πλούτο. «Δεν είναι δυνατόν να είσθε σύγχρονα πνευματικό άτομο και φτωχός... αντίθετα το φτωχό άτομο δεν είναι πνευματικό» (σ. 12). «Μά­θε ότι το χρήμα είναι πνευματικό», επαναλαμβάνει ο Θ. Μπούκας με αναφορά και πάλι στον Έμερσον, (σ. 14).

«Τέλεια μνήμη. Το μυστικό του γρήγορου διαβάσματος. πως να περνάτε τις εξετάσεις. Για να μιλάτε στο κοινό... Να κερδίζετε σε αθλήματα», αυτός είναι ο τίτλος άλλου σεμιναρίου - βιβλίου του Θ. Μπούκα (εκδ. ΙΠΖ). Με αυτό το σεμινάριο δίδεται η «συνταγή» ακόμη και πως να κερδίζει κανείς στα Χαρτιά, στο σκάκι(σ. 44)' πως να ξαναβρεί χαμένα αντικείμένα και πως να ξυπνήσει χωρίς ξυπνητήρι (σ. 45). Ακόμη υπάρχει και το σεμινάριο - βιβλίο «Το μυστικό της αιώνιας νεότητας» (εκδ. ΙΠΖ!).

γ) Ή «συνταγή»

Το «μυστικό» του Θεοφάνη Μπούκα λέγεται «αυτογνωσία». Όποιοι παρακολουθήσουν τα σεμινάρια αυτογνωσίας, μπορούν ν' απαλλαγούν από τη φοβία του θανάτου και από κάθε άλλη φοβία, από τη μελαγχολία και κάθε άλλη κατάθλιψη, από σεξουαλικό πρόβλημα, από συναισθηματική νέκρωση, σωματικούς πόνους, βραδυγλωσσία, να κόψουν το κάπνισμα, την κατάχρηση του αλκοόλ... (Αυτογνωσία, εκδ. ΚΠΖ Αθήνα 1986, σ. 16).

Ή «συνταγή» θεμελιώνεται στις θεολογικές, κο­σμολογικές και ανθρωπολογικές αντιλήψεις της «Νέας Εποχής». Στο σεμινάριο - βιβλίο «Αιθερική ίαση ΡAL» ο Θ. Μπούκας μιλάει για «τεχνική πνευματικής ίασης» και την προσδιορίζει σαν «επιστήμη όπου οι Παγκόσμιες Ζωικές Δυνάμεις συγκλίνουν να μεταφέρονται από το θεραπευτή στον άρρωστο». Όλο το διά­στημα, λέγει, «Καλύπτεται από τις Παγκόσμιες Ζωικές Δυνάμεις», οι οποίες «διαποτίζουν όλη την ύλη και σχηματίζουν τη μήτρα πού πάνω της... έχει οικοδομηθεί ολόκληρη η δημιουργία».

Πίσω από τον εγκέφαλο μας, λέγει ο Μπούκας, βρίσκεται η «Πνευματική Δύναμη», «το ίδιο το Πνεύμα, όπως άλλοι το ονομάζουν, η θεϊκή Δύναμη μέσα στον άνθρωπο. Αυτή είναι η πιο κοντινή πλευρά προς το δημιουργό πού μέχρι τώρα ξέρουμε». Ό άνθρωπος είναι «μια Πνευματική δύναμη, μια Σπίθα της Θείας δημιουργικής ουσίας, πού εκτινάχθηκε από την ίδια τη δημιουργική ουσία κι έχει εμπλακεί μέσα στην ακα­τέργαστη ύλη». Ό «θεραπευτής», σαν «τμήμα αυτής της δύναμης», αντλεί απ' αυτήν και «βόηθα όπου χρειάζεται»!

Ό άνθρωπος χρησιμοποιεί μόνο το 10% «από τις δυνάμεις του», πού λογίζονται από την οργάνωση του Θ. Μπούκα, απεριόριστες, αφού είναι «Σπίθα της Θείας δημιουργικής ουσίας». Το σεμινάριο - βιβλίο «Ψυχο­δυναμική» έχει υπότιτλο: «πως να χρησιμοποιήσετε το υπόλοιπο 90% του μυαλού σας» (εκδ. ΚΠΖ). Αυτό βρί­σκεται «σε λανθάνουσα κατάσταση» και η «Ψυχοδυνα­μική» με τις «γνώσεις - κλειδιά» προσφέρει την «τεχνι­κή» πού μπορεί να απελευθερώσει το απεριόριστο δυ­ναμικό (σ. 6), για την κατασκευή του υπεράνθρωπου.

Ό Θ. Μπούκας κηρύττει την «αυτο-σωτηρία» του ανθρώπου. Αν κάποιος εξαρτά τη σωτηρία του από παράγοντες έξω από τον εαυτό του, όπως λόγου χάρη ο χριστιανός, αυτό του στερεί τη δυνατότητα «να ενεργοποιήσει τις εσωτερικές του δυνάμεις» είναι η αιτία πού αισθάνεται «περισσότερο αβοήθητος και δυστυχισμένος». Έτσι είναι «επιτακτική ανάγκη» σήμερα «να στραφεί ο άνθρωπος στον ίδιο τον εαυτό του... σ' αυτή την ανεξάντλητη πηγή ενεργείας, πού έχει μέσα του, και να τη χρησιμοποιήσει δημιουργικά στη ζωή του» (σ. 5).

Ή «αυτογνωσία» είναι για τον Μπούκα το παν. Αν ο άνθρωπος γνωρίσει τον εαυτό του, τις απεριόριστες δυνάμεις του, και αν χρησιμοποιήσει τις «τεχνικές», μπορεί να ενεργοποιήσει αυτές τις δυνάμεις. «Με την Αυτό-Ψυχολογία... εξετάζεις τον εαυτό σου από την άποψη του τι θα μπορούσες να είσαι ή να γίνεις. Αυτή είναι η μόνη ψυχολογία: Αυτή πού μελετά τον άνθρωπο από την πλευρά του υπέρτατου δυναμικού του, με σκοπό να παράγει έναν ανώτερο τύπο ανθρώπου. Αυτός ο ΝΕΟΣ ΆΝΘΡΩΠΟΣ δεν υποτάσσεται στη ζωή, έτσι όπως είναι...» (Αυτογνωσία. Μικρό βιβλίο, σ. 11).

Αυτή η θέση αποδεικνύει πώς η ψυχολογία του Θ. Μπούκα είναι ακατανίκητη χωρίς τις ανθρωπολογι­κές του αντιλήψεις, πού τοποθετούνται σε εξωχριστιανι­κό αντικειμενικό χώρο, είναι δηλαδή αντιχριστιανικές αντιλήψεις.

Στο σεμινάριο - βιβλίο «Αυτό-Ψυχανάλυση». Ένα μεταφυσικό σύστημα για τέλεια αυτογνωσία, πού οδηγεί την ξαφνική φώτιση, στην απελευθέρωση όλων των δυνατοτήτων του πνεύματος, στην τέλεια υγειά και αρμονία, στην υπέρτατη ελευθερία» (εκδ. ΙΠΖ), επανα­λαμβάνει ότι «η νέα ή υπερ-ψυχολογία» πού διδάσκεται εκεί είναι «η μόνη αληθινή ψυχολογία... πού μελετά τον άνθρωπο από την πλευρά του υπέρτατου δυναμικού, με σκοπό να παράγει έναν ανώτερο τύπο ανθρώ­που, το «ΝΕΟ ΑΝΘΡΩΠΟ» (σ. 2).

Το σεμινάριο υπόσχεται «απελευθέρωση από τις ψευδαισθήσεις για τον εαυτό σας, για τούς ανθρώπους γύρω σας και για το σύμπαν σας», δηλαδή «απελευθέ­ρωση» από τις μέχρι τώρα θρησκευτικές πεποιθήσεις, και ταύτιση «του εαυτού μας». Πρόκειται για «μελέτη πού βασίζεται στη ΓΝΩΣΗ και στην έννοια του «Ζέν» του ‘ξαφνικού φωτισμού’». Για το «γνωστικό τρόπο» ή τον «τέταρτο δρόμο», πού σημαίνει «ολοκληρωτική ε­λευθερία μέσα απ' την άμεση εμπειρία της γνώσης πού είναι μια "ξαφνική" αφύπνιση» (σ. 4).

δ) Ό δρόμος, της σεξουαλικής αλχημείας

Ό Μπούκας καταφέρεται εναντίον των «ψευδο­θρησκευτικών και βλαβερών πίστεων», πού θέλουν πε­ριορισμούς στη σεξουαλική δραστηριότητα και υπογραμμίσει πώς «η αληθινή πνευματικότητα και σεξουαλικότητα αλληλοσχετίζονται πάντα» (Η πραγματική έννοια της σεξουαλικότητας. Νέα σεξουαλική εμπειρία, εκδ. ΙΠΖ, σ. 3). Ή Εκκλησία, λέγει, ισχυρίζεται πώς το σεξ δεν επιτρέπεται έξω από το γάμο, αλλά το «Ινστιτούτο Προγραμματισμού Ζωής» λέγει πώς «κανένας δεν μπορεί να νομοθετήσει τον ερωτά ή το σεξ», γιατί κάθε τέτοια προσπάθεια οδηγεί στη διαστροφή. Για το σεξ καταλήγει, δεν υπάρχει «ιδιαίτερη ώρα», «ιδιαίτερος τόπος» ή «ιδιαίτερος τρόπος», ούτε «ιδιαίτερη ηλικία» (Ή πραγματική έννοια της σεξουαλικότητας, σ. 7­8).

Για να «απελευθερωθεί» κανείς από τις «απαγο­ρεύσεις», ο Μπούκας συνιστά «να κοιμάται γυμνός» και να κυκλοφορεί στο σπίτι του γυμνός, ακόμη και μπροστά στα παιδιά του... ΓΟΝΕΙΣ: μη επιτρέπετε αυτά τ' αρχικά ταμπού ν' απαγορεύσουν τη ,δημιουργική ικανότητα των παιδιών σας». Επίσης συνίσταται ο «χορός της κοιλιάς», τον όποιο πρέπει κανείς να εκτελεί γυμνός μπροστά στον καθρέφτη (σ. 14-15). Ό Θ. Μπούκας, με το σεμινάριο για τη σεξουαλικότητα, υπόσχεται «Χρυ­σό αιώνα αισθησιασμού» και «Θεία ελευθερία χωρίς απαγορεύσεις» (σ. 16).

Άλλο σεμινάριο - βιβλίο είναι «Ό δρόμος της έκστασης με ερωτική αλχημεία» (εκδ. ΚΠΖ). Το «κατ' εικόνα» ερμηνεύεται σ' αυτό το σεμινάριο: «Ή ενέργεια του Θεού βρίσκεται έτσι μέσα στον καθένα μας (κι η ενέργεια του καθένα μας μέσα στο Θεό) όπως και σ' όλα τα πράγματα κι η προοδευτική αφύπνιση της συ­νείδησης δεν είναι τίποτ’ άλλο από τη θεία υλοποίησή της». Γι' αυτό το σκοπό χρησιμοποιείται η σεξουαλική αλχημεία (Τάντρα), της ένωσης της «αρχής του αρσενικού» και της «θηλυκής αρχής» (συν και πλην) (Ό δρό­μος της έκστασης, σ. 4).

Σε διαφημιστικό έντυπο του ΚΠΖ αναφέρεται πώς «ερωτική αλχημεία» είναι «μετασχηματισμός και χρησιμοποίηση της ενέργειας, πού εκλύεται την ώρα της σεξουαλικής πράξης για την ενεργοποίηση των κέντρων(τσάκρας) και τη διεύρυνση της συνείδησης». Αυτή η «Ερωτική δύναμη» είναι κατά το ΚΠΖ «η πιω μεγάλη δημιουργός δύναμη μέσα στο Σύμπαν».

Το ότι δεν πρόκειται εδώ για θεωρητική ενασχόληση με κάποιες ξένες ιδεολογίες φανερώνεται από τη δήλωση του Θ. Μπούκα ότι «τα τάντρα δεν μπορεί κανείς να τα διδαχθεί, όπως και η έκσταση δεν μπορεί να λεχθεί. Πρέπει να το ζήσεις... ».

Ακόμη αναφέρεται στις διάφορες σχολές τάντρα, με δευτερεύουσες διαφορές, για τις όποιες όμως δεν μιλάει, γιατί έχει την άποψη πώς είναι καλύτερα να τις διαπιστώσει κανείς «στην πρακτική εμπειρία». Όμως ό­λες ενώνονται με «την υλοποίηση του υπέρτατου σκοπού και τα μέσα γι' αυτή την υλοποίηση. Αυτός ο σκο­πός έχει διάφορα ονόματα: πραγματοποίηση του Από­λυτου, εσωτερική Ενότητα, Κενό... Νιρβάνα («αυτή είναι η Αιώνια ζωή, με την εξάλειψη της χίμαιρας της γέννησης και του θανάτου»), «Σαμάντι», «Σατόρι» κλπ. (Ό δρόμος της έκστασης, σ. 3).

Ακόμη προσθέτει: Ή «καθαγιασμένη ένωση του άνδρα και της γυναίκας... αναπαράγει την ένωση του Σίβα και της Σάκτι και δίνει μια πρόγευση της τελικής απελευθέρωσης» (σ. 5). Υπογραμμίζει πώς η «μακροκοσμική μορφή της κοσμικής ενέργειας μέσα μας» πού ονομάζεται Κουνταλίνι και είναι σαν ένα φίδι κουλουριασμένη «ανάμεσα στον πρωκτό και στα γεννητικά όργανα», αφυπνίζεται με τη σεξουαλική αλχημεία και ανέρχεται μέσω των τσάκρας μέχρι τον εγκέφαλο οδηγώντας «έξω από την τέταρτη διάσταση: σ' αυτήν του ωκεανικού χώρου»; Έτσι ο «αλ­χημικός γάμος» χρησιμοποιεί την «εξωτερική και εφήμερη σεξουαλική ένωση με σκοπό να προκαλέσει τον διαχρονικό γάμο του εσώτερου άντρα και της εσώτερης γυναίκας, πού δεν είναι άλλος από την ένωση των τσάκρας μεταξύ τους».

Κατά τον Μπούκα, με τη σεξουαλική ένωση εκπέμ­πεται ενέργεια, πού δραστηριοποιεί και ενώνει σταδιακά όλα τα ζεύγη των τσάκρας (αρσενικό και θηλυκό), μέχρι το ανώτατο επίπεδο, όπου εξαφανίζεται πλέον κάθε διαχωρισμός και δεν είναι ένωση, αλλά «κατάσταση ενότητας» (Ό δρόμος της έκστασης, σ. 16).

ε) Ή δυστυχία του ανθρώπου

Όλες οι θλιβερές καταστάσεις στη ζωή, λέγει ο Θ. Μπούκας, οφείλονται στην άγνοια του ανθρώπου σχετι­κά με την αληθινή του ύπαρξη. «Ο καθένας είναι υ­πεύθυνος για τον πόνο του. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι μια αφύπνιση, ή αναγνώριση ότι ταυτιζόμαστε με κάτι πού δεν είναι στ' αλήθεια ο εαυτός μας, μα πού είναι «το κέντρο και το στήριγμα του πόνου: το Εγώ, αυτό το κέντρο του φόβου, της επιθυμίας, της έλξης... πού διαιωνίζει την ψευδαίσθηση του χωρισμού, της δυαδικότητας» (Ό δρόμος της έκστασης, σ. 6).

Στο σεμινάριο - βιβλίο «Αυτογνωσία» (σ. 35) ανα­φέρεται πώς η έδρα των ψευδαισθήσεων είναι το «α­νεκπαίδευτο Υποσυνείδητο», πού μπορεί να επιβάλει «Φαντάσματα» με τη μορφή «σωματικών καταστάσεων», όπως νεύρων, δυσπεψίας, μυϊκών πόνων, ψευδισμού κ.ο.κ. ή και «πνευματικών καταστάσεων», όπως φόβου, ­αγωνιάς, άγχους κ.τ.λ ή και ιδεών. Αυτά τα «Φαντάσματα» ευημερούν με τις «αρνητικές σκέψεις» ή όταν τούς δίδει κανείς προσοχή. Το ίδιο τονίζεται και στο βιβλίο «Οι ρίζες των ασθενειών» (εκδ. KΠΖ).

«Αυτό πού διαλέγουμε να σκεφτούμε και να πούμε σήμερα, αυτή τη στιγμή, ΑΥΤΟ θα δημιουργήσει το αύριο... η δύναμη της δημιουργίας βρίσκεται στην παρούσα στιγμή» (σ. 3). «Είναι δική σου επιλογή ο τρόπος της ζωής σου και από τη δική σου δύναμη και στάση εξαρτάται. Κανένας άλλος δεν σκέπτεται με το δικό σου μυαλό εκτός από σένα. Ή δύναμη της σκέψης δημιουργεί αυτά πού την τροφοδοτούμε» (σ. 5). Οι σκέ­ψεις πού αποθηκεύονται στο υποσυνείδητο δημιουργούν τις καταστάσεις στη ζωή μας, θετικές ή αρνητικές. Αλλαγές στο υποσυνείδητο επιφέρουν αυτόματα και αλλαγές στις καταστάσεις της ζωής μας.

«Οποιαδήποτε ασθένεια μπορεί να ιαθεί, αντιστρέφοντας απλώς την διανοητική μας στάση απέναντι στη ζωή». Έτσι μπορεί να θεραπευθεί ακόμη και ο καρκίνος: «Όταν ο καρκίνος ή η οποιαδήποτε άλλη αρρώστια ξαναεμφανίζεται, δεν οφείλεται στην ελλιπή φροντίδα του γιατρού, αλλά στο ότι ο ασθενής δεν έχει αλλάξει πνευματική στάση, και έτσι ξαναδημιουργεί την ίδια αρρώστια» (σ. 1).

Ή «πραγματική σας φύση είναι ο πλούτος και η αφθονία» και αυτό πρέπει να το μάθετε, λέγει ο Μπού­κας, «ακριβώς όπως το Σύμπαν είναι απέραντο και ατέ­λειωτο, έτσι είναι και η πραγματική και η μοναδική σας ταυτότητα. Είσαστε ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ όλης της ύπαρξης... Κλείστε το χρήμα στο μυαλό σας. Το πιο ισχυρό μυστικό απ' όλα είναι να ξέρετε ότι το χρήμα υπάρχει στο Πνεύμα σας κι έτσι θα ναι πάντα μαζί σας», αναφέ­ρεται στο σεμινάριο - βιβλίο «Για να κερδίσετε χρήμα­τα χωρίς άγχος» (σ. 14) και αυτό ισχύει και για την υγειά και για το κάθε τι

«Όλα τα πράγματα είναι πρώτα πνευματικά και ύστερα γίνονται», αναφέρεται στο σεμινάριο –βιβλίο «Η δύναμη της πίστης» (Αθήνα 1987, σ. 35) και εννοεί πώς εκείνος πού θα «πιστεύει» πώς έχει θεραπευθεί είναι και στην πραγματικότητα θεραπευμένος, ενώ εκείνος πού θα το αμφισβητήσει «αφήνει το διάβολο να τον ληστέψει, γιατί «ή πίστη φέρνει το αόρατο στην περιοχή του ορατού». «Ή αρρώστια δεν στέλνεται από τον Θεό, αλλά από τον διάβολο» (σ. 126). Το ΙΠΖ έχει ειδικό σεμινάριο με τίτλο «Το μυστικό της αιώνιας νεό­τητας» και υποστηρίζει: «μπορείτε να ζήσετε για πάντα», γιατί ο θάνατος -είναι «ψευδαίσθηση, πού μπορεί ν' αποφευχθεί». Με το σεμινάριο θα αλλάξει η «φυσική ηλικία», «κάθε τι πού δεν είναι ομαλό και φυσικό τμήμα του σύμπαντος ή της Φύσης, δεν χρειάζεται να το γνω­ρίσει κανένας πού κατέχει την εσώτερη ΓΝΩΣΗ» (σ. 8).

στ) Θετική σκέψη

Ή βάση της μεθόδου του Μπούκα είναι η «αυτογνωσία», η σκέψη πού έχει κανείς για τον εαυτό του, ή αυτοσυνειδησία του. Ποτέ μη ζητάς ευκαιρίες ν' αλ­λάξεις τις περιστάσεις. Άλλά ψάξε πρώτα τη σκέψη σου (με τις τεχνικές πού διδάσκει η ΑΥΤΌΓΝΩΣΙΑ) και οι περιστάσεις θ' αλλάξουν αναπόφευκτα» (Αυτογνωσία. Μικρό βιβλίο, σ. 14). «Εσύ τώρα καλείσαι να δημιουργήσεις το σκοπό σου με το Συνειδητό Νου σου... Θα χρειασθεί στη συνεχεία να μεταφέρεις το σκοπό σου σε Νοητική Εικόνα» και η «περιγραφή» του σκοπού σου θα «μιλήσει αποτελεσματικά στο υποσυ­νείδητό σου» (Αυτογνωσία, σ. 29).

Κατά τον Μπούκα υπάρχει η «υποσυνείδητη τελεο­λογία» και σύμφωνα μ' αυτό το νόμο «κάθε ιδέα πού φυτεύεται σταθερά στο Υποσυνείδητο και δεν παραγκωνίζεται από κάποια άλλη, φθάνει πάντα στην πραγματοποίηση της» (Αυτογνωσία, σ. 30). Σε άλλο σημείο χρησιμοποιείται ο όρος «πίστη». «(Αν αυτό το έχεις πι­στέψει απόλυτα, τότε μπορείς τώρα, αύτη τη στιγμή, να θέσεις σε λειτουργία την Υποσυνείδητη Τελεολογία, για την πραγματοποίηση αυτού πού επιθυμείς. Μπορείς να δώσεις στο Υποσυνείδητο σου την εντολή, ν' αρχίσει να εργάζεται για την πραγματοποίηση του σκοπού σου. Αρκεί να εμφυτεύσεις σταθερά στο Υποσυνείδητο σου την ιδέα του κύριου σκοπού σου και να την διατηρήσεις εκεί, μη αφήνοντας άλλη ιδέα να της πάρει τη θέση, μέχρι τη στιγμή πού ο σκοπός σου θα πραγματοποιηθεί» (Αυτογνωσία, σ. 32).

«Θέλω και μπορώ», είναι ο χαρακτηριστικός τίτλος βιβλίου του Θ. Μπούκα. Στην εισαγωγή αναφέρεται: «Το υποσυνείδητο έχει μια ιδιότητα να καταγράφει αυτόματα και με ακρίβεια τα μηνύματα πού παίρνει, είτε αυτά είναι θετικά είτε αρνητικά, και να δίνει τα ανάλογα αποτελέσματα». «Ξεκινάμε από μια βασική αρ­χή, ότι η σκέψη είναι δύναμη. Οτιδήποτε θέλουμε να πετύχουμε, γίνεται πρώτα σκέψη και ύστερα μετατρέπε­ται σε πράξη». Αρκεί «να το σκεφθείς καθαρά, έντονα και θετικά και να το πραγματοποιήσεις μέσα σου, στη σκέψη σου πριν το αποφασίσεις» (Aυτoγνωσία, Μικρό βιβλίο, σ. 30). «Είναι ανάγκη να σκέπτεστε σωστά για να γίνετε πλούσιοι. Απ' τη στιγμή πού θα ξέρετε τις μεταφυσικές αρχές της ευημερίας και θα χετε ξεριζώσει όλα τα λαθεμένα πρότυπα σκέψης από το υποσυνείδητο πνεύμα σας, πού σας έχουν δώσει ένα λαθεμένο σύστημα αξιών, τότε τίποτα δεν θα μπορέσει να σας εμποδίσει από τον ΑΝΕΞΑΝΤΛΗΤΟ ΠΛΟΥΤΟ πού θα είναι δικός σας!» «Κρατείστε τη σκέψη σας συγκεντρωμένη στον κανόνα της ευημερίας όπως τον διατυπώσα­με σ' αυτό το σεμινάριο και η ευωχία σας θα καταστεί αναπόφευκτη... Δημιουργείστε γύρω σας πλούσιες εμ­πειρίες: πηγαίνετε στα καλύτερα εστιατόρια, φάτε τα κα­λύτερα φαγητά, φορέστε κομψά ρούχα...» (Για να κερ­δίσετε χρήματα χωρίς άγχος, σ. 12,21).

Αν κάποιος σκεφθεί τον εαυτό του «γοητευτικό, ελκυστικό, ‘σέξι’ θα ξαφνιαστεί «με τις επιτυχίες πού θα σημειώσει», λέγει ο Μπούκας θα τραβάει τούς άλ­λους «σαν μαγνήτης». Γι' αυτό συμβουλεύει: «Όταν κοιταζόσαστε κάθε πρωία στον καθρέφτη, τι βλέπετε εκεί μέσα; Χαιρετάτε τον εαυτό σας και του λέτε, - ‘Γεια σου ακαταμάχητε’! ή λέτε, ‘Ωχ και εσύ μπροστά μου’! (Το πρώτο βήμα στην επικοινωνία με το άλλο φύλο, εκδ. ΙΠΖ, σ. 5).

ζ) Τα επίπεδα του νου

Και ο Θ. Μπούκας, μαζί με τον Jose Silva μνημο­νεύει τέσσερα επίπεδα του νου και ισχυρίζεται πώς στα «βαθύτερα επίπεδα α, θ και δ, ο εγκέφαλος έχει απε­ριόριστες δυνατότητες. Στο σεμινάριο - βιβλίο «Ψυχο­δυναμική. Ή δύναμη του Νου στο επίπεδο Άλφα ή πώς να χρησιμοποιήσετε το υπόλοιπο 90% του μυαλού σας» (εκδ. ΚΠΖ, ο. 10) αναφέρεται πώς αφού περάσου­με τα επίπεδα του υποσυνείδητου, φτάνουμε σ' ένα πολύ λεπτότερο συνειδησιακό επίπεδο, πού χαρακτηρί­ζεται χώρος της καθαρής ενέργειας... ο χώρος της Δημιουργικής Διάνοιας. Το ΕΊΝΑΙ, η πεμπτουσία της δομής των πραγμάτων και όλων των όντων. Το σημείο πού χωρίζει το υποσυνείδητο από το χώρο της καθαρής συνείδησης το ονομάζουμε πηγή της σκέψης. Εκεί δημιουργείται η σκέψη» (σ. 10)

Όταν μεταβαίνουμε σε βαθύτερα επίπεδα συνείδησης, κοντά στην «πηγή της σκέψης», τότε «οι εντολές πού θα δίνουμε... θα πραγματοποιούνται οπωσδήποτε», εκτός αν δεν είναι στα «όρια του δυνατού» ή αν δοθεί «κάποια αντίθετη εντολή»! (σ. 17)' «δεν υπάρχει κανένα όριο σ' αυτές τις πέρ' απ' το συνειδητό διορατικές σκέ­ψεις πού θα γεννηθούν μέσα μας: μία ιδέα για να βγάλετε χρήματα, ένα νέο τραγούδι... μία μεγάλη εφεύρεση... μία μοναδική ιδέα για νέες επιχειρήσεις κι ο,τι άλλο θέλετε» (Τέλεια μνήμη με τις αρχές της ψυχοδυναμικής, εκδ. ΙΠΖ, σ. 56).

Με την «ψυχοδυναμική» ο Θ. Μπούκας υπόσχεται τη δυνατότητα για τη χρησιμοποίηση του νου «σ' εκείνα τα βαθύτερα επίπεδα, όπου λειτουργούν οι απεριόρι­στες δυνατότητές του... προγραμματίζει το νου του στην πρόοδο και την ευτυχία. Βάζοντας σε ενέργεια φυσι­κούς νόμους, αυξάνει κανείς την εργασία του, την εφευρετικότητα του και τον πλούτο των αρετών, των συ­ναισθημάτων και των ιδεών του...» (Ψυχοδυναμική ­τρίπτυχο, εκδ. ΚΠΖ).

η) Οι τεχνικές

Οι τεχνικές του Θ. Μπούκα στηρίζονται στις δοξα­σίες περί «θετικής σκέψης» και «προγραμματισμού» του νου, με σκοπό την ενεργοποίηση δήθεν δυνάμεων από το Υποσυνείδητο.

Κατ' αρχήν χρησιμοποιούνται ασκήσεις χαλάρωσης και αυθυποβολής, με φράσεις σαν κι αυτές: «Δέχομαι ειρήνη, ηρεμία και ανυπαρξία» (Αυτογνωσία. Σύστημα αυτοψυχολογίας, εκδ. ΙΠΖ, σ. 10). «Έχω δυνατό χαρακτήρας. Έχω μαγνητική προσωπικότητα. Είμαι Κύριος του εαυτού μου και του πλήθους...». «αισθάνομαι νέος. Είμαι συνεπώς νέος» (Αυτογνωσία, ο. 12.25).

«Όταν θα έχετε χαλαρώσει τελείως αιωρούμενος σχεδόν μεταξύ ύπνου και εγρηγόρσεως, να φέρετε στη σκέψη σας το όραμα του εαυτού σας, όπως θα θέλατε να είστε. Δείτε τον εαυτό σας, σαν σε οθόνη κινηματο­γράφου, να παίρνει επιτυχώς μέρος σε κάποια σκηνή, η όποια να είναι καθ' οδών προς τον -σκοπό σας...»

(Αυτογνωσία, σ. 11). Τότε, λέγει ο Μπούκας, «πολύ σύντομα, ο νόμος της Υποσυνείδητης Τελεολογίας θα αρχίσει «να γεννά, να παράγει στο Υποσυνείδητο σας, αυξανόμενης κλίμακας θετικές δυνάμεις...» (Αυτογνωσία, σ. 12).

Ή ίδια «μέθοδος» ακολουθείται και για «θεραπείες» άλλων. Έτσι στο σεμινάριο - βιβλίο «Αιθερική ίαση ΡAL» (σ. 15) αναφέρεται: «Σκεφθείτε ένα δονητικό, όλο παλμούς λευκό φως να κατεβαίνει πάνω στο κρανίο σας... οραματιστείτε τη Χρυσή Σφαίρα να στέκει ακριβώς πάνω από την κορυφή του κεφαλιού σας και ζητείστε με ξεκάθαρη πίστη να σας διαποτίσει αύτη η χρυσή Ακτίνα Πνευματικής ενέργειας... Μη διδάξετε αύτη την πρακτική σε κανένα, γιατί όσο πιο πολύ δι­δάσκετε, τόσο περισσότερη δύναμη θα χάνετε...». «Οραματιστείτε ένα λευκό φως ν' αφήνει τις παλάμες των χεριών σας... και να ταξιδεύει γρήγορα προς τον άρρωστο, φροντίζοντας τον από τα πόδια ως το κεφάλι μ' αύτη την ακτινοβόλο δύναμη ίασης... να οραματίζεστε τον άρρωστο σας σε τέλεια ακτινοβόλα υγεία» (ο. 38).

θ) Ή πίστη

Με την έναρξη του σεμιναρίου «Ή δύναμη της Πίστης» (1987) ο Θ. Μπούκας αντικατέστησε τούς όρους «σκέψη» και «διανοητική στάση» με το Χριστιανικό όρο πίστη, προσπάθησε να «κατοχυρώσει» τις δοξασίες του με βάση την αγία Γ ραφή και τούς πατέρες της Εκκλησίας. Στο σχετικό βιβλίο παραθέτει αναρίθμητα εδάφια από τη Γραφή και αποσπάσματα από τούς πα­τέρες.

Στο κεφάλαιο «τα δύο είδη πίστης» αναφέρει: «Ό­πως επάνω έτσι και κάτω» και εξηγεί πώς «η πίστη είναι η ίδια και στην περιοχή του Πνεύματος και στη φυσική περιοχή» (σ. 20). Ή «πίστη» είναι κατά τον Θ. Μπούκα πραγματική «επιστήμη». «Ή πίστη δεν είναι μια θεωρητική κατάσταση πού υπάρχει ή δεν υπάρχει στον άνθρωπο. Ή Πίστη είναι μια επιστήμη, πού πρέ­πει να μάθει ο καθένας με κάθε λεπτομέρεια. Πρέπει να σπουδάσει για να γίνει ικανός να υπηρετήσει τον Κύριο και να Τον δοξάσει πάνω στη γη. Ή Πίστη είναι δράση σύμφωνα με το Λόγο» (σ. 59).

Σε διαφημιστικό δίπτυχο για το βιβλίο «Ή δύναμη της Πίστης» αναφέρεται πώς «για πρώτη φορά στην Ελλάδα κυκλoφoρεί βιβλίο για την πρακτική λειτουργία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης

α) για να βρει ο άνθρωπος το Θεό,

β) για θεραπεία,

γ) για απόκτηση αγαθών». Κατά το ίδιο έντυπο, το βιβλίο «Ή δύναμη της Πίστης» εξηγεί πώς ο σύγχρονος άνθρωπος «ν' αποκτήσει και να ασκήσει την αληθινή Πίστη, βάζοντας την να λειτουργήσει για τη ζωή του, για τις υποθέσεις του, για την υγεία του». Αυτά τα αποτελέσματα μπορεί «Ο καθένας να διεκδικήσει και να πάρει μέσα από την Πίστη».

Εδώ δεν πρόκειται για την θαυματουργική επέμ­βαση του Θεού πού είναι καρπός αγάπης και ελευθερίας, αλλά για τον «παντοδύναμο Λόγο του Θεού», πού «λειτουργεί» ανεξάρτητα από τη θεια βούληση, «αυτόματα» και «οπωσδήποτε»! Γράφει: «Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ» μας μαθαίνει πώς να επικαλούμαστε τη δύναμη του Λόγου του Θεού για ν' αποκτούμε, κατά το μέτρο της Πίστης μας, αγαθά πού χρειαζόμαστε στη ζωή μας». Ό ίδιος ο «Θεός» είχε κατά τον Θ. Μπούκα «το θεϊκό είδος Πίστης... Πίστευε βαθιά μέσα στην καρδιά Του, αυτά πού έλεγε με το στόμα Του. Και όχι μόνο τα πίστευε, αλλά είχε και την τόλμη να τα ομολο­γήσει, να τα πει, ‘και είπεν ο Θεός’» (σ. 88).

«Αυτό είναι το θεϊκό είδος Πίστης», συμπεραίνει ο Θ. Μπούκας, «πρώτα πρέπει να το έχετε πιστέψει... ότι αυτά πού λέτε με το στόμα σας θα πραγματοποιηθούν κι ύστερα να τολμήσετε να το πείτε» (ο. 89).

«Σύμφωνα με τις Γραφές», λέγει ο Μπούκας, πρέ­πει «να πιστέψουμε ότι αποδεχόμαστε σαν πραγματικό γεγονός κάτι πού δεν το έχουμε αντιληφθεί ακόμα με τις πέντε αισθήσεις μας. Αυτή την Πίστη πρέπει να την ομολογήσουμε. Όταν ζητάτε κάτι, πρέπει να ομολογή­σετε ότι πιστεύετε πώς θα το έχετε» (σ. 52). Αν κανείς δεν πιστεύει το αντίθετο από αυτό πού βλέπει, τότε πλανήθηκε από τον Σατανά, πού είναι «Ο άρχοντας του αισθητού κόσμου». Γι' αυτό: «Δεν μας ενδιαφέρει τι λένε τα φαινόμενα. Εμείς πιστεύουμε στα μη βλεπόμενα και τα μη βλεπόμενα λένε ότι έχουμε θεραπευθεί»(σ. 40).

«Οι πιο πολλοί άνθρωποι όμως δύσκολα πιστεύουν στα μη βλεπόμενα... Προτιμούν να σέρνονται άρρωστοι στα νοσοκομεία, να υφίστανται απανωτές τις εγχειρή­σεις, και να πεθαίνουν ακόμα, παρά ν' αλλάξουν στο ελάχιστο την προσκόλλησή τους στη φυσική Πίστη» (σ.37). Γι' αυτό ο Θ. Μπούκας προτρέπει τούς οπαδούς του να πιστεύουν πώς η «θεραπεία έχει επιτευχθεί μέσα από την Πίστη σας. Στο φυσικό όμως επίπεδο μπορεί να υπάρχουν ακόμη τα συμπτώματα της αρρώστιας. Εσείς όμως να πιστεύετε ότι έχετε δεχτεί τη θεραπεία σας... Όταν τα συμπτώματα μας φωνάζουν ότι η αρρώ­στια είναι παρούσα με τον πυρετό, ή τούς πόνους, εσείς να αντιτάσσετε την ομολογία σας... Μην αγωνιάτε πότε και πώς θα έλθει... θα έλθει οπωσδήποτε, όχι γιατί το λέτε εσείς, αλλά γιατί το λέει ο Λόγος του Θεού» (σ. 129).

ι) Ή «προσευχή»

            Ό Θ. Μπούκας καταφέρεται εναντίον της προσευχής, όπως γίνεται στην Εκκλησία. Γράφει: «Δύο χιλιάδες περίπου χρόνια τώρα ο Χριστιανι­σμός σπέρνει στην ανθρωπότητα την επίπλαστη και κα­ταστρεπτική πίστη ότι οι προσευχές πού έχει αποστηθίσει και πού τις απευθύνει σ' έναν ανθρωπόμορφο Θεό θα της φέρει την ανταμοιβή και τη σωτηρία από τον ουρανό. Ή αλήθεια είναι: Ή Χριστιανική προσευχή έφερε περισσότερη φτώχεια, περισσότερη αρρώστια και πιο πολλή δυστυχία στην ανθρωπότητα απ’ όσο η έλλειψη προσευχής!» (Για να κερδίσετε χρήματα χωρίς άγχος, σ. 11).

Ό «μεσσίας» αυτός του πλούτου και της απεριόριστης ευτυχίας στη γη «κατοχυρώνει» την άποψή του με βάση τις γνωστές δοξασίες του, αναφορικά με τη «θετι­κή και αρνητική σκέψη». Αφού ο χριστιανός ζητάει να απαλλαγεί από κάτι κακό, σημαίνει πώς σύμφωνα με τη σκέψη ή τη «νοητική στάση» του, το κακό, οι ασθένειες κ.ο.κ. είναι πραγματικότητα στον άνθρωπο όχι «ψευδαίσθηση» ή «φάντασμα». Αυτό είναι πού δημιουργεί δυστυχία στη ζωή του, λέγει ο Θ. Μπούκας και συνεχίζει: «είναι μια έντονη αναγνώριση της τωρινής έλλειψης ή του κακού, κι έτσι προκαλεί περισσότερη έλλειψη η δυστυχία στην κατοπινή ζωή σας... Όσο πιο πολύ έμφαση δίνετε σε κάτι, καλό ή κακό, τόσο πιο πολύ αναπόφευκτα το εμφανίζετε στη ζωή και στην εμπειρία σας. Κατ' αυτό τον τρόπο εργάζεται το ασυνει­δητοποίητο πνεύμα» (Για να κερδίσετε χρήματα, σ. 11).

Αντίθετα με την Εκκλησία, πού κηρύττει δήθεν τον εσφαλμένο τρόπο «προσευχής», «το Ινστιτούτο δι­δάσκει ότι η πραγματική προσευχή είναι η τέχνη του να σκεφτόμαστε σωστά, δίχως προκαταλήψεις ή όποιου άλλου είδους προλήψεις. Ή πραγματική προσευχή είναι η σωστή σκέψη, έτσι όπως τη διδασκόμαστε σ' αυτό το σεμινάριο» (Για να κερδίσετε χρήματα, σ. 11).

Εδώ λοιπόν υπογραμμίζεται πώς η «προσευχή» δεν απευθύνεται σε κάποιο «θεό» έξω από τον εαυτό μας, άλλά αναφέρεται σε κατάσταση του υποσυνείδητου, ταυτίζεται με τη «διανοητική κατάσταση», με τη «σκέψη». Έτσι το ΙΠΖ, σε ειδικό έντυπο για τούς ενδιαφερόμενους για το σεμινάριο «Πίστη και προσευχή για Αποτέλεσμα», αναφέρει το λόγο «πάντα δυνατά τω πι­στεύoντι» και υπόσχεται «καλύτερη και αποτελεσματικότεροι εμπέδωση των γνώσεων της Πίστης και της Προσευχής, με ιδιαίτερη αναφορά στο πώς έρχεται το αποτέλεσμα μέσα απ’ αυτές». Ή «τεχνική» της «προσευχής» είναι ανάλογη με την «τεχνική» της «θετικής σκέ­ψης»:

- Ξεκαθαρίστε το θέμα της προσευχής

- Βρείτε τα Γραφικά εδάφια με τις σχετικές υποσχέσεις

- διατυπώστε το αίτημα σας αναφερόμενοι στα εδάφια

- περιμένετε λίγο για να έχετε «ανταπόκριση στην καρδιά σας»

- δηλώνετε ότι πήρατε αυτό πού ζητήσατε

- ευχαριστείτε τον Θεό γιατί το πήρατε

- μη ξαναπροσευχηθήτε γι' αυτό το θέμα (πολυ­γρ. έντυπο του ΚΠΖ).     .

Ένα παράδειγμα: «Βασισμένος, Κύριε, σ' αυτές τις υποσχέσεις του Λόγου Σου, ζητώ (100.000 δρχ. για να πληρώσω το ενοίκιο μου). Αυτό πού ζητώ είναι τόσο μια ανάγκη όσο και μία επιθυμία. Σε παρακαλώ και σου ζητώ ν' ανταποκριθείς στο αίτημα μου» (Ή δύναμη της Πίστης, σ. 123).

Αν κανείς επαναλάβει το ίδιο αίτημα στην «προ­σευχή», ακυρώνεται το αποτέλεσμα, γιατί εκφράζεται αμφιβολία, το ίδιο αν κάποιοι φίλοι προσευχηθούν γι' αυτόν αναφορικά με το ίδιο αίτημα (Ή δύναμη της Πίστης, σ. 125). Εδώ δηλώνεται πώς η επανάληψη του αιτήματος προϋποθέτει «αρνητική σκέψη» και γι' αυτό απορρίπτεται.

ια) Ή νέα ηθική

Για την κίνηση η Χριστιανική ηθική αντιστρέφεται. Ό άνθρωπος, λέγει ο Θ. Μπούκας, δεν πρέπει να έχει τύψεις για οτιδήποτε, γιατί προσβάλλουν την «Ανωτε­ρότητα του Υποσυνείδητου» και δημιουργούν βλάβη. Είναι «Αυθυποβολή κακών έξεων», τις οποίες αυξά­νουν. Οι τύψεις αποτελούν «αρνητικές σκέψεις» και πρέπει να εξουδετερωθούν «με σωστή χρήση της Αυθυποβολής δηλαδή αποκλείοντας κάθε αρνητική σκέψη από το μυαλό σου και κτίζοντας ένα Θετικό Σκοπό Ζωής» (Αυτογνωσία, σ. 71).

Για τον Θ. Μπούκα δεν υπάρχει η διάκριση ανάμεσα στο καλό και στο κακό, δεν υπάρχει «αντίθεση». «Είναι οι δύο πλευρές ενός και του αυτού κομματιού... Το τάντρα είναι αμοραλιστικό. Αμφισβητεί τούς καθιερωμένους κανόνες της ζωής, το ‘ηθικό των δίκαιων’ ακεραιώνει τη σεξουαλικότητα με την πνευματική πρόο­δο, περιφρονεί τα ταμπού» (Ο δρόμος της έκστασης με ερωτική αλχημεία, σ. 7). Σύμφωνα με το ίδιο σεμινάριο το «συν» και το «πλην», το «θετικό» και το «αρνη­τικό» Ο «άνδρας» και η «γυναίκα» και κάθε «αντίθετο» αποτελούν τις δύο πλευρές του ίδιου πράγματος δεν υπάρχει αξιολογική διάκριση.

Ό Θ. Μπούκας κηρύττει την ηδονή σαν «αντανάκλαση της Θεϊκής ευτυχίας του Εαυτού μας» (Ο δρό­μος της έκστασης, σ. 8). Στη σεξουαλική δραστηριότητα δεν θέτει όρους και περιορισμούς, ούτε αναφορικά με το γάμο, με τον τόπο ή με τον «τρόπο» πού ασκείται ή και με την ηλικία ή το φύλο (Η πραγματική έννοια της σεξουαλικότητας, σ. 8). Στο σεμινάριο -βιβλίο «Ό δρόμος της έκστασης με ερωτική αλχημεία» υπάρχουν «τεστ», στα οποία οι οπαδοί πρέπει να απαντήσουν. Εκεί περιλαμβάνονται απαράδεκτες ερωτήσεις σχετικά με εξωσυζυγικές «περιπέτειες» και σεξουαλικές διαστροφές και ζητούνται σχετικές «περιγραφές» των «εμπει­ριών» αυτών.

Δεν υπάρχει λοιπόν η έννοια του κακού ή της αμαρτίας είναι αρνητικές σκέψεις, «Φαντάσματα», πού δημιουργούν προβλήματα. Ό άνθρωπος δεν έχει ανάγκη να λογοδοτήσει σε κανένα μόνο απέναντι στον Εαυτό του, αν οι σκέψεις του ήσαν θετικές ή αρνητι­κές, αν έχει γνωρίσει την «αληθινή φύση του» ή ταυτίζεται με αυτά τα «Φαντάσματα».

ιβ) Κριτική

Αναφορικά με την «επιστημονική» αξίωση της κί­νησης, ότι η σκέψη ή η διανοητική κατάσταση είναι ο δημιουργός των συνθηκών της ζωής του ανθρώπου μιλήσαμε ήδη.

Ή κίνηση δίνει έμφαση στην υλική ευημερία και κινδυνεύει να κατηγορηθεί ότι αποβλέπει σε χρηματισμό. Γιατί τα διάφορα σεμινάρια «πωλούνται» και μάλι­στα σε αισθητές τιμές. Έτσι, λόγου χάρη, το σεμινάριο «Πνευματική Κάθαρση - 12 ήμερες Δημιουργίας» κόστιζε το 1989 συνολικά 185.000 δρχ. για κάθε άτομο. Τα σεμινάρια κλιμακώνονται, υπολογίζονται γύρω στα 12 διαφορετικά. Άλλά όταν συμβαίνουν ιδιαίτερα γε­γονότα (π.χ. το ατύχημα στο Τσερνομπίλ), οργανώνον­ται προσθετά ειδικά σεμινάρια. Κατά μέσο όρο τα σεμινάρια αυτά παρακολουθούνται από 70 περίπου άτομα.

Ό Θ. Μπούκας έχει αναπτύξει ιδιαίτερη θεωρία γύρω από τις χρηματικές απαιτήσεις για «παροχές», όπως τα σεμινάρια. Το να «επιβάλεις και να εισπράττεις αμοιβή» για μια «έντιμη υπηρεσία πού προσφέρεις», βρίσκεται «σε τέλεια συμφωνία με το φυσικό νόμο του Σύμπαντος. Το να μη δέχεσαι χρήματα για μία υπηρε­σία πού προσφέρεις, είναι σαν να παραβιάζεις την επι­στημονική αυτή αρχή ξεκάθαρα και ν' αρνείσαι την υπηρεσία πού προσέφερες» (Για να κερδίσετε χρήματα χωρίς άγχος, σ. 8).

Οι πιστοί της οργάνωσης πρέπει να καταβάλλουν σ' αυτήν τη «δεκάτη», αυτό διδασκόταν στα σεμινάρια και ετέθη σε πράξη από πολλούς η «δεκάτη» καταβάλ­λεται στο «Κέντρο», όχι στην Εκκλησία και τα χρήματα γίνονταν αποδεκτά. Σύμφωνα με το σεμινάριο – βιβλίο «Η δύναμη της πίστης» (σ. 32) το χρήμα είναι «πνευματικό αγαθό» και αν κάποιος εκατομμυριούχος «άν­θρωπος του Θεού» διαθέσει μέρος της περιουσίας του για τη «διάδοση του Θείου Λόγου», μπορεί ή «δυναμική πίστη» να διδαχθεί «σε χιλιάδες ανθρώπους και να βρουν τη θεραπεία εκατοντάδες άνθρωποι».

Ένα άλλο σημείο για το όποιο μπορεί κανείς να ασκήσει κριτική, είναι η εξάρτηση των οπαδών από την κίνηση.

Κατ' αρχήν πρέπει να αναφέρουμε πώς οι οπαδοί κοινοποιούν στην οργάνωση όλα τα προσωπικά στοι­χεία, πού αναλύουν την προσωπικότητα τους και επιση­μαίνουν τυχόν ασθενή σημεία. Τούτο γίνεται κατά το λεγόμενο «Τεστ προσωπικότητας» και στα σεμινάρια(πρβλ Αυτογνωσία - Βιβλίο Εργασίας, εκδ. ΚΠΖ, σ. 11.17). Ή οργάνωση υπόσχεται πώς με το «τεστ προσωπικότητας» βρίσκει τα σημεία και το βαθμό «πού υστερεί η προσωπικότητα μας ή υπερέχει». Ή «Ιδέα» πώς υστερεί κανείς σε κάποια σημεία, σύμφωνα πάντο­τε με τις δοξασίες και τις αμφίβολης αξίας τεχνικές της οργάνωσης, τον καθιστά εξαρτημένο από τις «τεχνικές» για τη «διόρθωση» του μειονεκτήματος. Αυτός πού με τόση «ακρίβεια» διαπιστώνει τις «ελλείψεις μας», είναι ασφαλώς και ο πιο ενδεδειγμένος για να τις «διορθώ­σει»!

Ή οργάνωση απαιτεί: «Θα εκτελείς με ακρίβεια τις ασκήσεις και κάθε οδηγία, χωρίς καμία αντίδραση και χωρίς καμιά πρόληψη. Μόνο έτσι θα έχεις το αποτέλεσμα πού υποσχόμαστε, να πετύχεις το σκοπό σου» (Αυτογνωσία, σ. 17). 'Έτσι, σύμφωνα με τις ση­μειώσεις πρώην οπαδού, ανεφέρθη στο σεμινάριο της «Πίστης» στη Βάρη (17-19.10.1985): Αν κάποια από τις «Φόρμουλες» πού διδάχθηκαν δεν φέρει αποτέλεσμα, σημαίνει πώς κάτι δεν εφαρμόσθηκε καλά ή ότι «η πίστη σας δεν ήταν αρκετά δυνατή». Έτσι δημιουρ­γoύνται ενοχές και η εξάρτηση γίνεται μεγαλύτερη.

Σύμφωνα με γραπτή ομολογία πρ. οπαδού, «οι μαθητές του όλοι είναι παιδιά πολύ ευκατάστατα... βιο­μηχάνων... και τόν ΛΑΤΡΕΥΟΥΝ, τον θεωρούν σαν Ιησού Χριστό και δεν κάνουν τίποτε αν δεν πάρουν τη γνώμη του».Άλλη προ οπαδός μας έδωσε μελοποιημέ­νo άσμα από το κέντρο, με τίτλο «ευχαριστώ». Εκεί αναφέρεται:

«Ψηλά είσαι πολύ ψηλά, μα βρίσκεσαι κοντά μας, μιλάς σιωπηλά εσύ, Δάσκαλε.

Σου λέμε άπλα ευχαριστώ, το ξέρεις σ' αγαπάμε. Συ πας μπροστά στην ατραπό, κι εμείς ακολουθάμε. Απλός, ταπεινός, στο κάρμα μας, δεμένος Θεός κι αδελφός».

Σύμφωνα με τις σημειώσεις πρ. οπαδού, στο σεμι­νάριο στη Βάρη (13.7.1988)

προέτρεψε ιούς «αποφοίτους» να «διευθετήσουν όλες τις υποθέσεις τους» καινά ξεκαθαρίσουν τις παρέες τους. «Σεις έχετε φθάσει σε υψηλότερα επίπεδα και δεν σας καταλαβαίνουν εύκολα οι φιλίες σας. Γι' αυτό, αν θέλετε να προχωρήσε­τε και άλλο, κάντε παρέα μεταξύ σας, γιατί έχετε κοινά ιδανικά και σκοπούς, και βρίσκεσθε σε ψηλότερο επίπεδο, και μπορείτε να καταλαβαίνετε ο ένας τον άλλο».

Ή εξάρτηση αυξάνεται με την προτροπή να χρησιμοποιούνται οι τεχνικές της οργάνωσης πριν από κάθε απόφαση και πρωτοβουλία των οπαδών, ακόμη κι αν αναφέρεται στην καθημερινή ζωή, σε ζητήματα πού αφορούν την υγειά και την ίδια τη ζωή τους. Έτσι στο βιβλίο «Το εκκρεμές και οι χρήσεις του. Εισαγωγή στην πρακτική ραδιοαισθησία» (εκδ. ΚΠΖ 1986, σ. 16) οι οπαδοί προτρέπονται να χρησιμοποιούν το εκκρεμές για να παίρνουν «σωστές» αποφάσεις όταν θέλουν να κά­νουν δίαιτα, να διαγνώσουν μια αρρώστια και να προσ­διορίσουν τα «σωστά» φάρμακα. Ακόμη προκείμενου να επιλέξουν την «καλύτερη ώρα» και το μέρος πού θέλουν να πάνε περίπατο κ.ο.κ.

Έτσι η πίστη στην ιδεολογία της οργάνωσης δεν απειλεί μόνο την προσωπικότητα των οπαδών, αφού τούς καθιστά εξαρτημένους, άλλά και αυτή τη ζωή τους, αν π.χ. περιφρονήσουν τις συμβουλές των ιατρών σε περίπτωση σοβαρής ασθένειας και παραλείψουν να πάρουν τα απαραίτητα φάρμακα. Περισσότερο επικίνδυνη γίνεται η κίνηση στην περίπτωση πού οπαδοί της κατέχουν υπεύθυνες δημόσιες θέσεις και λαμβάνουν αποφάσεις για λογαριασμό ενός ολόκληρου έθνους με βάση τις απoκρυφιστικές δοξασίες του Θ. Μπούκα. Aν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι τέτοιες κινήσεις προ­σελκύουν ακόμη και δημόσια πρόσωπα, ο κίνδυνος είναι υπαρκτός.

ιγ) Χριστιανική θεώρηση

Μιλήσαμε ήδη για τη χριστιανική τοποθέτηση απέναντι στις δοξασίες και στις κοσμοθεωριακές προϋπο­θέσεις της «θετικής σκέψης». Όμως κρίνουμε σκόπιμο να επανέλθουμε στο ίδιο θέμα και να συνοψίσουμε τις χριστιανικές θέσεις, σε συσχετισμό με τις δοξασίες της κίνησης του Θεοφάνη Μπούκα.

Όλη η μέθοδος της «Ψυχοδυναμικής» κινείται στο χώρο του αποκρυφισμού και της ψυχο-αγοράς της λε­γόμενης «Νέας Εποχής του Υδροχόου». Και ο Θ. Μπούκας χρησιμοποιεί γιόγκα, διαλογισμό και ποικίλες τεχνικές «διεύρυνσης της συνείδησης» ασιατικής και δυτικής προέλευσης, ακόμη και μαγικά αντικείμενα, όπως το εκκρεμές, το «κόσμημα Γίν Γιάγκ» κ.α. Ό μεσσίας της Ψυχοδυναμικής ισχυρίζεται πώς όποιος φορά το «κόσμημα Γίν Γιαγκ» συντονίζεται με τις «Κοσμικές Αρχές». Ακόμη οργανώνει σεμινάρια αστρολογίας, σεξουαλικής αλχημείας και προβάλλει τις δοξασίες του κάρμα και της μετενσάρκωσης (Αίθερική Ίαση ΡAL, σ. 9-10). Επομένως ακυρώνει την ελπίδα κάθε Χριστιανού, πού είναι η ανασταση, όχι η μετενσάρκωση.

Και εδώ έχουμε αντιχριστιανική αντίληψη για τον Θεό, για τον άνθρωπο, για τον κόσμο. Κάθε Χριστιανός πιστεύει στον προσωπικό Θεό' όχι σε κάποια «Υπερ­-ψυχή» ή σε κάποιο «Υπερ-Πνεύμα». Για μας ο κόσμος δεν αποτελεί «διαφοροποίηση» ή «διάσπαση» μιας «Πρωταρχικής Αρχής». Ο άνθρωπος δεν αποτελεί «τμήμα» μιας τέτοιας απρόσωπης Δύναμης ή Αρχής. Για κάθε χριστιανό υπάρχει διάκριση ανάμεσα στο Θεό, πού είναι ο Δημιουργός, και στα δημιουργήματά Του, πού είναι καρπός όχι της Θειας ουσίας, αλλά της Θείας βουλήσεως και αγάπης.

Επομένως η βάση της κίνησης, ότι «μέσα μας» βρίσκεται ο «Θεός» και η «απεριόριστη Δύναμη», την οποία μπορούμε με τη σκέψη ή τη νοητική μας στάση να δραστηριοποιήσουμε, είναι αντιχριστιανική. Ό άνθρωπος, κατά τη χριστιανική αντίληψη, δεν αναμένει τη σωτηρία «από τα μέσα», αλλά από τον Θεό. Οι οπαδοί της κίνησης του Θ. Μπούκα, ακολουθώντας τη διδαχή του, δεν αποβλέπουν στην κοινωνία αγάπης μετά του Θεοί, αλλά στη συνειδητοποίηση ότι οι ίδιοι είναι ο Θεός. Δεν επιθυμούν την Θεoγνωσία, αλλά την «αυτο-γνωσία». Πιστεύουν πώς μέσω αυτής θα επιτύχουν τα πάντα, πλούτο, υγειά, ακόμη και το «μυστικό της αιώνιας νεότητας», την παραγωγή του «Νέου αν­θρώπου», γιατί θεωρούν ότι όλα αυτά βρίσκονται «μέσα τους» και ότι με την «αυτογνωσία» αφυπνίζονται οι δυνάμεις πού τα φέρνουν στην επιφάνεια!

Όμως ο Χριστιανός δεν αποβλέπει στην υλική ευη­μερία, ούτε ειδωλοποιεί τον πλούτο και τα πάθη της σάρκας του. Ακολουθεί το δρόμο της άσκησης και της ταπείνωσης, της θεληματικής απάρνησης του πλούτου και των απολαύσεων της ηδονής, γιατί γνωρίζει πώς το πολίτευμά του είναι στον ουρανό. Δεν αναμένει τη σω­τηρία του από κάποιες «Παγκόσμιες Δυνάμεις» με κέν­τρο το υποσυνείδητο του, αλλά την εκλαμβάνει ως δώ­ρο του Θεού. Ακόμη και αν δεν ευλογηθεί από τον Θεό με επίγεια αγαθά, δοξάζει το όνομα του Κυρίου «πάντων ένεκεν» και προσεύχεται να πραγματοποιηθεί στη ζωή του το θέλημα του Θεού, όχι το δικό του θέλημα. ­

Πιστεύει σε προσωπικό Θεό, πού αποκαλύπτει το θέλημά Του και καλεί τον άνθρωπο σε υπακοή. Αλλά και αν αποστατήσει και δοκιμάσει πτώσεις, ο χριστιανός γνωρίζει πώς ο δρόμος της μετανοίας και της ταπείνω­σης είναι ευλογημένος, και ότι μπορεί να ζητήσει και πάλι το έλεος και την αγάπη του Θεού, όχι μόνο μία φορά, αλλά στη διάρκεια ολόκληρης της ζωής του. Πιστεύει πώς ο Θεός δεν δεσμεύεται από κάποιους νό­μους, άλλά ενεργεί προσωπικά, με βάση την ελεύθερη βούληση και αγάπη. Γι' αυτό ο χριστιανός ελπίζει όχι στο λόγο, αλλά στο πρόσωπο του Θεού. Γι αυτόν ο λόγος του Θεού δεν αποτελεί αντικείμενο «νοητικής στάσης» πού δρα μηχανικά και τυφλά, γι αυτό και δεν διαχωρίζει το λόγο του Θεού από τον ίδιο τον Θεό, δεν γίνεται δηλαδή ο λόγος του Θεού αντικείμενο διαλογισμού, άλλά αντικείμενο υπακοής και ταπείνωσης.

Και η πίστη του χριστιανού αναφέρεται στο πρόσωπο του Θεού, δεν ταυτίζεται με τη «σκέψη» ή με «διανοητική στάση», δεν αυτονομείται. Το ίδιο συμβαίνει και με την προσευχή πού εκφράζει οποιοδήποτε αίτημα του άνθρώπου. Δεν έχει σαν στόχο τη δραστηριοποίη­ση κάποιων δυνάμεων «μέσα μας», άλλά απευθύνεται στο Θεό, στο έλεός Του εμπιστευόμαστε τα αιτήματα μας και Εκείνος είναι ελεύθερος να αποφασίσει, γιατί γνωρίζει καλύτερα από μας ποιες είναι οι ανάγκες των παιδιών Του και ποιο το αληθινό συμφέρον τους. Το να πει κανείς πώς ο λόγος του Θεού είναι πάντοτε ο ίδιος, με την έννοια ότι και ο Θεός οφείλει να ενεργήσει σύμφωνα με τις δοξασίες του Θ. Μπούκα («να πι­στέψει» και να «ομολογήσει» την πίστη του, για να συμβεί αυτό πού επιδιώκει), είναι βλάσφημο.

Ή περί Θεού και περί άνθρώπου αντίληψη της κίνησης και η βασική της θέση πώς ο άνθρωπος προσδιορίζει τη ζωή του σύμφωνα με τη «νοητική στάση» και τις επιθυμίες του, ακυρώνει τη χριστιανική αντίληψη περί αρετής. Ό άνθρωπος δεν είναι πλέον υπόλογος απέναντι κάποιου έξω από τον εαυτό του, δεν υπάρχει ηθικός νόμος ή ηθικοί κανόνες έξω από αυτό πού ο ίδιος θεωρεί καλό. Ή κίνηση απορρίπτει κάθε αρνητι­κή τοποθέτηση από μέρους του άνθρώπου σε οτιδήποτε, και διακηρύττει πώς πρέπει να γκρεμισθούν οποιαδήποτε «ταμπού».

Αντίθετα ο χριστιανός οφείλει να ζει σε κατάσταση διαρκούς μετανοίας. Πάντοτε είναι έτοιμος να απευθυνθεί στον Θεό με τα λόγια: «Κύριε ελέησον». Όμως αυτή η προσευχή της Ορθοδόξου Εκκλησίας απορρίπτεται από την κίνηση, αφού προϋποθέτει τον έλεγχο της συνείδησης και τη μετάνοια. Και τα δύο αυτά λογίζονται «αρνητικές σκέψεις» και απορρίπτονται. Ή κίνη­ση θεωρεί τις τύψεις συνειδήσεως και την καταδίκη του εαυτού μας αντίθετη με το θέλημα του Θεού! (Α­γάπη, εκδ. Έπιμ. Έκδ. Εταιρία, σ. 23).

ιδ)  Αντίχριστη

Ή οργάνωση ΚΠΖ και γενικά η λεγόμενη ψυχο­δυναμική μπορεί να χαρακτηρισθεί αντίχριστη, ακόμη και οι απόψεις πού λογίζονται από την ίδια «αρχές της παιδαγωγικής, της ψυχολογίας και της Kοινωνιολογίας» δεν είναι απαλλαγμένες από το «θρησκευτικό» στοιχείο, γιατί είναι ανακατεμένες με θέσεις ασυμβίβαστες με τη χριστιανική πίστη. Υπενθυμίζουμε για παράδειγμα την προτροπή προς τούς γονείς, αναφορικά με τη σεξουαλι­κή διαπαιδαγώγηση των παιδιών, όπου υπογραμμίζεται πώς δεν υπάρχουν περιορισμοί στη σεξουαλική δρα­στηριότητα, ούτε αναφορικά με την ηλικία, ούτε και με τον «Τρόπο». Με αυτή τη στάση κάθε σεξουαλική διαστροφή γίνεται δεκτή.

Όταν η οργάνωση υπογραμμίζει την «αυτογνωσία» και την «ψυχοδυναμική» σαν «συνταγές αυτοσωτηρίας», αρνείται την εν Χριστώ σωτηρία. Στο βιβλίο «Σωματικές Ασκήσεις. Ειδικό πρόγραμμα για τούς αποφοίτους του ανωτέρου εξελικτικού προγράμματος» (Αθήνα 1986, σ. 20) αναφέρεται: «Είσαι σε απόλυτη ένωση με τον ου­ρανό και με τη Γη. Είσαι ένα τμήμα του Άπειρου Σύμ­παντος. Ζεις και κινείσαι μέσα στην Αρμονία του Άπει­ρου Σύμπαντος. Οι νόμοι του Θεού εργάζονται μέσα σου... Ό Λόγος του Θεού έγινε σάρκα και εσκήνωσε μέσα σου. Είσαι ο Δημιουργός της αφθονίας».

Οι «απόφοιτοι του ανωτέρου εξελικτικού προγράμ­ματος» της κίνησης δεν αποβλέπουν πλέον στον Ιησού Χριστό για σωτηρία- είναι οι ίδιοι «Ο ένσαρκος Λόγος του Θεού», πιστεύουν πώς και ο Ιησούς Χριστός ακο­λούθησε τον ίδιο δρόμο και έφθασε εκεί πού κι αυτοί έχουν φθάσει, χάρη στις τεχνικές, τα σεμινάρια και ιδιαίτερα το «ανώτερο εξελικτικό πρόγραμμα» του «Κέν­τρου Προγραμματισμού Ζωής στο «εξελικτικό επίπεδο του Χριστού» έγιναν «Ο ένσαρκος Λόγος»!

Είναι χαρακτηριστικό αυτό πού ο Θ. Μπούκας υπόσχεται στο σεμινάριο - βιβλίο «Το μυστικό της αιώνιας Νεότητας»:

«Οι μεγάλοι Λάμα και Δάσκαλοι της Άπω Ανατολής, συμπεριλαμβανόμενου και του Ιησού Χριστού, χρησιμοποίησαν αύτη την ίδια γνώση πού θ' αποκτήσετε και σεις εδώ, και στ' άλλα σεμινάρια προωθημένης τεχνικής του Ινστιτούτου μας... ν' αποκτήσετε απίστευ­τες γνώσεις, να μπορείτε να θεραπεύσετε στιγμιαία, και τελικά να ξεπερνάτε τις ψευδαισθήσεις τι «μάγυα» περί σωματικού θανάτου» (σ. 10).

Σύμφωνα με το ίδιο κείμενο, Ο Χριστός ήταν «ένας ηγέτης των Γνωστικών» (σ. 12), όχι ο Σωτήρας της ανθρωπότητας, πέρασε το δρόμο «πού οδηγεί στην πληρότητα» και μας έδειξε αυτό το δρόμο, έχουμε τώρα «το Φως του Λόγου του Θεού» και «τη δύναμη του παραδείγματος του Χριστού» (Αγάπη, σ. 8). Ό Χριστός λοιπόν δεν σώζει, αλλά αποτελεί «παράδειγμα» για τον άνθρωπο.

Ή κίνηση έχει ειδικό μυητικό σεμινάριο, με το όνομα «Τα δώρα του Πνεύματος». Πρόκειται για εξω­χριστιανική και αντίχριστη μύηση. Αν ένας Ορθόδοξος χριστιανός πάρει αύτη τη μύηση, αρνείται το Άγιο βάπτι­σμα και το ιερό Χρίσμα της Εκκλησίας. Σ' αύτη τη μύηση, εκτός από την επίθεση των χειρών του «Δασκά­λου», χρησιμοποιούνται και υλικά αντικείμενα, όπως «ένα βελούδο μαύρο, σε διαστάσεις 30Χ30 εκατοστά», γνωστό από τη μύηση στην γκουρουιστική οργάνωση του Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι.

Στο ειδικό ενημερωτικό έντυπο με τίτλο, «Σεμινάριο: Τα δώρα του Πνεύματος» (εκδ. ΚΠΖ) αναφέρεται πώς σ' αυτό μαθαίνει κανείς πώς θα απελευθερώσει τη «ροή του Πνεύματος» και θα δεχθεί «ένα ή περισσότε­ρα από τα εννέα χαρίσματα του Πνεύματος».

Όμως εδώ δεν πρόκειται για τον «καρπό του Πνεύματος», σύμφωνα με το Γαλ. ε' 22: «Ο δε καρπός του Πνεύματος εστίν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυ­μία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκρά­τεια».

Ό απόστολος Παύλος αντιπαραθέτει εδώ «τα έργα της σαρκός» με τον «καρπό του Πνεύματος». Γι' αυτόν «έργα της σαρκός» είναι «μοιχεία, πορνεία, ακαθαρσία, ακολασία, ειδωλολατρία, μαγεία, εχθρότης... αιρέ­σεις... μέθαι, ασωτίαι και τα όμοια προς αυτά». Ό Παύλος υπογραμμίζει «σας προειδοποιώ, καθώς και άλλοτε σας προειδοποίησα, ότι εκείνοι πού κάνουν αυτά («οι τα τοιαύτα πράσσοντες»), δεν θα κληρονομήσουν την βασιλείαν του Θεού» (Γαλ. ε' 19-21).

Δεν λέγει ο απόστολος, «οι τα τοιαύτα σκεπτόμενοι», αλλά λέγει: «οι τα τοιαύτα πράσσοντες»! Αντίθετα ο Θ. Μπούκας δεν αναγνωρίζει τη διάκριση ανάμεσα στα «έργα της σαρκός» και στον «καρπό του Πνεύμα­τος», κηρύσσει μόνο τον πόλεμο εναντίον των «ταμπού» και εναντίον κάθε «αρνητικής σκέψης» και αρνητικής αξιολόγησης οποιασδήποτε πράξης μας οι πράξεις δεν είναι αμαρτωλές, λέγει, αλλά μόνο οι σκέψεις, πώς τάχα κάτι δεν πάει καλά στη ζωή μας.

Όμως αυτή η τοποθέτηση είναι καρπός «αλλότριου Πνεύματος», όχι του Πνεύματος του Θεού. Γι αυτό και η μύηση «Τα δώρα του Πνεύματος» αποτελεί εσωτερικό «Άνοιγμα» για την εισβολή αυτού του «αλλότριου Πνεύματος» και των «καρπών» του, τούς οποίους η κί­νηση χαρακτηρίζει παραπλανητικά «Τα δώρα του Πνεύματος».

Το Άγιο Πνεύμα δεν διανέμει τα δώρα Του αναγ­καστικά, επειδή κάποιος παρακολούθησε κάποια σεμινάρια και έμαθε κάποιες τεχνικές. Γιατί ακόμη κι αν με τα σεμινάρια ελάμβανε κανείς κάποια «δώρα», θα ήσαν αποτέλεσμα ανθρωπίνων μεθοδεύσεων, όχι καρπός της αγάπης του Θεού. Το δώρο δεν εξαγοράζεται γιατί είναι καρπός αγάπης και η αγάπη δεν παρέχεται αναγκα­στικά από τον Θεό, παρέχεται σε όποιον το Πνεύμα του Θεού θελήσει, στον χρόνο πού ο Θεός βούλεται και με τον τρόπο πού Εκείνος επιθυμεί: «Το Πνεύμα όπου θέλει πνεί, και την φωνήν αυτού ακούεις, αλλ' ουκ οίδας πόθεν έρχεται και που υπάγει, ούτος εστί πας ο γεγενημένος εκ του Πνεύματος» (Ιω. γ' 8, πρβλ. Α' Κορ. ιβ' 11. Έβρ. β' 4).

ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Κατά την αντίληψη των λεγόμενων «ψυχο-λα­τρειών» οι δυνατότητες του ανθρώπου είναι απεριόρι­στες, αρκεί ο Άνθρωπος να γνωρίσει την αληθινή του Φύση, και με κατάλληλες τεχνικές να ενεργοποιήσει τις δυνάμεις «μέσα του», να τις χρησιμοποιήσει για τους σκοπούς του. Τότε βαδίζει το δρόμο της «αυτοπραγμάτωσης» και της «αυτοσωτηρίας», το δρόμο πού θα «αφυ­πνίσει» τον «υπεράνθρωπο», το «θεό» μέσα μας. Ένας Άνθρωπος πού μέσω της αυτογνωσίας έφθασε δήθεν στην αυτοπραγμάτωση, πραγματοποιεί το καθετί πού θα θελήσει, λένε οι ομάδες με τις όποιες ασχοληθήκαμε, με μόνο τη σκέψη του, γιατί ο Άνθρωπος είναι πάντοτε αυτό πού σκέπτεται, αυτός, με τη δύναμη της «συνείδησης», δημιουργεί τον κόσμο γύρω του! Επομένως ο Άνθρωπος είναι αυτόνομος, δεν χρειάζεται κα­νένα σωτήρα έξω από τον εαυτό του. Χρειάζεται μόνο τη δική του «θετική σκέψη».

       Οι ψυχο-λατρείες στις όποιες αναφερθήκαμε χρησιμοποιούν χριστιανικούς όρους για να δηλώσουν τις δοξασίες τους και να διακηρύξουν πώς ο άνθρωπος, μόνος του, μέσω της αυτογνωσίας και της αυτοεξέλιξης, οδηγείται στην αυτοπραγμάτωση, στη σωτηρία. Τέτοιοι όροι είναι «πίστη» και «προσευχή». Όμως και οι δύο όροι χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν νοητικές καταστάσεις μέσα στον άνθρωπο, χωρίς αναφορά έξω από τον άνθρωπο. Γιατί έξω από τον «Εαυτό» Θεός δεν υπάρχει κατά κλασσικό τρόπο εκφράστηκε αυτό με τη δήλωση: «άθεος δεν είναι εκείνος πού δεν πιστεύει σε Θεό, αλλά αυτός πού δεν πιστεύει στον εαυτό του»!

Το «ευαγγέλιο» των ομάδων αυτών δεν είναι νέο, πρόκειται για το ίδιο «ευαγγέλιο» του όφεως, για το όποιο μας πληροφορεί η αγία Γραφή:

«Και είπεν ο όφις τη γυναικί, τι ότι είπεν ο Θεός ου μη φάγητε από παντός ξύλου του παραδείσου; Και είπεν ή γυνή τω όφει, από καρπού του ξύλου του παρα­δείσου φαγόμεθα, από δε του καρπού του ξύλου, ο έστιν έν μέσω του παραδείσου, είπεν ο Θεός, ου φά­γεσθε απ' αυτού, ου δέ μη άψησθε αυτού, ίνα μη αποθάνητε. Και είπεν ό όφις τη γυναικί, ου θανατω αποθανείσθε, ήδει γάρ ό Θεός, ότι ή αν ήμερα φάγητε απ' αυτού, δανοιχθήσονται υμών οι οφθαλμοί και έσε­σθε ώς θεοί, γινώσκοντες καλόν και πονηρόν» (Γεν. γ' 1-5).

Ό Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο με βάση την εικόνα Του και με προορισμό την ομοίωση. Το «κατ' εικόνα» βρισκόταν στη φύση του ανθρώπου, λένε οι πατέρες της Εκκλησίας μας. Όμως το «καθ' ομοίωσιν» εξηρτάτο από τη βούληση του ανθρώπου. Ό άνθρωπος μπορούσε να επιλέξει σαν σκοπό του την πραγμάτωση του «καθ' ομοίωσιν». Όμως μπορούσε να ακολουθήσει και τον αντίθετο δρόμο, τον χωρισμό από τον Θεό, δηλαδή τον πνευματικό θάνατο. Ό ίδιος ο Θεός του έδωσε αυτή τη δυνατότητα της επιλογής αυτό το νόημα είχε ή απαγόρευση:

«Και ένετείλατο Κύριος ό Θεός τω Άδάμ λέγων' από παντός ξύλου του έν τω παραδείσω βρώσει φάγη, από δέ του ξύλου του γινώσκειν καλόν και πονηρόν, ου φάγεσθε απ' αυτού, ή δ' αν ήμερα φάγητε απ' αυτού, θανάτω αποθανείσθε» (Γεν. β' 16-17).

Ό Θεός κάλεσε τον άνθρωπο να βαδίσει προς την «ομοίωσιν» όχι αυτόνομα, αλλά στα πλαίσια της κοινωνίας αγάπης με το Δημιουργό του, ακολουθώντας ελευθέρα το σχέδιο του Θεού. Άλλωστε δεν ήταν δυνατόν ο άνθρωπος, μόνος του, να ξεπεράσει τα όρια της κτιστής του πραγματικότητας και να ομοιάσει με τον άκτιστο και Αιώνιο Θεό. Το σχέδιο του Θεού για τον άνθρωπο ανταπεκρίνετο απόλυτα στη φύση του αν­θρώπου.

Όμως σ' αυτό το σχέδιο ο Σατανάς αντιπαρέβαλε τη δική του «συνταγή». Δεν θα πεθάνετε, τούς λέγει, αντίθετα, θα αποκτήσετε αληθινή αυτογνωσία και θα είσαστε «ως θεοί», «γινώσκοντες καλόν και πονηρόν». Ό Θεός προσδιόρισε την αξιολογική διάκριση ανάμεσα στο καλό και στο κακό. Κάθε τι πού αποτελεί κοινωνία με τον Θεό είναι καλό και οδηγεί τον άνθρωπο στην εκπλήρωση του νοήματος της ζωής του, στο «καθ' ο­μοίωσιν». Αντίθετα, κάτι τι πού είναι κοινωνία μόνο με τον εαυτό μας είναι κακό και οδηγεί στον πνευματικό θάνατο, στη στέρηση της κοινωνίας με τον Θεό. Ό άνθρωπος το γνώριζε αυτό, όμως είχε την εμπειρία μόνο του καλοί. Όταν ακολούθησε τη «συνταγή» του Διαβόλου απέκτησε και την εμπειρία του κακού!

«Και είδεν ή γυνή, ότι καλόν το ξύλον εις βρώσιν και ότι αρεστόν τοις οφθαλμοίς ιδείν και ώραίον εστι του κατανοήσαι και λαβούσα από του καρποί αυτού έφαγε' και έδωκε και τω άνδρί αυτής μετ' αυτής, και έφαγον. Και διοινήχθησαν οι οφθαλμοί των δύο, και έγνωσαν ότι γυμνοι ήσαν...» (Γεν. γ' 6-7).

Ή «συνταγή» του όφεως ήταν: Με την αυτονομία Ο άνθρωπος θα οδηγηθεί στην αυτογνωσία και στις απεριόριστες δυνατότητες πού συνεπάγεται αυτή η «γνώση» ή η «αφύπνιση του Θεού μέσα μας». Όμως το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς το αντίθετο: ο δρόμος της αυτογνωσίας δεν οδήγησε τον άνθρωπο στην αυτό-ε­ξέλιξη και την αυτό-θέωση, άλλά στη συναίσθηση ότι ήταν γυμνός, δηλαδή σε υπαρξιακό αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο ωφείλετο στο ότι ο άνθρωπος αρνήθηκε τη Θεία προσφορά, δηλαδή τα δώρα του Θεού, την πα­ρουσία της Θείας χάρης μέσα του. Αποχωρίσθηκε απ’ αυτήν και γι' αυτό ένοιωσε τη γυμνότητά του.

Άλλά ο Θεός δεν έπαυσε να αγαπά το πλάσμα Του. Γι' αυτό προκάλεσε και πάλι τη βούληση του άν­θρώπου, «Αδάμ, που ει;» (Γέν. γ' 9). Την ίδια πρόκλη­ση επανέλαβε ο Θεός και στον Κάιν, «Κάιν' που εστίν Άβελ ο αδελφός σου;» (Γεν. δ' 9). Όμως ο άνθρωπος συνέχισε, δυστυχώς, το δρόμο της αυτονομίας. Γι αυτό ο Θεός σχεδίασε ήδη από την πρώτη παράβαση του άνθρώπου και τη σωτήρια του πλάσματός Του. Υποσχέθηκε πώς στον κατάλληλο καιρό, το «σπέρμα της γυναικός», θα συντρίψει την «κεφαλήν του όφεως» (Γεν. γ' 15). Και αυτό θα γινόταν με τη συγκατάθεση του ανθρώπου.

Άλλά για να δώσει τη συγκατάθεση του ο άνθρωπος να επέμβει ο Θεός στη ζωή του, έπρεπε να εγκαταλείψει την αυτονομία του και να ζητήσει να γίνει το θέλημα του Θεού, όχι το δικό του, ανθρώπινο θέλημα. Αυτή την έννοια είχε το «γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου» της Παρθένου Μαρίας (Λουκ. α' 38). Το ίδιο εξέφρασε και ο Χριστός για λογαριασμό μας: «πλήν ουχ ώς εγώ θέλω, άλλ' ώς σύ» (ΜαΤθ. κστ' 39).

Ο Χριστός επανέφερε τον άνθρωπο σε κοινωνία αγάπης με τον Θεό και συνήγαγε «τα τέκνα του Θεού τα διασκορπισμένα εις εν» Ιω. ια' 52. Γαλ. γ' 28. Έφεσ. δ' 5-6). Όμως ο άνθρωπος πρέπει να πάρει ελεύθερα την απόφαση να ενταχθεί σ' αυτή την ενότητα' ν' ακολουθήσει το δρόμο της εν Χριστώ σωτηρίας, πού είναι ο δρόμος προς το «καθ' ομοίωσιν Θεού», δεν υπάρχει άλλος δρόμος (Ίω. ιδ' 6. Πράξ. δ' 12). Άλλά έχει τη δυνατότητα να αρνηθεί αυτό το δρόμο και να ακολουθήσει τη συμβουλή του αρχαίου όφεως το δρόμο της αυτο-εξέλιξης και αυτό-σωτηρίας, σύμφωνα με τη «συνταγή» των ομάδων πού υπογραμμίζουν την αυτογνωσία, τη δύναμη της συνείδησης και της «σκέψης».

Ό δρόμος αυτός δεν λέγει: «γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου», ούτε μπορεί να πει: «πλην ουχ ως εγώ θέλω, άλλ' ως συ». Γιατί η «συνταγή» λέγει: «Αυτό πού θέλεις, γίνεσαι, αρκεί να το σκεφθείς μπορείς»! ή: «Θέλω και μπορώ»!! Αυτός ο δρόμος δεν οδηγεί στη σωτηρία, αλλά στο αδιέξοδο πού νοιώθει κάθε άνθρωπος πού αισθάνεται «γυμνός».

Οι αληθινοί χριστιανοί δεν αποβλέπουν στον εαυτό τους για βοήθεια. Θέλουν να γνωρίσουν τον εαυτό τους για να μετανοήσουν και να ζητήσουν να έλθει ο Θεός στη Ζωή τους και να τούς χαρίσει το «μέγα έλεος». Δεν αποβλέπουν στα αγαθά αυτού του κόσμου, γι' αυτό δεν λυγίζουν μπροστά σε δυσκολίες και δυ­σχέρειες της ζωής αυτής. Ακολουθούν τη συμβουλή του αποστόλου:

«Μη σκοπούντων υμών τα βλεπόμενα, αλλά τα μη βλεπόμενα. Τα γάρ βλεπόμενα, πρόσκαιρα, τα δε μη βλεπόμενα αιώνια», δεν αποβλέπουμε στην υλική ευη­μερία, σ' εκείνα πού βλέπονται, αλλά στην ελευθερία μας από το θάνατο και τη φθορά' στα αιώνια (Β' Κορ. δ' 16-18). Εδώ ο απόστολος δεν εννοεί τις «σκέψεις», πού γίνονται «πράξεις», όπως ισχυρίζονται οι άνθρωποι της «θετικής σκέψης» διαστρεβλώνοντας την αγία Γρα­φή, αλλά υπογραμμίζει πώς οι χριστιανοί αποβλέπουν σ' εκείνα πού απορρίπτουν οι ψυχο-λατρείες και περιφρονούν εκείνα πού απολυτοποιούνται από αυτές. Δεν ελπίζουν στην ευημερία, στην υγειά, στη δύναμη και σ' οτιδήποτε «αγαθό» αυτής της ζωής, αλλά στη χαρά της αφθαρσίας και της αθανασίας στην αιώνια κοινω­νία μετά του Θεού και όχι μετά του εαυτού μας.

Αυτή την ελπίδα της ελευθερίας από τη φθορά συμμερίζεται με τον άνθρωπο ολόκληρη η δημιουργία του Θεού. «Φρονώ», λέγει ο απόστολος Παύλος, «ότι τα παθήματα του παρόντος καιρού δεν έχουν καμία αξία συγκρινόμενα με τη δόξα πού μέλλει να αποκαλυ­φθεί σ' εμάς. Ή πλάση όλη αναμένει με λαχτάρα την αποκάλυψη των υιών του Θεού («ή γάρ αποκαραδοκία της κτιςεως την αποκάλυψιν των υιών του Θεού απεκ­δέχεται»). Διότι η πλάση υποτάχθηκε στη ματαιότητα, όχι θεληματικά, αλλά εξαιτίας εκείνου πού την υπέταξε, με την ελπίδα ότι και η πλάση θα ελευθερωθεί από τη δουλεία στη φθορά, για να μπει στην ένδοξη ελευθε­ρία των παιδιών του Θεού» (Ρωμ. η' 18-21).

Αυτή την ελπίδα του Χριστιανού απορρίπτουν οι κινήσεις στις οποίες αναφερθήκαμε. Γι αυτούς ο άνθρωπος της «αυτογνωσίας», πού έχει συναίσθηση της«δύναμης της συνειδήσεώς» του και χρησιμοποιεί το «κλειδί» της «θετικής σκέψης», δεν μπορεί να έχει «πα­θήματα», ούτε πιστεύει πώς η πλάση υπετάγη στη δου­λεία της φθοράς. Αντίθετα πιστεύει πώς τα πάντα είναι καλά έτσι όπως είναι και πώς ο άνθρωπος δεν ελπίζει σε κάτι μελλοντικό, αλλά ήδη από τώρα αυτό-πραγματώνεται.

Σε πολλούς ο «καρπός» αυτός των ψυχο-λατρειών φαίνεται ωραίος όταν όμως τον γευθούν, τελικά θα οδηγηθούν σε τρομακτικά αδιέξοδα και σε ολοκληρω­τική αλλοίωση της προσωπικότητας των: «Και είδεν ή γυνή, ότι καλόν το ξύλον εις βρώσιν και ότι αρεστόν τοις οφθαλμοίς ιδείν και ωραίον εστί του κατανοήσαι και λαβούσα από του καρπού αυτού έφαγε και έδωκε και τω ανδρί αυτής μετ' αυτής, και έφαγον. Και διηνοί­χθησαν οι οφθαλμοί των δύο, και έγνωσαν ότι γυμνοί ήσαν».

ΤΕΛΟΣ

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service: